Đề xuất cấm doanh nghiệp từng bỏ cọc tham gia đấu giá đất

Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) vừa góp ý dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về xử lý vướng mắc đấu giá đất. Đáng chú ý, Hiệp hội đề xuất không chỉ tịch thu tiền đặt trước mà còn phải xử phạt hành chính bên vi phạm. Hiệp hội cũng đề nghị mở rộng đối tượng bị cấm tham gia đấu giá (kể cả doanh nghiệp) nếu vi phạm nghĩa vụ thanh toán.

Theo HoREA, quy định hiện hành chỉ tịch thu tiền đặt trước và yêu cầu bồi thường chi phí tổ chức đấu giá là chưa đủ sức răn đe, do mức thiệt hại này quá nhỏ so với giá trị lô đất và khả năng sinh lời. Hiệp hội đề xuất bổ sung hình thức xử phạt hành chính đối với tổ chức, cá nhân vi phạm nghĩa vụ thanh toán hoặc bỏ cọc, bằng cách sửa đổi Nghị định 82/2020/NĐ-CP về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp.

HoREA cũng cho rằng cần mở rộng đối tượng bị cấm tham gia đấu giá. Dự thảo Nghị quyết hiện chỉ áp dụng với cá nhân, trong khi trên thực tế nhiều doanh nghiệp và tổ chức kinh tế mới là bên trúng đấu giá nhưng vi phạm. Hiệp hội đề nghị cấm cả doanh nghiệp, kể cả trong trường hợp giao đất, cho thuê đất phi nhà ở, chứ không chỉ riêng đất ở.

Theo dự thảo Nghị quyết, người trúng đấu giá vi phạm nghĩa vụ thanh toán dẫn đến bị hủy kết quả thì không được nhận lại khoản tiền đặt cọc và phải bồi thường thiệt hại. Các khoản bồi thường này bao gồm chi phí tổ chức đấu giá, giá dịch vụ đấu giá tài sản và các chi phí liên quan khác.

Tuy nhiên, HoREA thẳng thắn chỉ ra rằng, các khoản bồi thường thiệt hại này có giá trị bằng tiền quá thấp. Thực tế, chi phí tổ chức đấu giá và giá dịch vụ đấu giá thường không đáng kể, do các trung tâm dịch vụ đấu giá công lập thực hiện theo khung phí quy định.

Hiệp hội nhận định, biện pháp xử lý có giá trị lớn duy nhất hiện nay chỉ là việc không được nhận lại khoản tiền đặt trước hoặc khoản tiền đặt cọc. Điều này là chưa đủ để ngăn chặn các đối tượng tham gia với ý đồ trục lợi.

Vì vậy, HoREA đề nghị bổ sung một biện pháp mạnh tay hơn, cụ thể là người vi phạm còn bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp theo quy định của Chính phủ. Hiệp hội cho rằng cần bổ sung quy định này vào Luật Xử lý vi phạm hành chính, cụ thể là Nghị định 82/2020/NĐ-CP.

Một kiến nghị khác của HoREA nhắm vào chế tài cấm tham gia đấu giá đối với tổ chức kinh tế. Hiệp hội chỉ ra rằng, Khoản 2 Điều 3 của dự thảo mới chỉ quy định cấm tham gia đấu giá đối với người trúng đấu giá là cá nhân, trong trường hợp giao đất ở có vi phạm nghĩa vụ thanh toán. Đây rõ ràng là một điểm chưa bao quát hết thực tế. Nhiều tổ chức kinh tế cũng tham gia đấu giá và vi phạm.

HoREA đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định cấm phải áp dụng cho cả tổ chức kinh tế, chứ không chỉ cá nhân. Lệnh cấm này cũng cần áp dụng cho mọi trường hợp giao đất, cho thuê đất, chứ không riêng gì đất ở. Các vi phạm bị cấm bao gồm cả việc bỏ cọc lẫn vi phạm nghĩa vụ thanh toán.

HoREA phân tích rất thực tế: Các doanh nghiệp nhỏ, chưa có uy tín có thể không ngần ngại bị cấm, vì họ có thể thành lập doanh nghiệp mới để tiếp tục tham gia đấu giá. Ngược lại, đối với các doanh nghiệp lớn, đã có uy tín thương hiệu thì sẽ rất e ngại bị cấm tham gia đấu giá. Đây mới chính là biện pháp có sức nặng.

Bên cạnh các chế tài xử lý, HoREA cũng thống nhất cao với giải pháp phòng ngừa: Nâng mức tiền đặt trước tối thiểu lên 20% và tối đa 50% giá khởi điểm. Mức 10 - 20% theo quy định hiện hành bị coi là thấp, tạo cơ hội cho nhiều người không có nhu cầu thật tham gia. Nâng mức tiền đặt trước cao hơn là giải pháp sàng lọc ban đầu, đảm bảo chỉ những người có năng lực tài chính thật sự mới tham gia.

×