Người Pháp đã dành những thập kỷ đầu tiên tại Đông Dương để triển khai các bản kế hoạch tham vọng và chiến lược cải tạo cơ sở vật chất phục vụ cho các mục đích của họ. Đến đầu thế kỷ XX, các đô thị lớn ở Việt Nam đã khoác lên mình một diện mạo mới mẻ. Những lớp hình thái kiến trúc đô thị xen lẫn nhau cùng tồn tại, có cả kiến trúc công quyền và kiến trúc dân dụng, từ thời kỳ đô thị phong kiến Việt Nam cho tới đô thị hiện đại kiểu phương Tây.

Hà Nội là một đô thị lột xác thành công trong giai đoạn đó. Bên cạnh các tòa kiến trúc theo kiểu Tây diễm lệ vẫn còn những dãy nhà ngói liền kề phố chợ, mới và cũ cùng đan xen, truyền thống và tân thời, mỗi góc phố mỗi vẻ.

Trong những năm gần đây, các tài liệu lưu trữ ở nước ngoài đã trở nên dễ tiếp cận hơn với giới nghiên cứu trong nước. Những bộ ảnh sinh động chụp xứ Đông Dương dần hé lộ vẻ đẹp quá khứ trước công chúng. Trong số các sưu tập ảnh tài liệu được công bố, tập ảnh màu chụp trong giai đoạn 1915-1921 do nhiếp ảnh gia Léon Jean Victor Busy thực hiện bằng kỹ thuật chụp ảnh tự sắc hiện được lưu giữ tại bảo tàng Albert Kahn ở Boulogne-Billancourt, Pháp. Bộ sưu tập tài liệu đặc sắc này giúp ta hình dung quang cảnh một thế kỷ trước một cách sống động.

Về kỹ thuật chụp ảnh tự sắc (autochrome process), kỹ thuật này được biết đến là một kỹ thuật chụp ảnh màu thời kỳ đầu do anh em nhà Lumière sáng chế năm 1903. Kỹ thuật này sử dụng một tấm lọc màu (một phiến kính phủ các hạt tinh bột nhuộm màu đóng vai trò lọc các màu chính, kèm thêm muội đen để chặn ánh sáng chưa lọc), phủ một lớp mỏng nhũ tương cảm sắc (panchromatic emulsion). Kết quả cuối cùng cho ra một dương bản ảnh màu thấu sáng. Chính vì đặc tính thấu sáng này mà ảnh tự sắc cần phải được đặt trong môi trường đặc biệt với ánh sáng phản chiếu để nhìn rõ chi tiết ảnh.

Mời bạn đọc cùng quay về xứ Đông Dương, thành thị Hà Nội và vùng phụ cận năm 1915 qua bộ ảnh vô giá này!

Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX
Cảnh sắc Hà Nội và vùng lân cận đầu thế kỷ XX

Photo: Léon Busy

Bản quyền: Musée Albert Kahn,Boulogne-Billancourt, Pháp.