Tổ chức bảo hiểm tiền gửi được Ngân hàng nhà nước cho vay đặc biệt với lãi suất 0%

Bảo vệ tối ưu quyền lợi người gửi tiền

Tờ trình về dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng trình bày cho biết, luật được xây dựng nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để tổ chức bảo hiểm tiền gửi (BHTG) bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, đảm bảo duy trì sự ổn định của hệ thống tổ chức tín dụng (TCTD), an ninh, an toàn xã hội.

Việc xây dựng Luật BHTG (sửa đổi) bám sát, thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước; 5 chính sách đã được Chính phủ thông qua; kế thừa quy định còn phù hợp thực tiễn và khắc phục những bất cập, hạn chế qua quá trình thực thi Luật BHTG năm 2012. Việc xây dựng Luật BHTG (sửa đổi) đảm bảo đồng bộ với các quy định pháp luật khác; tham khảo kinh nghiệm các nước trên cơ sở phù hợp với thực tiễn tại Việt Nam.

Luật quy định về hoạt động bảo hiểm tiền gửi; quyền và nghĩa vụ của người được bảo hiểm tiền gửi, tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, tổ chức bảo hiểm tiền gửi; quản lý nhà nước về bảo hiểm tiền gửi.

Dự thảo luật có bố cục gồm 8 Chương, 42 Điều, trong đó sửa đổi, bổ sung 26 điều; bổ sung mới 7 điều; bãi bỏ 4 điều; giữ nguyên 9 điều.

Duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng

Thẩm tra về dự án luật, Ủy ban Kinh tế và Tài chính (KT-TC) tán thành với sự cần thiết xây dựng và ban hành Luật Bảo BHTG (sửa đổi); cho rằng Hồ sơ dự án Luật cơ bản đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tuy nhiên, thời gian gửi hồ sơ còn chậm.

Ủy ban KT-TC đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật, bảo đảm phù hợp với các chủ trương, quan điểm của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật; đồng thời, cần đánh giá kỹ lưỡng hơn về các nguồn lực, điều kiện bảo đảm cho việc thi hành Luật.

Về quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG (Điều 14), Ủy ban KT-TC đề nghị quy định rõ vai trò chủ động tính phí của tổ chức tham gia BHTG và vai trò kiểm tra, đối chiếu của tổ chức BHTG trong tính phí bảo hiểm tiền gửi, cần có hướng dẫn cụ thể về phương pháp tính.

Đồng thời làm rõ giá trị pháp lý của kết quả kiểm tra do tổ chức BHTG thực hiện, tăng cường cơ chế chia sẻ thông tin, phối hợp có hiệu quả giữa các cơ quan có liên quan trong kiểm tra, thanh tra, giám sát TCTD. Phân biệt rõ các trường hợp và điều kiện tổ chức BHTG tiếp nhận hỗ trợ từ ngân sách nhà nước; vay của TCTD, tổ chức khác có bảo lãnh của Chính phủ hoặc vay đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; cân nhắc cách thể hiện, bảo đảm phù hợp với quy trình lập và phân bổ ngân sách nhà nước.

Về tổ chức BHTG (Điều 27), Ủy ban KT-TC đề nghị tiếp tục hoàn thiện các quy định cụ thể, trong đó cần lưu ý một số vấn đề liên quan đến tổ chức và hoạt động của tổ chức BHTG như: việc đầu tư bổ sung vốn nhà nước để tăng vốn điều lệ; xác định các hoạt động đầu tư tương ứng với mục tiêu hoạt động; đánh giá hiệu quả hoạt động, xếp loại; cơ chế tiền lương, tiền thưởng đối với người lao động…

Về hoạt động đầu tư (Điều 29), đề nghị nhận diện và đánh giá đầy đủ những rủi ro có liên quan khi mở rộng hoạt động đầu tư, xây dựng phương án phòng ngừa, kiểm soát và quản lý rủi ro, phân tích và đánh giá hiệu quả sử dụng vốn khi mở rộng hoạt động đầu tư, hình thành các cơ chế bảo toàn vốn, bảo đảm thanh khoản và an toàn cho hoạt động đầu tư; việc đầu tư chỉ được thực hiện khi đã bảo đảm cân đối năng lực và khả năng dự phòng cho hoạt động BHTG.

Về cho vay đặc biệt (Điều 35), Ủy ban KT-TC đề nghị có hướng dẫn cụ thể về quy mô cho vay đặc biệt tối đa trên tổng Quỹ dự phòng nghiệp vụ; xây dựng bộ tiêu chí minh bạch để phê duyệt các khoản cho vay đặc biệt; tăng cường cơ chế giám sát việc sử dụng khoản vay đặc biệt từ tổ chức BHTG, làm rõ trường hợp nào TCTD vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; trường hợp nào vay đặc biệt từ tổ chức BHTG; có hướng dẫn cụ thể về điều kiện, lãi suất và tài sản bảo đảm của khoản cho vay đặc biệt của tổ chức BHTG đối với các TCTD.

Về điều khoản chuyển tiếp (Điều 40), Ủy ban KT-TC đề nghị rà soát các quy định chuyển tiếp, bảo đảm bao quát đầy đủ các trường hợp cần được quy định, tránh phát sinh vướng mắc trong thực tiễn; cân nhắc quy định tại khoản 3 Điều 40, trường hợp cần bổ sung biện pháp hỗ trợ liên quan đến tạm hoãn nộp khoản tiền chậm nộp phí BHTG thì cần bổ sung quy định xin ý kiến của cấp có thẩm quyền để bảo đảm cơ sở chính trị chặt chẽ, trong đó, đề nghị làm rõ thời hạn tạm hoãn, phương án hoàn trả và thẩm quyền phê duyệt phương án hoàn trả khoản tiền được tạm hoãn nộp.

Để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật, Ủy ban KT-TC đề nghị các vị đại biểu Quốc hội tập trung thảo luận, cho ý kiến đối với các nội dung: về quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG; về hoạt động BHTG; về tổ chức BHTG; về tham gia xử lý TCTD được can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt; tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng trong hoạt động của TCTD; về điều khoản chuyển tiếp; những vấn đề khác mà đại biểu Quốc hội quan tâm.

Bảo hiểm tiền gửi tham gia xử lý khủng hoảng hệ thống

Một trong những điểm mới của BHTG trong dự thảo Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) là quy định tổ chức BHTG thực hiện cho vay đặc biệt tổ chức tham gia BHTG: khi tổ chức tham gia BHTG được can thiệp sớm, được kiểm soát đặc biệt và rút tiền bằng hoạt động; để thực hiện phương án phục hồi, phương án chuyển giao bắt buộc. Tổ chức BHTG tự quyết định việc cho vay đặc biệt, bao gồm cả việc cho vay có/không có tài sản bảo đảm, có/không có lãi suất.

Dự thảo Luật bổ sung quy định về chi trả để đảm bảo an toàn hệ thống, trật tự an toàn xã hội và quy định tổ chức BHTG được NHNN cho vay đặc biệt với lãi suất 0%, không có tài sản bảo đảm trong trường hợp số tiền trên quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ để chi trả cho người gửi tiền; tổ chức BHTG xây dựng phương án tạm ứng phí BHTG để bù đắp phần vay đặc biệt.

Ngoài ra, dự thảo Luật bổ sung quy định: Trường hợp phát sinh sự cố, khủng hoảng có nguy cơ gây mất an toàn hệ thống tổ chức tín dụng, tổ chức bảo hiểm tiền gửi tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng theo quy định tại Luật này. Chính phủ quyết định các biện pháp khác để xử lý sự cố, khủng hoảng.

Về vấn đề này, cơ quan thẩm tra đề nghị có hướng dẫn cụ thể về quy mô cho vay đặc biệt tối đa trên tổng Quỹ dự phòng nghiệp vụ; xây dựng bộ tiêu chí minh bạch để phê duyệt các khoản cho vay đặc biệt; tăng cường cơ chế giám sát việc sử dụng khoản vay đặc biệt từ tổ chức BHTG, làm rõ trường hợp nào TCTD vay đặc biệt từ NHNN; trường hợp nào vay đặc biệt từ tổ chức BHTG; có hướng dẫn cụ thể về điều kiện, lãi suất và tài sản bảo đảm của khoản cho vay đặc biệt của tổ chức BHTG đối với các TCTD.

Về tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng trong hoạt động của TCTD, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cân nhắc không quy định nội dung này do nội hàm chính sách trùng lặp với quy định tại khoản 4 Điều 162 Luật Các TCTD.

×