Chủ nhật 04/05/2025 01:05
Ngày nay, chỉ với một thiết bị thông minh trong tay, trẻ em ở mọi độ tuổi có thể tham gia vào thị trường thương mại điện tử với như một người tiêu dùng bình thường. Những hoạt động thông thường nhất là chơi game, nghe nhạc, xem phim, đọc truyện, và học tập.
Trong một thập kỷ qua, việc mua sắm và cho trẻ em sử dụng điện thoại thông minh luôn là vấn đề dấy nên tranh cãi đối với các bậc cha mẹ. Trẻ em Việt Nam ngày nay sử dụng thiết bị số và Internet như một phần quen thuộc trong đời sống hàng ngày, được cho là xu hướng tất yếu trong kỷ nguyên số, giúp giới trẻ sớm hoà nhập vào xu hướng sống hiện đại của thế hệ trẻ toàn cầu.
Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, nhiều phụ huynh e ngại những nguy cơ, tác động tiêu cực của Internet và mạng xã hội đến với trẻ em.
 |
| Trẻ em sở hữu smartphone ngày càng gia tăng. (Ảnh minh hoạ) |
Năm 2015, khảo sát xã hội “Thực trạng sử dụng thiết bị thông minh ở trẻ em Việt Nam và nhận thức của phụ huynh” của Trung tâm Nghiên cứu văn hóa giáo dục và đời sống xã hội, trực thuộc Hội Dân tộc học - nhân học TP.HCM đã cho thấy những số liệu đáng suy ngẫm về tình trạng trẻ em sử dụng thiết bị thông minh.
Trong khoảng trên 4.300 trẻ tại các TP.Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng và Cần Thơ, số lượng trẻ em tại các thành phố lớn của Việt Nam tiếp cận với thiết bị thông minh như điện thoại, máy tính bảng… từ rất sớm. Cụ thể, dưới 3 tuổi chiếm đến 19%; 3 - 5 tuổi chiếm 59%, 6 – 9 tuổi chiếm 20% và trẻ từ 10 – 12 tuổi chiếm 2%.
Thời lượng trẻ được sử dụng thiết bị thông minh trung bình từ 30 phút đến 2 giờ đồng hồ mỗi ngày, đặc biệt trong những ngày nghỉ, lễ tết, thời gian sử dụng có thể lên tới trên 4 giờ đồng hồ mỗi ngày. Nhiều phụ huynh thú nhận rằng đây là một cách “giữ trẻ” khi họ không thể vui chơi, trò chuyện cùng con cái.
Điều đáng lưu ý là những chương trình do phụ huynh tải về cho trẻ hay có xu hướng về học tập, giáo dục; ngược lại những chương trình do trẻ tự tải về thường là trò chơi và giải trí. Ở cả hai nhóm tuổi, nội dung học tập đều ít được trẻ tải về nhất, trong khi học tập và đọc sách đều được phụ huynh tải và cài đặt nhiều nhất.
| Một báo cáo năm 2016 của công ty chuyên nghiên cứu thị trường SuperAwesome (Anh) đã chỉ ra rằng, trẻ em từ 6-14 tuổi ở khu vực Đông Nam Á đang dẫn đầu thế giới về tỷ lệ sử dụng smartphone, cao hơn tới 20% so với một cường quốc công nghệ như Mỹ sau khi thực hiện cuộc khảo sát với hơn 1.800 trẻ em trong khu vực, bao gồm các quốc gia là Việt Nam, Thái Lan, Singapore, Indonesia và Malaysia. Thống kê cũng chỉ ra rằng, hơn 70% trẻ em Đông Nam Á dùng smartphone để chơi game. |
Trong đó, có rất nhiều ứng dụng, trang web mà trẻ em sử dụng để giải trí như đọc truyện, xem phim, chơi games là những nền tảng có trả phí, khiến trẻ trở thành những người tiêu dùng của thương mại điện tử.
Thậm chí, đã có nhiều trường hợp trẻ em tham gia vào các kênh livestream bán hàng trên mạng xã hội, hay nói cách khác thực hiện các hoạt động kinh doanh, buôn bán thông qua mạng xã hội.
Trước đây, trên mạng xã hội nổi tiếng một nickname Facebook là “Bé Bột Vlog” của một nữ sinh lớp 6 ở tỉnh Hà Tĩnh Hà Tĩnh chuyên bán hàng online như quần áo, mỹ phẩm… Mỗi video bán hàng của em đã từng thu hút tới hàng chục nghìn người vào theo dõi, chia sẻ và bình luận.
Chưa rõ hiệu quả thực sự như thế nào nhưng bên dưới video xuất hiện hàng loạt bình luận thô tục, phản cảm của những người xem, trong đó có cả những link quảng cáo, đề xuất tới các website khiêu dâm, thậm chí đăng video cắt ghép hình ảnh của em với ý đồ lăng mạ, phỉ báng, khiến chính chủ Vlog cảm thấy xấu hổ, bực bội.
Bên cạnh đó, cũng có nhiều phụ huynh bày tỏ lo ngại rằng, pháp luật vẫn chưa có quy định cụ thể về các hình thức bán hàng online của trẻ em. Tuy nhiên, việc để trẻ em bán những món hàng không phù hợp với lứa tuổi và gián tiếp để đối tượng xấu lợi dụng lừa đảo, dọa dẫm, dùng từ ngữ khiêu dâm và phỉ báng trẻ em có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Thế nhưng các biện pháp bảo vệ những đối tượng trẻ em khi tham gia vào các thị trường mua bán trên Internet và mạng xã hội vẫn còn tương đối hạn chế.
Cách đây vài năm, xu hướng đọc truyện “ngôn tình”, “đam mỹ” trên mạng trở nên phổ biến, cả truyện tranh và truyện chữ, trong đó có rất nhiều đối tượng độc giả là trẻ em. Bên cạnh các trang blog cá nhân hoặc của một nhóm người dịch tự lập ra, nhiều người sử dụng các nền tảng như WordPress, Tumblr và Blogspot hoặc các ứng dụng như Wattpad, Google play... để đăng tải truyện.
Trung bình một diễn đàn chuyên đăng tải truyện ngôn tình có thể thu hút từ 10.000 tới trên 100.000 thành viên. Đáng nói, những truyện viết theo hướng mô tả các cảnh quan hệ tình dục thô tục, bạo lực và không hiếm các yếu tố loạn luân, thường được phân loại là truyện “sắc”, truyện “người lớn”,… ngày càng tăng lên về số lượng trên mạng. Độ phổ biến của loại truyện này đến mức xuất hiện cả những nền tảng đóng góp tiền, trả phí, đơn cử như LustAveland, truyengihot, truyenyy…
| Điều đáng lo ngại là những website này thường dùng hình ảnh và những quảng cáo khiêu dâm để thu hút người đọc. Điều đáng lo ngại là nội dung của những sản phẩm này không chịu sự kiểm soát nào và vượt xa những gì phụ huynh có thể tưởng tượng. Nếu một trang web bị đánh sập thì vài ngày sau, một trang web khách có nội dung tương tự sẽ xuất hiện. |
Với đối tượng độc giả trẻ tuổi, chưa đủ trải nghiệm, chưa đủ vốn sống, họ dễ dàng bị tiêm nhiễm những tư tưởng sai trái, những suy nghĩ phiến diện đầy nguy hiểm về tình dục và tình yêu. Chỉ cần đọc những bình luận cuối các truyện, không khó để thấy những bình luận tự xưng là ở độ tuổi 2003 – 2004 hoặc trẻ hơn dùng những ngôn từ phản cảm.
Một tình trạng nhức nhối khác là trẻ em nghiện game, chơi game trong giờ học khi được trao quyền sử dụng các thiết bị công nghệ, đặc biệt trong thời điểm đại dịch, trẻ em học online ở nhà. Nhiều phụ huynh đã phản ánh tình trạng chung của nhiều trẻ em có xu hướng chơi game online nhiều hơn.
 |
| Nhiều nền tảng game online trên điện thoại cho trẻ em là nền tảng có trả phí. (Ảnh: AP) |
Một thống kê khác cho thấy, 8/10 ứng dụng được trẻ em Việt nam yêu thích là mobile game, chứ không phải những ứng dụng có tính chất xã hội, cung cấp tri thức. Thực trạng này đòi hỏi các công ty sản xuất nội dung phải có chiến lược phát triển sản phẩm dành cho giới trẻ với độ an toàn cao.
Tuy vậy, trên thực tế , nhiều game online có số lượng trẻ em chơi đông đảo vẫn dùng những yếu tố khiêu dâm để thu hút người chơi, thông qua thiết kế đồ hoạ các nhân vật trong game, quảng cáo đi kèm với game,…
Có thể thấy, trẻ em cũng là một bộ phận người tiêu dùng trong thị trường thương mại điện tử hiện nay bởi hiện tượng trẻ em sở hữu và sử dụng thiết bị thông minh ngày càng phổ biến. Vấn đề được các bậc phụ huynh và xã hội quan tâm là phải có những biện pháp bảo vệ trẻ em trên không gian mạng mà không làm ảnh hưởng đến các quyền được truy cập, tiếp cận thông tin và năng lực hội nhập trong thời đại công nghệ số của trẻ em.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, có tới 70 - 80% số trẻ em từ 10 - 15 tuổi thích game online, trong đó, tỷ lệ trẻ bị nghiện game chiếm khoảng 10 - 15%. Cơ quan này cũng công nhận chứng nghiện game là một bệnh lý trong danh sách phân loại bệnh quốc tế.
Khi nghiện game, học sinh sẽ tìm đến trò chơi kể cả trong và ngoài giờ học, thậm chí chơi game mất kiểm soát. Có rất nhiều trường hợp trẻ em đã lấy tiền của bố mẹ để mua thẻ game hay các phụ kiện được chào bán trong game để thoả mãn niềm đam mê game.
Hiện tượng này cũng đang ngày càng phổ biến khi trẻ em sử dụng các nền tảng dịch vụ online khác như xem phim, nghe nhạc, đọc truyện online,…
Thực trạng này đòi hỏi gia đình, nhà trường cần có những biện pháp kiểm soát, phối hợp để hạn chế rủi ro khi cho trẻ em sử dụng thiết bị điện tử.
Mặt khác, nhiều ý kiến cho rằng, các cơ quan chức năng cần có những quy định cụ thể đối với các nền tảng mạng xã hội, website về việc cung cấp dịch vụ trực tuyến, quảng cáo phù hợp với từng lứa tuổi trẻ em.
Theo Metric - một công ty dữ liệu thương mại điện tử lớn tại Việt Nam, gian hàng Hằng Du Mục trên TikTok có doanh số hơn 58 tỷ đồng quý 1/2025, tăng đột biến so với cùng kỳ năm trước.
Theo Bộ Tài chính, số liệu quản lý thuế trong 3 năm gần nhất đã ghi nhận kết quả thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT) là 296 nghìn tỷ đồng. 3 tháng đầu năm 2025, số thuế đã nộp là 34,5 nghìn tỷ đồng, tăng 19% so với cùng kì.
Từng được xem là mỏ vàng tỷ USD của thương mại điện tử, ngành livestream bán hàng giờ đây đang phải đối mặt với làn sóng khủng hoảng niềm tin và hiệu quả.
Tại Dự thảo Nghị định Quản lý thuế với kinh doanh trên sàn thương mại điện tử (TMĐT), Bộ Tài chính đề xuất tổ chức quản lý sàn bán lẻ online trong và ngoài nước được khấu trừ, nộp thay thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân của người bán với mỗi giao dịch trên nền tảng ngay khi đơn hàng được xác nhận thành công và người mua chấp nhận thanh toán.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ phối hợp với cơ quan liên quan đánh giá tác động của việc điều chỉnh này và yêu cầu các sàn báo cáo về cơ chế thu phí.
Từ 1/4, hai nền tảng thương mại điện tử lớn gồm Shopee, TikTok Shop tại Việt Nam sẽ đồng loạt điều chỉnh chính sách phí sàn, phí hoa hồng... những thay đổi này có thể dẫn đến sự dịch chuyển trong thị trường thương mại điện tử.
Kết quả kinh doanh của Sea Group trong quý IV và cả năm 2024 cho thấy tầm quan trọng của Shopee đối với tập đoàn. Doanh thu của công ty tăng 29% so với năm trước, mức tăng nhanh nhất kể từ năm 2021. Đây cũng là năm thứ hai liên tiếp Sea Group có lãi.
Nghị định 24/2025/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 100-200 triệu đồng đối với tổ chức thiết lập, vận hành nền tảng số trung gian không xác thực danh tính tổ chức, cá nhân bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ trên nền tảng số trung gian của mình.
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị định quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử.
02 "gã khổng lồ" ShopeeFood và Grab chia nhau phần lớn thị phần ở Việt Nam trong cuộc đua mảng giao đồ ăn qua ứng dùn với tỷ lệ lần lượt là 47% và 48%. Lượng thị phần ít ỏi còn lại thuộc về Be (4%) và Gojek (1%) - ứng dụng đã rời đi từ tháng 9/2024.
Sản phẩm “hot trend” đem lại doanh số cao nhất năm qua lại là táo đỏ Tân Cương, với tổng cộng 322 tỷ đồng trên 5 sàn TMĐT.
Từng là một trong những sàn thương mại điện tử (TMĐT) lớn nhất Việt Nam, Tiki đang dần "hụt hơi", đứng trước nguy cơ bị "xóa sổ". Câu chuyện của sàn TMĐT này ẩn hàm 4 bài học "đắt" và "đắng" cho các startup bản địa Việt Nam trong bối cảnh thị trường TMĐT ngày càng cạnh tranh khốc liệt hơn trên chính sân nhà.
Yêu cầu thương nhân, tổ chức sở hữu 120 website và 44 ứng dụng làm rõ việc đã dừng hoạt động cung cấp dịch vụ thương mại điện tử hoặc đã giải thể hoặc ngừng hoạt động hoặc không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký.
Sau khi âm thầm hoạt động "chui" sàn thương mại điện tử TEMU vẫn đang trong thời gian chờ đợi xin cấp phép hoạt động tại Việt Nam. Temu sẽ phải hoàn tiền và bồi thường cho những khách hàng đã đặt mua sản phẩm trên nền tảng này mà chưa nhận được hàng.
Tính chung cả năm 2024, tổng doanh số giao dịch trên 5 sàn thương mại điện tử phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay (Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki và Sendo), trung bình mỗi ngày, người Việt chi khoảng hơn 873,6 tỷ đồng để mua hàng online.
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị định quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Tại Nghị quyết 09/NQ-CP Hội nghị Chính phủ với địa phương và Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 12 năm 2024, Chính phủ yêu cầu Bộ Công Thương nghiên cứu, sửa đổi theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật về thương mại điện tử để định danh người bán trên các sàn thương mại điện tử thông qua VneID.
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế - Mai Sơn cho biết, trên cả nước, tổng số cá nhân hoạt động kinh doanh thương mại điện tử bị đưa vào diện rà soát nghĩa vụ thuế là 76.428 người. Trong đó hơn 30 nghìn người bị xử lý về nghĩa vụ nộp thuế, tổng số tiền truy thu, xử phạt khoảng 1.223 tỷ đồng.
Số liệu của Tổng cục Thuế cũng cho thấy, kể từ thời điểm triển khai vận hành Cổng điện tử, tổng số thu NSNN từ các NCCNN đã đạt 20.261 tỷ đồng.
Mỹ yêu cầu các Giám đốc điều hành của Apple và Alphabet - công ty mẹ của Google phải sẵn sàng xóa TikTok khỏi các cửa hàng ứng dụng tại Mỹ trước ngày 19/1/2025.
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
