Tờ trình của Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét, cho phép giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ sau: Viễn thông, công nghệ thông tin, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản xuất kim loại và sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn, ngành khai khoáng (không kể khai thác than), sản xuất than cốc, dầu mỏ tinh chế, sản xuất hóa chất và sản phẩm hóa chất, các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Trình Quốc hội xem xét giảm tiếp thuế VAT 6 tháng cuối năm
Trình Quốc hội xem xét giảm tiếp thuế VAT 6 tháng cuối năm

Thời gian thực hiện chính sách là trong 6 tháng cuối năm 2024 (từ ngày 1/7 đến 31/12/2024). Dự kiến, số giảm thu ngân sách nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2024 tương đương khoảng 24 nghìn tỷ đồng. Trong 6 tháng đầu năm 2024, thực hiện giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, dự kiến số thu ngân sách nhà nước giảm khoảng 23,488 nghìn tỷ đồng. Nếu tiếp tục thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng 6 tháng cuối năm, thì dự kiến cả năm 2024, ngân sách nhà nước giảm thu khoảng 47,488 nghìn tỷ đồng.

Việc giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng nhằm kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh sớm phục hồi và phát triển, đóng góp trở lại cho ngân sách nhà nước cũng như nền kinh tế để thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm, kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025.

Các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm 2% thuế GTGT là phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh nền kinh tế đang trong quá trình phục hồi, còn nhiều khó khăn, nên nếu tiếp tục giảm 2% thuế suất thuế GTGT sẽ giúp các đối tượng tiêu dùng có động lực chi tiêu, tạo dư địa cho phục hồi sản xuất, kinh doanh. Qua đó, cũng tạo động lực cho doanh nghiệp duy trì và đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh để đóng góp trở lại cho ngân sách nhà nước cũng như nền kinh tế.

Tán thành với đề xuất của Chính phủ, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định lưu ý đây là nội dung mới bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, nên vấn đề cần cân nhắc hiện nay là có đưa ra trình bày tờ trình, báo cáo thẩm tra trước Quốc hội hay không? Có bố trí thảo luận trong các phiên họp toàn thể và tại tổ của Quốc hội không? Cách chuyển tài liệu đến đại biểu Quốc hội như thế nào?.

Qua theo dõi ý kiến đại biểu Quốc hội trong thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhận thấy các đại biểu Quốc hội đồng tình cao với tiếp tục duy trì chính sách giảm 2% thuế GTGT trong 6 tháng cuối năm.

Do vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ hoàn thiện Tờ trình, Ủy ban Tài chính - Ngân sách hoàn thiện báo cáo thẩm tra thể hiện chính kiến để gửi các đại biểu Quốc hội. Tổng Thư ký Quốc hội sẽ có công văn đề nghị các đại biểu Quốc hội cho phép không đọc Tờ trình, Báo cáo thẩm tra trước Quốc hội mà thảo luận tại tổ, sau đó tổng hợp và đưa nội dung này vào nghị quyết chung của Quốc hội về kỳ họp.

"Cách làm như vậy sẽ bảo đảm dân chủ, vì chỉ không đọc Tờ trình và Báo cáo thẩm tra tại phiên họp toàn thể của Quốc hội, song các đại biểu vẫn tiến hành thảo luận tại tổ về nội dung này", Chủ tịch Quốc hội nói.

Phát biểu kết thúc nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định giảm thuế giá trị gia tăng theo tờ trình của Chính phủ; đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và ý kiến của cơ quan thẩm tra để hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, trình Quốc hội xem xét quyết định.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đề nghị Chính phủ cần rút kinh nghiệm trong việc dự báo tình hình phản ứng chính sách, không để xảy ra tình trạng một chính sách nhưng nhiều lần trình Quốc hội cho phép áp dụng, cho phép gia hạn áp dụng như giảm thuế giá trị gia tăng thời gian qua. Chính phủ cần tổ chức thực hiện chính sách bảo đảm mục tiêu đề ra, chịu trách nhiệm điều hành thực hiện nhiệm vụ thu, không làm ảnh hưởng đến dự toán thu và bội chi ngân sách nhà nước năm 2024 theo Nghị quyết của Quốc hội, bảo đảm nguồn cho các nhiệm vụ chi đã được dự toán và nhu cầu cấp bách phát sinh