Hydro xanh và những dẫn xuất của Hydro xanh đang được thế giới quan tâm và kỳ vọng là giải pháp quan trọng trong lộ trình chuyển dịch năng lượng tại các quốc gia.

Bên cạnh đó là các giải pháp như phát triển năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, phát triển nguồn điện có phát thải carbon thấp…

Trên toàn cầu, Hydro xanh sản xuất từ điện phân nước chỉ chiếm 0,03% sản lượng hydrogen trong năm 2020. Tuy nhiên, cải thiện các công nghệ điện phân và chi phí năng lượng tái tạo thấp có thể giúp Hydro xanh có giá cạnh tranh trong năm 2030.

Tiềm năng sản xuất Hydro xanh từ các nguồn năng lượng mặt trời và gió tại Việt Nam
Hydro xanh đang được xem là một trong những giải pháp quan trọng thúc đẩy lộ trình chuyển dịch năng lượng trên thế giới

Trong các quốc gia có thể hưởng lợi từ phát triển loại năng lượng này có bao gồm Việt Nam, với tiềm năng năng lượng tái tạo lớn, các mối quan hệ thương mại ưu đãi, chính trị ổn định và gần các nhà xuất khẩu lớn ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.

Đây là những nội dung đã được nhấn mạnh tại Hội thảo tham vấn “Đánh giá tổng thể về sản xuất Hydro xanh từ các nguồn năng lượng mặt trời và năng lượng gió và tiềm năng sử dụng ở Việt Nam” do Viện Năng Lượng - Bộ Công Thương phối hợp cùng Chương trình phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) tổ chức vào ngày 23/2 vừa qua.

Ông Patrick Haverman, Phó Đại diện thường trú UNDP cho biết, trong năm 2022, nền kinh tế phát triển nhanh chóng của Việt Nam đạt mức tăng trưởng hơn 8%, là mức tăng trưởng cao nhất từ năm 1997, khi mức trung bình toàn cầu chỉ đạt mức 3,3%.

Công ty Việt Nam Hydrogen Xanh TGS đang dự định xây dựng nhà máy điện phân đầu tiên với nguồn đầu tư 840 triệu Đôla Mỹ, báo hiệu rằng cần sớm có các nỗ lực xây dựng chiến lược quốc gia chặt chẽ.

Cùng với đó là thách thức về nhu cầu tiêu thụ năng lượng gia tăng với tốc độ khoảng 10 đến 12% hàng năm, tiềm ẩn nguy cơ thiếu điện cục bộ và mất an ninh năng lượng.

Trong khi đó, than đá và dầu – các tác nhân chính của khủng hoảng khí hậu – dự kiến sẽ tiếp tục chiếm ưu thế trong sản xuất điện thập kỉ tới.

Trong cam kết của Chính phủ Việt Nam khi tham gia Tuyên bố Chính trị Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) vào năm 2022 bao gồm: Giảm 30% lượng phát thải cao nhất hàng năm từ ngành năng lượng; Xây dựng kế hoạch đẩy lùi thời điểm đạt đỉnh phát thải 5 năm; gia tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo trong sản xuất điện từ 36% lên ít nhất 47% vào năm 2030; điều chỉnh giảm lượng than đá tối đa và đỉnh phát thải vào năm 2030 thay vì năm 2035.

Ông Patrick Haverman nhấn mạnh, để thực hiện thành công các mục tiêu này sẽ cần sự đóng góp từ nguồn năng lượng Hydro xanh.

Đồng tình, ông Lê Việt Cường, Phó Viện trưởng Viện Năng lượng, cho biết: Hydro xanh có những đặc tính ưu việt về giảm phát thải các khí ô nhiễm và CO2 trong vòng đời sản phẩm, dù là nhiên liệu của quá trình chuyển hóa năng lượng hay là nguyên liệu đầu vào của những ngành sản xuất công nghiệp.

Là lĩnh vực hạ tầng thiết yếu của nền kinh tế, ngành năng lượng được dự báo có mức phát thải CO2 là 101 triệu tấn vào năm 2050, chiếm trên 70% lượng phát thải quốc gia, do đó năng lượng có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình thực hiện những cam kết quốc tế của Việt Nam về biến đổi khí hậu.

Đáng nói, Việt Nam đã cam kết cùng cộng đồng quốc tế nỗ lực cho mục tiêu đảm bảo giữ nhiệt độ trái đất tăng không quá 1,5 độ C tại COP21, giảm phát thải ròng carbon của quốc gia về 0 vào năm 2050 tại COP26.

Cam kết này được thống nhất trong chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước thông qua nội dung các Nghị quyết, Luật, Chiến lược, Quy hoạch và Kế hoạch.

Hydro xanh có ứng dụng rộng rãi, không chỉ giới hạn trong hàng hải, vận tải, công nghiệp chế tạo thép và hóa chất, và ngay cả trong các lĩnh vực khó giảm carbon. Sản xuất và sử dụng Hydro xanh vẫn còn là lĩnh vực mới ở Việt Nam, nhưng chủ đề năng lượng trung gian đang ngày càng thu hút sự quan tâm.

Tiềm năng sản xuất Hydro xanh từ các nguồn năng lượng mặt trời và gió tại Việt Nam
Việt Nam có nhiều tiềm năng sản xuất và sử dụng Hydro xanh từ năng lượng tái tạo.

Dự báo nhu cầu hydro và amoniac cho các ngành kinh tế Việt Nam đến 2050, ông Nguyễn Xuân Trung, Viện Năng Lượng, cho biết: Hiện nay Hydro xanh được xem như một nguồn năng lượng thế hệ mới, một nguồn năng lượng thay thế tối ưu trong tương lai gần.

Vì vậy, việc sản xuất Hydro xanh và các chất mang năng lượng như amoniac cùng với các nhà máy năng lượng tái tạo có thể đáp ứng một phần nhu cầu của Việt Nam về lưu trữ năng lượng và tiêu thụ năng lượng trong giao thông vận tải và các lĩnh vực công nghiệp, lọc hoá dầu, phát điện, tích trữ năng lượng qua pin tích năng, pin nhiên liệu, luyện kim, điện tử, y tế,…

Trong đó, đối với ngành Giao thông Vận tải, Hydro xanh có thể được sử dụng năng lượng cho các phương tiện về Giao thông đường bộ, đô thị, đường thuỷ và hàng không.

Về tiềm năng sản xuất Hydro xanh tại Việt Nam, ông Nguyễn Văn Trường, Viện Năng Lượng, đánh giá: Vùng Nam Trung Bộ và Tây Nam Bộ có điều kiện thuận lợi về đất đai, nguồn nước và có điều kiện kiện thuận lợi trong việc sản xuất, vận chuyển và sử dụng Hydro xanh nhờ thuận lợi về khoảng cách và cơ sở hạ tầng vận chuyển, phân phối, lưu chứa cũng như xuất nhập khẩu Hydro xanh.