Thương vụ Việt Nam tại Indonesia vừa cho biết, theo thông tin mới nhất từ Bộ Thương mại Indonesia, nước này sẽ nhập khẩu 2 triệu tấn gạo dự trữ quốc gia trong năm 2023, trong đó 500.000 tấn sẽ được thực hiện sớm nhất có thể. Thông tin này bắt nguồn từ việc Indonesia đã quyết định gia tăng lượng gạo thu mua dự trữ lên 2,4 triệu tấn thay vì khoảng 1,2 triệu tấn như hiện hành nhằm đảm bảo an ninh lương thực.

Đáng chú ý, theo Thương vụ Việt Nam tại Indonesia, tình hình thu mua gạo dự trữ trong nước hiện đang gặp rất nhiều khó khăn mặc dù nước này đang ở vụ thu hoạch chính; Và giá gạo bán lẻ trên thị trường nội địa Indonesia trong tháng 3/2023 vẫn đang có xu hướng gia tăng. Do đó, đây là cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam.

Thương vụ lưu ý, để có thể cung ứng với số lượng gạo nhiều nhất cho đợt thu mua tới đây của Indonesia, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam đặc biệt là là các doanh nghiệp đã và đang cung cấp gạo dự trữ quốc gia cho Indonesia cần chủ động sớm tiếp cận Cơ quan dịch vụ hậu cần quốc gia Indonesia (Preum Bulog) để quảng bá sản phẩm của mình.

Theo đại diện Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), là một trong những thị trường nhập khẩu gạo truyền thống, trọng điểm của Việt Nam thời gian qua, các thông tin về động thái chính sách và tình hình sản xuất, thị trường gạo của Indonesia có thể sẽ phần nào tạo ra tác động tới hoạt động xuất khẩu gạo của thương nhân Việt Nam vào thị trường này.

Trước tín hiệu nhu cầu từ các thị trường trọng điểm này, Cục Xuất nhập khẩu đề nghị các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo chủ động theo dõi sát tình hình thị trường, đánh giá đầy đủ các cơ hội cũng như rủi ro để xây dựng phương án giao dịch, ký kết hợp đồng phù hợp, đảm bảo hiệu quả xuất khẩu và góp phần tiêu thụ hết thóc, gạo hàng hóa cho người nông dân với giá có lợi.

Tuy nhiên, Cục Xuất nhập khẩu lưu ý, các doanh nghiệp cần tính đến các phương án phòng ngừa rủi ro về giá cả, thanh toán và giao hàng trong bối cảnh tình hình thương mại thế giới đang chịu nhiều tác động.

Ngoài ra, Cục Xuất nhập khẩu cũng đề nghị các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo thường xuyên cập nhật tình hình cho Hiệp hội lương thực Việt Nam và Bộ Công Thương để phục vụ công tác điều hành hoạt động kinh doanh xuất khẩu gạo cũng như kịp thời có biện pháp hỗ trợ thương nhân (nếu cần).

Doanh nghiệp đánh giá đầy đủ cơ hội và rủi ro khi xuất khẩu gạo. Ảnh minh họa
Doanh nghiệp đánh giá đầy đủ cơ hội và rủi ro khi xuất khẩu gạo. Ảnh minh họa

Thống kê của cơ quan Hải quan, trong 2 tháng đầu năm 2023, Indonesia là thị trường xuất khẩu gạo lớn thứ 3 của Việt Nam sau Philipines và Trung Quốc. Lượng gạo xuất khẩu trong 2 tháng đầu năm 2023 đạt 143.786 tấn, tương đương 67,31 triệu USD, giá bình quân 468 USD/tấn, tăng mạnh 33,732% về lượng và tăng 30,355% kim ngạch nhưng giảm 10% về giá so với cùng kỳ năm 2022, chiếm 16% trong tổng lượng và chiếm 14,3% trong tổng kim ngạch xuất khẩu gạo của cả nước.

Về phía thị trường Indonesia, Chính phủ Indonesia mới đây đã thông báo một số thông tin liên quan đến dự trữ gạo quốc gia trong năm 2023.

Cụ thể, theo thông tin báo giới Indonesia ngày 27/ 3/2023, sau phiên họp do Tổng thống Joko Widodo chủ trì bàn thảo về đảm bảo lương thực, thực phẩm và việc chuẩn bị cho kỳ nghỉ lễ hồi giáo Idul Fitri năm 1444H (2023) vào ngày 24/3/2023 vừa qua, Chính phủ Indonesia đã ra quyết định sẽ nhập khẩu 2 triệu tấn gạo dự trữ quốc gia trong năm 2023; trong đó, 500.000 tấn sẽ được thực hiện sớm nhất có thể.

Theo Chính phủ Indonesia, lượng gạo dự trữ quốc gia nhập khẩu sẽ được sử dụng vào chương trình bình ổn giá gạo, hỗ trợ gạo cho 21,53 triệu hộ nghèo và sử dụng cho các mục đích khác. Cơ quan hậu cần quốc gia-Preum Bulog tiếp tục được chỉ định là đầu mối nhập khẩu.

Bên cạnh đó, liên quan tới gạo dự trữ quốc gia trong năm 2023, Indonesia đã quyết định gia tăng lượng gạo thu mua dự trữ lên 2,4 triệu tấn thay vì khoảng 1,2 triệu tấn như hiện nay nhằm đảm bảo an ninh lương thực.

Indonesia có kế hoạch thu mua 70% lượng gạo trong tổng số 2,4 triệu tấn trong vụ thu hoạch chính (từ tháng 2 đến tháng 4). Theo Cơ quan thống kê Indonesia, sản lượng thóc thu hoạch của nước này trong từ tháng 1-4/2023 ước đạt 23,82 triệu tấn tương đương với 13,79 triệu tấn gạo, tăng 0,56% so với cùng kỳ năm 2022.

Còn theo Bộ Nông nghiệp Indonesia, trong năm 2023 nước này phấn đấu đề ra mục tiêu sản xuất 54,5 triệu tấn thóc tương đương với 32,07 triệu tấn gạo tương đương với mục tiêu năm 2022. Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp Indonesia dự báo hiện tượng EL Nino có thể xảy ra gây hạn hán vào từ tháng 5-7/2023, vì vậy có khả năng sẽ ảnh hưởng tới diện tích và sản lượng ở vụ thu hoạch tháng 7-8/2023.

Tuy đang vụ thu hoạch chính nhưng tình hình thu mua gạo dự trữ trong nước hiện đang gặp rất nhiều khó khăn. Theo Cơ quan hậu cần quốc gia, cơ quan này mới chỉ thu mua được cho đến nay 60.000 tấn trong khi lượng gạo dự trữ hiện có (tính đến trước ngày 25/3/2023) chỉ còn khoảng 280 nghìn tấn.