Bánh Bác - đặc sản tiến vua của người làng Giang Xá và Lưu Xá

Bắt nguồn từ một đặc sản để tiến vua, ngày nay nhờ hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao bánh Bác vẫn được yêu thích mỗi dịp ngày rằm, lễ hội của hai làng Giang Xá và Lưu Xá.

Bánh Bác - thức bánh tiến vua

Được biết, bánh Bác xuất hiện vào khoảng thế kỷ thứ 6 thời vua Lý Nam Đế. Đây là một trong những thức quà tiến vua của người dân 2 làng Giang Xá (Thị trấn Trạm Trôi, Hoài Đức, Hà Nội ngày nay) và Lưu Xá (Đức Giang, Hoài Đức, Hà Nội ngày nay), để dâng lên vị vua đầu tiên khai sinh ra triều đại Tiền Lý, cũng là người anh hùng đã lập ra nước Vạn Xuân,

Ngày nay, đối với người dân 2 làng Giang Xá và Lưu Xá, bánh Bác không chỉ là một món ăn mà còn là biểu tượng của cả làng, thường xuất hiện trong các dịp lễ hội. Ngày lễ lớn nhất được biết tới là 12 tháng Giêng hàng năm, cũng là ngày người dân vùng này tổ chức hội làng để bày tỏ lòng thành kính với vua Lý Nam Đế.

Nhưng không chỉ vậy, vào dịp cúng rằm hàng tháng, nhiều bà, mẹ trong các gia đình hai làng này vẫn giữ thói quen lâu nay là mua gấc, đậu xanh,... về làm món bánh Bác để thờ cúng tổ tiên hoặc làm quà tặng cho con cháu hay các nhà khác. Kể cả trong những dịp hỉ cũng không thể thiếu thức bánh này. Theo truyền thống nhiều đời nay, hễ con gái Giang Xá, Lưu Xá lấy chồng, nhà gái lại thách cưới nhà trai bằng tráp bánh Bác. Vì thế người làng mới có câu: "Dù ai chồng chán, vợ chê/Ăn miếng bánh bác lại về với nhau".

Bánh bác tiến vua được coi là biểu tượng của cả làng Giang Xá, Lưu Xá
Bánh bác tiến vua được coi là biểu tượng của cả làng Giang Xá, Lưu Xá

Bánh Bác có gì đặc biệt?

Bánh Bác gồm 1 lớp nhân đỗ phía trong, được bọc bằng 2 lớp bột nếp màu trắng và đỏ. Bánh được gói giống với bánh chưng tròn, khi ăn cắt ra từng khoảnh nhỏ. Là một món dễ ăn, tuy vậy cách làm bánh lại kỳ công và cần sự tỉ mỉ. Để làm được một tày bánh ngon, nguyên liệu phải lựa chọn cẩn thận: gạo nếp cái hoa vàng, gấc đỏ, đỗ xanh tươi, đường hoa mai, mỡ thăn lợn, lá chuối và lạt buộc bánh.

Cái tên bánh Bác được tạo ra khi người dân miêu tả quá trình làm bánh: "bác" bột qua chảo mỡ. Nhiều người giải thích từ “bác” là do người dân 2 làng nói chệch từ “rán, chiên”, vậy nên bánh Bác vốn có nghĩa là bánh rán. Nhưng nếu đem ra so sánh thì bánh Bác và bánh rán hiện giờ có rất nhiều điểm khác nhau.

Bột nếp sau khi được nhào sẽ chia làm 2 phần, một phần để nguyên và 1 phần trộn với gấc, sau đó thì đưa lên chảo. Chảo tốt phải là chảo làm bằng gang, còn mỡ dùng để bác bánh phải là mỡ thăn lợn chứ tuyệt không được dùng mỡ thực vật. Sau khi chảo nóng thì bột sẽ được cho vào để "bác”. Dưới nhiệt độ, những khoanh bột dần trở nên dẻo và mềm.

Ông Đỗ Phú Phủ là người làm bánh bác ngon nổi tiếng trong làng
Ông Đỗ Phú Phủ, một nghệ nhân làm bánh bác ngon nổi tiếng trong làng, đang bác bánh bằng tay

Đây là lúc quan trọng quyết định độ ngon của bánh, khi người làm cần căn đúng tỷ lệ mỡ và nhiệt độ lửa, đồng thời nhanh tay lật bột nếp qua lại trên chảo nóng bằng tay trần, vừa lật vừa ép cho miếng bột mỏng được dàn đều khắp chảo. Đây là kỹ thuật rất khó, vì dưới nhiệt độ cao của mỡ lợn và chảo gang, người không có kinh nghiệm sẽ dễ bị bỏng, bị thương. Sau khi “bác”, bột gạo nếp chín sẽ được tán mỏng, để nguội rồi chồng lớp bột trắng lên trên lớp bột đỏ.

Đỗ xanh nấu chín sau khi được trộn cùng đường hoa mai thì cán thành hình trụ to khoảng 3 - 5cm. Cuối cùng, phần nhân đỗ sẽ được đặt lên trên lớp bột trắng rồi cuộn tròn lại thành hình như cây giò và gói trong lá chuối. Kỳ công là vậy nên trung bình phải mất khoảng 5 tiếng để một chiếc bánh ngon ra đời. Một tày bánh Bác ngon là khi lớp bánh trắng và đỏ mỏng đều, dẻo thơm. Nếu làm đúng công thức thì khi cắt bánh ra, phần mặt cắt của miếng bánh sẽ đẹp như một bông hoa với nhụy vàng và cánh đỏ trắng đan xen.

Phần nhân đỗ được đặt lên trên lớp bột nếp rồi cuộn tròn lại
Phần nhân đỗ được đặt lên trên lớp bột nếp rồi cuộn tròn lại
Bánh được lăn qua mè rang rồi bọc trong lá chuối
Bánh được lăn qua mè rang rồi bọc trong lá chuối

Giá trị dinh dưỡng của bánh Bác

Không chỉ ngon, những nguyên liệu trong bánh Bác đều mang rất nhiều giá trị dinh dưỡng. Từ xưa đến nay đậu xanh vẫn là nguyên liệu được ưa chuộng nhờ những công dụng tuyệt vời, trong đó có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng và ung thư đường tiêu hoá nhờ các chất chống oxy hoá. Bên cạnh đó, nhờ hàm lượng chất xơ cao, đậu xanh còn giúp giảm lượng cholesterol, trợ giảm huyết áp, phòng ngừa cách bệnh liên quan đến tim mạch.

Đậu xanh
Đậu xanh có hàm lượng chất xơ cao, giúp giảm lượng cholesterol, trợ giảm huyết áp, phòng ngừa cách bệnh liên quan đến tim mạch

Không chỉ thế, gấc cũng là một loại quả mang nhiều tác dụng tuyệt vời. Không chỉ chứa nhiều vitamin và khoáng chất, gấc còn chứa hàm lượng Lycopen cao gấp 70 lần cà chua, giúp phòng chống ung thư, đặc biệt là ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt,…

Giống với đậu xanh, gấc cũng có tác dụng giảm lượng cholesterol và nâng cao hệ thống miễn dịch. Tinh chất Curcumin trong dầu gấc có khả năng loại bỏ các gốc tự do gây ung thư có trong thực phẩm hàng ngày. Bên cạnh đó, Beta caroten trong màng quả gấc còn có thể chống oxy hóa mạnh, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, đồng thời vitamin A sẽ giúp tăng cường thị lực và làm đẹp da.

Gấc
Trong quả gấc chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất

Bánh Bác ban đầu là một loại sản vật để tiến vua. Dần dần, người dân chỉ nhau cách làm và bánh Bác dần trở thành một đặc sản được nhiều người yêu mến. Hương vị thơm ngon cùng những giá trị dinh dưỡng tuyệt vời mà thức quà này đem lại đã biến món bánh trở thành một phần không thể thiếu trong các lễ hội, sự kiện lớn của làng như ngày Tết, ngày rằm, hội làng, cúng bái tổ tiên,...

Nếu có dịp đến Hoài Đức - Hà Nội, đừng quên thử một miếng bánh Bác ở Làng Lưu Xá và Giang Xá nhé!

https://tieudung.thuonghieusanpham.vn/banh-bac-dac-san-tien-vua-cua-nguoi-lang-giang-xa-va-luu-xa-24622.html

Tin liên quan

Cùng chuyên mục

Bãi bỏ một số quy định về hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện

Bãi bỏ một số quy định về hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện

Thị trường

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 173/2024/NĐ-CP bãi bỏ một phần Nghị định số 59/2006/NĐ-CP ngày 12/6/2006 quy định chi tiết Luật Thương mại về hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện và bãi bỏ Nghị định số 43/2009/NĐ-CP ngày 7/5/2009 sửa đổi, bổ sung Danh mục hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh của Nghị định số 59/2006/NĐ-CP ngày 12/6/2006 hướng dẫn thi hành Luật Thương mại về hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện. 31

Ca cao bật tăng mạnh sau một tuần sụt giảm

Ca cao bật tăng mạnh sau một tuần sụt giảm

Thị trường

Thị trường nguyên liệu công nghiệp chứng kiến diễn biến trái chiều trong phiên giao dịch đầu tuần, trong đó giá ca cao ghi nhận mức tăng ấn tượng sau một tuần giảm mạnh.

Thời tiết lạnh tại Mỹ đẩy giá dầu lên đỉnh hai tuần

Thời tiết lạnh tại Mỹ đẩy giá dầu lên đỉnh hai tuần

Thị trường

Giá dầu thô WTI tăng 0,55% lên gần 71 USD/thùng, trong khi giá dầu thô Brent tăng 0,3% lên 74,4 USD/thùng. Đáng chú ý, giá khí đốt tự nhiên đang dao động ở mức cao nhất trong vòng một năm qua.

Giá ca cao “rơi” khỏi mốc kỷ lục

Giá ca cao “rơi” khỏi mốc kỷ lục

Thị trường

Khép lại tuần giao dịch vừa qua, sắc đỏ áp đảo trên bảng giá các mặt hàng nhóm nguyên liệu công nghiệp, trong đó giá ca cao gây chú ý khi lao dốc tới 15,3%.

Giá ca cao giảm 7% do áp lực chốt lời

Giá ca cao giảm 7% do áp lực chốt lời

Thị trường

Giá ca cao dẫn dắt đà giảm khi mất 7% trong phiên hôm qua. Giới phân tích nhận định nguyên nhân chính là hoạt động chốt lời của giới đầu cơ sau kỳ nghỉ Giáng sinh.

Thị trường đậu tương hồi phục sau nghỉ lễ

Thị trường đậu tương hồi phục sau nghỉ lễ

Thị trường

Giá chào khô đậu tương Nam Mỹ về các cảng nước ta tương đối ổn định. Tại cảng Vũng Tàu, giá chào khô đậu tương kỳ hạn giao tháng 2/2025 ở mức 10.300 đồng/kg,

Xuất khẩu hạt điều đạt mốc kỷ lục mới

Xuất khẩu hạt điều đạt mốc kỷ lục mới

Thị trường

Lĩnh vực chế biến điều thô thành nhân điều xuất khẩu rất phát triển, có tốc độ hiện đại hóa nhanh, máy móc hiện đại đã thay thế cơ bản sức lao động thủ công trong dây chuyền chế biến. Tổng cục Hải quan cho biết giữa tháng 12/2024, xuất khẩu hạt điều đã đạt 4,2 tỷ USD. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử ngành điều, xuất khẩu hạt điều vượt mốc 4 tỷ USD.

Xuất khẩu cà phê vượt mốc 5 tỷ USD

Xuất khẩu cà phê vượt mốc 5 tỷ USD

Thị trường

5,2 tỷ USD là kim ngạch xuất khẩu cà phê tính đến ngày 15/12 (theo thông tin từ Tổng cục Hải quan).

Dự kiến xuất khẩu năm 2025 sẽ tăng trưởng 12%

Dự kiến xuất khẩu năm 2025 sẽ tăng trưởng 12%

Thị trường

Dự kiến xuất khẩu cả năm 2024 ước đạt trên 404 tỷ USD, tăng khoảng 14% so với năm 2023. Sang năm 2025, Bộ Công Thương tiếp tục đặt ra mục tiêu thách thức với xuất khẩu tăng trưởng khoảng 12% so với năm 2024.

Giá cà phê tăng khi Brazil dự báo giảm sản lượng vụ 2025 - 2026

Giá cà phê tăng khi Brazil dự báo giảm sản lượng vụ 2025 - 2026

Thị trường

Tại thị trường nội địa, giá cà phê tại Tây Nguyên và Đông Nam bộ trong sáng nay (24/12) ghi nhận ở mức 120.500 - 121.300 đồng/kg, giá không đổi so với ngày hôm qua. Tuy nhiên, so với cùng kỳ năm ngoái giá cà phê hiện đã tăng gấp đôi.

Giá dầu WTI kéo dài đà giảm sang phiên thứ ba

Giá dầu WTI kéo dài đà giảm sang phiên thứ ba

Thị trường

Giá dầu thô Brent giảm 0,32% xuống 69,24 USD/thùng. Trong khi đó, giá dầu thô WTI giảm 0,43% xuống còn 72,63 USD/thùng.

10 sự kiện nổi bật ngành Công Thương năm 2024

10 sự kiện nổi bật ngành Công Thương năm 2024

Thị trường

Bộ Công Thương vừa công bố 10 sự kiện nổi bật ngành Công Thương năm 2024.

Thủy sản Việt Nam được ưa chuộng tại Trung Đông

Thủy sản Việt Nam được ưa chuộng tại Trung Đông

Thị trường

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết: Năm 2024, khu vực Trung Đông đã nổi lên như một thị trường tiềm năng cho ngành xuất khẩu thủy sản của Việt Nam, với mức tăng trưởng 18%, đạt doanh thu 334 triệu USD trong 11 tháng đầu năm, chiếm gần 4% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của cả nước.

Giá đậu tương bước sang tuần thứ hai suy yếu

Giá đậu tương bước sang tuần thứ hai suy yếu

Thị trường

Giá đậu tương đã giảm gần 1,4%, ghi nhận tuần thứ hai liên tiếp suy yếu. Thị trường xác nhận xu hướng giảm sẽ tiếp tục trong ngắn hạn.

Giá bạc rơi khỏi mốc 30 USD/oz

Giá bạc rơi khỏi mốc 30 USD/oz

Thị trường

Giá bạc giảm 3,45% xuống mức 29,96 USD/oz, đánh dấu lần đầu tiên giá mặt hàng này giảm xuống dưới mốc 30 USD/oz kể từ giữa tháng 9.

Giá dầu thô tiếp tục trượt nhẹ

Giá dầu thô tiếp tục trượt nhẹ

Thị trường

Giá dầu thô WTI giảm 0,95% xuống 69,91 USD/thùng, trong khi giá dầu thô Brent giảm 0,69% xuống còn 72,88 USD/thùng.

Thị trường kim loại lao dốc vì sức ép vĩ mô

Thị trường kim loại lao dốc vì sức ép vĩ mô

Thị trường

Đối với kim loại quý, giá bạc nối dài đà giảm sang phiên thứ ba liên tiếp, giảm hơn 4% xuống mức 29,41 USD/ounce. Đây cũng là lần đầu tiên giá bạc giảm xuống dưới mốc 30 USD/ounce kể từ giữa tháng 9.

Giá xăng RON95-III tăng vượt mức 21.000 đồng/lít

Giá xăng RON95-III tăng vượt mức 21.000 đồng/lít

Thị trường

Thông tin từ Bộ Công Thương về điều hành giá xăng dầu cho thấy, các mặt hàng xăng dầu đồng loạt tăng từ 329 - 478 đồng/lít, xăng RON95 đã vượt ngưỡng 21 nghìn đồng/lít.

Dự báo giá xăng dầu ngày 19/12 có thể tăng

Dự báo giá xăng dầu ngày 19/12 có thể tăng

Thị trường

Theo đại diện doanh nghiệp xăng dầu cho rằng, nếu cơ quan quản lý không sử dụng quỹ bình ổn thì giá các loại xăng có thể tăng khoảng 400 - 550 đồng/lít, còn giá các loại dầu tăng từ 300 - 500 đồng/lít,kg.

Giá đậu tương giảm phiên thứ ba liên tiếp

Giá đậu tương giảm phiên thứ ba liên tiếp

Thị trường

Khép lại phiên giao dịch ngày hôm qua, giá đậu tương giảm hơn 0,5%, xuống mức thấp nhất kể từ giữa tháng 8.

Top 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất việt nam

ACV là gì và có vai trò như thế nào trong ngành hàng không Việt Nam?

ACV là gì và có vai trò như thế nào trong ngành hàng không Việt Nam?

ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.

Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?

Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?

Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?

Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?

Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?

Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?

Top 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất việt nam

ACV là gì và có vai trò như thế nào trong ngành hàng không Việt Nam?

ACV là gì và có vai trò như thế nào trong ngành hàng không Việt Nam?

ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.

Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?

Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?

Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?

Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?

Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?

Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?

Chứng khoán

Tỷ giá

Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Cập nhật: