Theo quy định, nếu cá nhân cho thuê nhà có doanh thu từ trên 100 triệu đồng/năm (8,3 triệu đồng/tháng) phải kê khai và nộp thuế. Tuy nhiên, nhiều chủ căn hộ chung cư cao cấp cho thuê trên mức 100 triệu đồng/năm né kê khai đóng thuế. Nguyên nhân bởi không ai giám sát, kiểm tra hoạt động cho thuê nhà. Đồng thời, khi cơ quan chức năng kiểm tra, chủ căn hộ sẽ tìm cách lách thuế bằng các hoạt động như uỷ quyền cho mượn căn hộ, giảm giá thuê căn hộ trên hợp đồng...

Các căn hộ condotel diễn ra tình trạng tương tự tại các thành phố biển: Nha Trang, Đà Nẵng... Bên cạnh những căn hộ được vận hành dưới sự quản lý của chủ đầu tư, nhiều căn hộ condotel được bán đứt cho khách hàng để tự khách hàng khai thác, cho thuê hằng năm.

Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh, cá nhân Tạ Thị Phương Lan cho biết, Tổng cục Thuế đang nghiên cứu để đề xuất với Bộ Tài chính xem xét báo cáo Chính phủ trình Quốc hội nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế, thay cho mức 100 triệu đồng trở lên trong 1 năm đang áp dụng. Đề xuất này sẽ được đưa vào chương trình sửa Luật thuế VAT thời gian tới.

Hiện giá tính thuế hoạt động cho thuê nhà với cá nhân là căn cứ theo giá hợp đồng. Hoạt động cho thuê bất động sản được chia thành 2 loại, cho thuê tài sản và cho thuê cơ sở lưu trú. Mức áp thuế với cá nhân cho thuê là 10%, trong đó 5% thuế giá trị gia tăng (VAT) và 5% thuế thu nhập cá nhân (TNCN).

Siết thu thuế hoạt động cho thuê căn hộ tại nhiều khu chung cư cao cấp
Siết thu thuế hoạt động cho thuê căn hộ tại nhiều khu chung cư cao cấp

Các hoạt động cho thuê BĐS phải tính thuế gồm: cho thuê nhà, mặt bằng, cửa hàng, nhà xưởng, kho bãi (không bao gồm dịch vụ lưu trú); cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn được coi như cơ sở thường trú (như cho thuê căn hộ hàng tháng hoặc hàng năm) được phân loại trong ngành bất động sản. Trường hợp cho thuê nhà được miễn thuế gồm: cung cấp cơ sở lưu trú ngắn hạn cho khách du lịch, khách vãng lai; cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn cho sinh viên, công nhân và đối tượng tương tự; cung cấp cơ sở lưu trú cùng dịch vụ ăn uống và các phương tiện giải trí.

Cũng theo lãnh đạo Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ, vừa và hộ kinh doanh, thu thuế cho thuê tài sản, nhà đất được áp dụng ổn định từ năm 2009 tới nay, không phải tới nay mới thực hiện. Tuy nhiên, tuỳ theo từng năm, cơ quan thuế địa phương sẽ thực hiện rà soát, thanh kiểm tra theo chuyên đề, như năm nay Hà Nội và TPHCM thực hiện chuyên đề rà soát thuế với cá nhân cho thuê nhà.

Với căn hộ condotel cho thuê, theo đại diện Tổng cục Thuế, nếu chủ nhà uỷ quyền cho doanh nghiệp kinh doanh và hưởng lợi tức vẫn tính là cá nhân cho thuê căn hộ, biệt thự nghỉ dưỡng, không phải lưu trú du lịch, vì thế vẫn áp mức thuế 10% trên doanh thu. Hoạt động của condotel khác với các khách sạn, nhà nghỉ do cá nhân đầu tư và tự quản lý, kinh doanh, cung cấp dịch vụ. Trường hợp chủ căn hộ, biệt thự condotel tự kinh doanh và tìm khách ở, chỉ thuê công ty cung cấp một số dịch vụ như bảo vệ, vệ sinh, giám sát… được xếp vào diện kinh doanh cơ sở lưu trú thì chủ nhà phải đăng ký kinh doanh lưu trú. Trường hợp này, chủ nhà tự kê khai và chịu mức thuế cho thuê cơ sở lưu trú là 7% trên doanh thu (thay vì thuế cho thuê tài sản 10%).