Chiều 17/3, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao - Lê Thị Thu Hằng đã thông tin về vụ việc các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu 100 container hạt điều sang Italia đang đứng trước nguy cơ bị mất trắng, cũng như các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam.

Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quan Việt Nam tại Italy liên hệ với các chủ tàu, cử cán bộ trực tiếp đến các thành phố Genova, Napoli để xác minh thông tin, gửi công hàm đến Bộ Ngoại giao, Bộ Phát triển kinh tế, Cảnh sát Tài chính và các cơ quan chức năng của Italy, đề nghị nhanh chóng điều tra làm rõ vụ việc, triển khai các biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quan Việt Nam tại Italy liên hệ với các chủ tàu, cử cán bộ trực tiếp đến các thành phố Genova, Napoli để xác minh thông tin, gửi công hàm đến Bộ Ngoại giao, Bộ Phát triển kinh tế, Cảnh sát Tài chính và các cơ quan chức năng của Italy, đề nghị nhanh chóng điều tra làm rõ vụ việc, triển khai các biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao cũng cho biết, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương phối hợp với Hiệp hội Điều Việt Nam và các cơ quan đơn vị liên quan kiểm tra, làm rõ nguyên nhân để có các biện pháp xử lý, hỗ trợ, đảm bảo quyền lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Ngay sau khi nhận được thông tin từ Hiệp hội Điều Việt Nam, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Italia liên hệ với các chủ tàu, cử cán bộ trực tiếp đến các thành phố Genova, Napoli để xác minh thông tin, gửi công hàm đến Bộ Ngoại giao, Bộ Phát triển kinh tế, Cảnh sát Tài chính và các cơ quan chức năng của Italy, đề nghị nhanh chóng điều tra làm rõ vụ việc, triển khai các biện pháp cần thiết nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Đại sứ quán Việt Nam và Thương vụ Việt Nam tại Italy đã trao đổi với các doanh nghiệp Việt Nam và Hiệp hội Điều Việt Nam, hướng dẫn cách giải quyết cụ thể; đề nghị các đơn vị có liên quan liên hệ với Tòa án Kinh tế quốc tế, Trung tâm Trọng tài thương mại quốc tế tại Việt Nam, yêu cầu can thiệp, có ý kiến với các hãng tàu dừng giao hàng cho người mua trong nhóm nghi vấn lừa đảo, nhằm giảm tối đa tổn thất cho doanh nghiệp Việt Nam.

Bộ Ngoại giao khẳng định sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan để kiểm tra, làm rõ nguyên nhân, tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước trong việc giải quyết vụ việc này, cũng như đảm bảo an toàn tối đa cho các thương vụ giữa doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp Italy trong thời gian tới.

Trước đó, Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) đã có văn bản hỏa tốc gửi Đại sứ quán Việt Nam và Thương vụ Việt Nam tại Italia về việc đơn vị này nhận được "đơn kêu cứu" của một số doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu nhân điều sang Italia.

Cụ thể, các doanh nghiệp thuộc Vinacas đã kItalia hợp đồng với một số khách hàng Italia thông qua công ty môi giới Kim Hạnh Việt để xuất khẩu 100 container nhân điều do các hãng tàu quốc tế là Cosco, YANGMING, HMM, ONE vận chuyển sang thị trường Italia thông qua các cảng Genoa, LA Spezia.

Hiện đã có 36 container đến cảng Genoa (Italia) nhưng các doanh nghiệp bán vẫn chưa nhận được tiền thanh toán.
Hiện đã có 36 container đến cảng Genoa (Italia) nhưng các doanh nghiệp bán vẫn chưa nhận được tiền thanh toán.

Đến tháng 3/2022, một số container đã đến các cảng của Italia nhưng doanh nghiệp vẫn chưa nhận được tiền thanh toán từ người mua và số còn lại đang trên đường di chuyển.

Quá trình gửi hồ sơ nhờ thu tiền từ 5 ngân hàng Việt Nam gồm VietinBank, MB, Eximbank, HDBank... tới đầu mối ngân hàng bên mua tại Italia thì được hướng dẫn đến một đầu mối ngân hàng khác tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Tuy nhiên, với hồ sơ gửi đến ngân hàng Thổ Nhĩ Kỳ, trong quá trình gửi hồ sơ nhờ thu từ ngân hàng Việt Nam tới các ngân hàng của người mua thì đều có sự thay đổi về số SWIFT (mã định danh ngân hàng), sau khi ngân hàng của người mua nhận được bộ chứng từ thì họ thông báo người mua không phải khách hàng của họ và đã trả lại bộ chứng từ nhưng không ghi rõ trả theo hình thức nào, không cung cấp số vận đơn. Và cũng không trả lời cho 5 ngân hàng Việt Nam, dù phía 5 ngân hàng Việt Nam liên hệ rất nhiều lần.

Đáng chú Italia, với hồ sơ gửi đến ngân hàng tại Italia, thì ngân hàng tại quốc gia này thông báo đã nhận được bộ chứng từ nhưng là bản copy, không phải bản gốc. Điều này khiến các doanh nghiệp xuất khẩu điều rất lo lắng vì theo thông lệ quốc tế, bất cứ ai có bộ chứng từ gốc đều có thể nhận hàng.

"Các doanh nghiệp đều có chung nhận định đây là một vụ lừa đảo lớn vì số lượng lên đến gần 100 container điều trị giá hàng trăm triệu USD. Tình hình rất cấp bách khi một số lô hàng đã cập cảng và sắp cập cảng khiến doanh nghiệp nguy cơ mất hàng", Vinacas thông tin.