Theo phong tục của người Việt Nam từ cổ xưa, giao thừa nhà nhà đều cúng lễ ngoài trời và cúng lễ trong nhà chuẩn bị chu đáo để đón người đến xông đất, mang tài lộc vào nhà. Tuy nhiên, phong tục mỗi miền về mâm cỗ cúng giao thừa vẫn có nét khác nhau.
Vì sao cúng giao thừa là nghi lễ quan trọng?
Nhà nghiên cứu Minh Đường trong sách Nghi lễ dân gian - Nghi lễ cúng gia tiên cho biết lễ giao thừa (lễ trừ tịch) là lễ quan trọng nhất trong dịp Tết Nguyên Đán.
Đó là lễ dâng hương vào giây phút chuyển giao giữa giờ khắc cuối cùng của năm cũ và giờ khởi đầu của năm mới, với ý nghĩa đem bỏ hết những điều xấu của năm cũ để đón những điều tốt đẹp của năm mới sắp đến.
Không chỉ vậy, cúng giao thừa còn là để rước ông bà tổ tiên của chúng ta về chơi lễ Tết, nhìn con cháu sum vầy vui vẻ bên gia đình.
Tục lệ cúng giao thừa ngoài trời
Người ta quan niệm rằng các vị Thiên binh khi đi thị sát dưới hạ giới. Thường rất vội nên không kịp vào tận bên trong nhà. Gia đình muốn bày lễ và cúng bái các vị thần linh phải đặt ở ngoài trời, cửa chính thì các vị thần mới chứng giám.
Mâm cúng giao thừa ngoài trời cần chuẩn bị những lễ vật và thực hiện nghi lễ khác. So với mâm cúng trong nhà. Dưới đây là 1 số điều mà bạn cần lưu ý.
Theo phong tục của người Việt Nam từ cổ xưa, giao thừa nhà nhà đều cúng lễ ngoài trời và cúng lễ trong nhà chuẩn bị chu đáo để đón người đến xông đất, mang tài lộc vào nhà. Tuy nhiên, phong tục mỗi miền về mâm cỗ cúng giao thừa vẫn có nét khác nhau.
Mâm cúng giao thừa ngoài trời cần chuẩn bị những lễ vật và thực hiện nghi lễ khác so với mâm cúng trong nhà. Ảnh minh họa
Lễ cúng giao thừa ngoài trời bao gồm những gì?
Các gia đình có thể chọn đồ lễ cúng giao thừa là đồ chay hoặc đồ mặn. Tuỳ tâm và điều kiện. Đối với mâm lễ cúng giao thừa đồ chay, bạn cần chuẩn bị:
Mâm cúng giao thừa đơn giản (chay)
Hoa
Tiền vàng mã
Đèn/nến
Trầu cau
Bánh kẹo
Hương (3 – 5 nén)
1 chén rượu
1 chén nước
Nước ngọt/bia đóng lon
Mũ giấy cánh chuồn
Sớ cúng quan Hành khiển
1 đĩa xôi
1 đĩa muối
1 đĩa gạo
Đối với các gia đình chuẩn bị lễ vật cúng đồ mặn, hãy chuẩn bị những đồ dưới đây:
Mâm cúng ngoài trời đêm giao thừa
1 con gà trống luộc
1 chiếc bánh chưng (hoặc 1 đĩa xôi gấc)
1 khoanh giò lụa
1 đĩa hoa quả
Vàng mã
Trầu, cau
Đèn/nến
1 đĩa gạo
1 đĩa muối
1 chén rượu
1 chén nước
1 mũ cánh chuồn
1 lọ hoa tươi
3 – 5 nén hương
Như vậy, lễ vật cơ bản không thể thiếu trong mâm cúng giao thừa. Bao gồm đèn/nến, nén hương, vàng mã, trầu/cau, hoa tươi, trái cây. Đối với trái cây, bạn cần chọn 5 loại quả khác nhau sao cho đảm bảo tươi, ngon và không bị dập, chín quá.
Hướng dẫn cách bày lễ cúng giao thừa ngoài trời
Sau khi chuẩn bị đầy đủ lễ vật, gia đình cần bày lễ vật cúng Giao thừa lên mâm sao cho đúng với quy luật của nghi lễ cúng giao thừa. Hướng đặt của mâm lễ thường là hướng Nam hoặc hướng Đông. Theo quan niệm phong thuỷ, hướng Nam tượng trưng cho Hỷ thần còn hướng Đông tượng trưng cho thần tài.
Như vậy có nghĩa là khi chọn đúng hướng đặt mâm cúng giao thừa. Gia đình sẽ gọi mời những điều may mắn, tài lộc đến với mình trong năm mới.
Lễ vật mâm cúng giao thừa được đặt trên bàn trải vải trắng tươm tất
Cách bày mâm lễ cúng giao thừa ngoài trời (chay)
Đối với bày mâm lễ chay hay mặn, trước hết chúng ta đều phải đặt bàn. Ở trước cửa chính, trải tấm vải sạch rồi đặt mâm lên.
Tuy nhiên, cách sắp xếp mâm lễ chay có phần khác biệt so với sắp mâm lễ mặn. Hãy thực hiện đặt lễ theo thứ tự xôi, bánh kẹo vào giữa mâm sau đó đặt tiền vàng, muối, gạo bên cạnh.
Trước mâm lễ là rượu trắng. Bên cánh trái là nước ngọt, bia. Bên cánh phải là đèn hoặc nến. Lọ hoa, mũ cánh chuồn và sớ khấn cũng đặt gọn về 1 bên.
Khi thực hiện nghi lễ, gia chủ thắp hương, chờ cho đến khi hương cháy. Thì đặt xuống mâm hoặc cắm vào ly gạo.
Cách bày mâm lễ cúng giao thừa cuối năm ngoài trời (mặn)
Hướng dẫn làm mâm lễ cúng giao thừa ngoài trời.
Khi bày mâm lễ mặn ngoài trời, gia chủ cũng thực hiện tương tự. Tuy nhiên, trong quá trình sắp xếp lễ, gà sẽ được đặt vào giữa mâm. Miệng gà ngậm 1 bông hoa hồng đỏ sao cho hướng đầu ra ngoài vành mâm.
Bánh chưng phải được bóc phần lá, cởi dây và đặt cạnh đĩa gà. Có thể thay bánh chưng bằng xôi gấc tùy theo điều kiện của gia đình.
Tuỳ theo điều kiện mà gia đình chuẩn bị và sắp lễ phù hợp
Giò lụa cũng cần được lột bỏ vỏ và cắt thành khoanh, đặt bên cạnh bánh chưng. Sau đó, bạn tiếp tục đặt hoa quả phía sau bánh chưng, gà. Gạo, muối, đèn, nến đặt cạnh đĩa hoa quả (nên đựng trong đĩa hoặc chén nhỏ)
Trước mâm lễ, bạn cần đặt rượu, nước, vàng mã, trầu cau (vàng mã và trầu cau nên đặt trên vành mâm)
Phía sau mâm lễ là mũ cánh chuồn. Đừng quên đặt lọ hoa tươi bên cạnh mâm lễ cúng giao thừa nhé.
5. Những lưu ý khi bày lễ cúng giao thừa ngoài trời
Trước khi thực hiện lễ cúng Giao thừa ngoài trời, gia đình cần xem thời gian khấn sang canh tốt. Thông thường, từ 23 giờ đêm ngày 30/31 tháng 12 Âm lịch. Cho đến 1 giờ sáng ngày mồng 1 Tết là khung giờ thuận lợi. Gia đình cũng có thể cúng ngay vào 0 giờ đêm giao thừa vì đây là giờ tốt nhất theo quan niệm người Việt.
Thứ tự cúng giao thừa là cúng ngoài trời trước rồi cúng gia tiên trong nhà sau. Khi cúng, cần đọc bài khấn văn xin phép các quan Hành khiển. Bạn nên tìm hiểu những bài cúng chuẩn để thực hiện khấn chính xác, tránh cúng nôm na hoặc nghe theo lời mách bảo của những người thiếu kinh nghiệm.
Mâm cúng đồ mặn đơn giản cho lễ cúng giao thừa
Nói đến lễ vật, gia đình có thể chọn cúng chay hay cúng mặn tuỳ theo điều kiện và khả năng tài chính. Tuy nhiên, khi đã chọn cúng lễ vật gì thì phải đầy đủ, tươm tất. Đồ lễ cúng dâng lên thần linh phải tươi ngon, sạch sẽ và không được nêm nếm trước. Chuẩn bị lễ cẩu thả, sơ sài thể hiện sự thiếu tôn trọng thần linh, khiến bạn dễ dàng gặp những điều xui xẻo trong cuộc sống.
Trước khi cúng, gia chủ cần chọn trang phục chỉnh tề, gọn gàng. Không mang quần áo hở hang, luộm thuộm, xộc xệch. Khi khấn có thể phát ra tiếng nhưng không nên nói quá to hoặc quá nhỏ. Sự thành tâm vẫn là yếu tố quan trọng nhất cho nên gia chủ hãy lưu ý điều này.
Người cúng lễ giao thừa nên là gia chủ hoặc đàn ông đại diện cho gia đình. Phụ nữ mang thai hoặc đang trong thời kỳ kinh nguyệt không nên làm lễ cúng.
Người đại diện cúng giao thừa nên là gia chủ
Lễ cúng giao thừa trong nhà
Mâm cúng Giao thừa trong nhà là 1 phần không thể thiếu trong nghi lễ cúng giao thừa. Hãy cùng tìm hiểu về lễ vật cũng như nghi thức quan trọng trong dịp lễ quan trọng này nhé.
Mâm cúng giao thừa trong nhà bao gồm những gì?
Nhìn chung, mâm cúng giao thừa trong nhà không thể thiếu các lễ vật cơ bản như:
1 đĩa trầu cau
Mâm ngũ quả
1 đĩa muối
1 đĩa gạo
3 – 5 tách trà
Bánh mứt các loại
1 bình hoa cúng
Vàng mã
Những đồ cúng giao thừa còn lại thường là do gia đình tự chế biến theo phong tục từng miền. Bạn có thể tham khảo những của 3 miền như sau.
Mâm cúng giao thừa trong nhà miền Bắc
Người ta thường dâng lễ với số bát và số đĩa bằng nhau. Có thể dâng 4 bát – 4 đĩa, 6 bát – 6 đĩa, 8 bát – 8 đĩa tùy theo điều kiện tài chính của gia đình.
Bạn có thể chọn những bát như bát canh măng, bát mọc, bát miến nấu lòng gà,… Còn đối với các đĩa thì bạn nên chế biến những món dân dã, quen thuộc như đĩa thịt gà luộc, đĩa giò, đĩa nem rán, đĩa bánh chưng, đĩa nộm, đĩa hành muối,…
Những món lễ trong ngày cúng giao thừa miền Bắc rất gần gũi với bữa ăn thường ngày lại dễ dàng chế biến. Cho nên gia đình có thể chuẩn bị mà không tốn quá nhiều thời gian, công sức.
Một mâm cỗ cúng giao thừa đặc trưng của miền Bắc. Ảnh minh họa
Mâm cúng giao thừa trong nhà miền Trung
Mâm cúng của người miền Trung cũng đơn giản nhưng có thêm bánh chưng, bánh tét đặt trong nhà. Ngoài ra các hộ gia đình còn có thêm giò lụa, thịt đông, thịt lợn luộc, bát miến, dưa món, đĩa ram,…
Bàn thờ cần được dọn dẹp sạch sẽ, tươm tất
Mâm cúng giao thừa trong nhà miền Nam
Người miền Nam thường chọn những lễ vật là món ăn thường ngày trong gia đình, có đặc tính mát mẻ. Những món ăn như vậy thường hợp khẩu vị và thời tiết nắng nóng ở miền Nam.
Cụ thể, người ta thường chế biến canh măng tươi, canh khổ qua và các món kho thơm ngon như thịt kho hột vịt, gỏi tôm thịt, chả giò, dưa kiệu, bánh tét,…
8. Hướng dẫn cách sắp xếp mâm cúng giao thừa trong nhà
Nhìn chung, cách sắp xếp mâm cúng trong nhà lễ giao thừa không quá nghiêm ngặt. Gia chủ chỉ cần chuẩn bị đủ lễ vật và bố trí gọn gàng, tươm tất, đầy đủ số lượng theo phong tục vùng miền.
Những điều cần lưu ý khi cúng giao thừa trong nhà
Để cúng giao thừa trong nhà đúng cách và hạn chế phạm phải sai lầm, bạn nên lưu ý những điều dưới đây.
Trước khi cúng giao thừa trong nhà, gia đình cần phải dọn dẹp và sắp xếp bàn thờ tổ tiên sạch sẽ, gọn gàng. Bàn thờ tại mỗi nhà có cách trang trí không giống nhau nhưng cần có đủ 2 cây đèn, 2 bát hương, 2 cành hoa cúc giấy. Nếu như muốn, bạn cũng có thể mua thêm vàng mã hình “cành vàng lá ngọc” để cầu mong năm mới sung túc, bình an.
Thời điểm thực hiện cúng giao thừa trong nhà thường vào thời khắc 0 giờ ngày mùng 1 Tết. Tùy theo điều kiện mà gia đình có thể điều chỉnh hợp lý từ 23 giờ 30 Tết cho đến 0 giờ mùng 1 Tết.
Sau khi cúng ngoài trời xong, gia đình mới tiến hành cúng bái tổ tiên trong nhà. Tất cả các thành viên trong gia đình đứng trang nghiêm, ăn mặc gọn gàng chỉnh tề, khấn vái tổ tiên theo bài khấn chuẩn. Gia chủ là người đại diện làm lễ chính, đọc bài khấn mời tiền nhân và các vị thần linh cai quản trong nhà cho phép tổ tiên về ăn Tết.
Nghi thức này được thực hiện nhằm mục đích xin các cụ phù hộ độ trì, ban phát phước lành, bình an, thịnh vượng.
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, sáng 10/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Trong đó, vấn đề quản lý hoạt động quảng cáo trên nền tảng số, đặc biệt là vai trò và trách nhiệm của người nổi tiếng, KOL, YouTuber, TikToker... khi quảng cáo sản phẩm đã làm 'nóng' nghị trường.
Chẳng phải ngẫu nhiên LÄPIS - Mixology & Cuisine nổi lên như một viên đá quý hiếm giữa lòng phố cổ Hà Nội. Bất cứ ai mê ẩm thực - thức uống pha chế - âm nhạc khi nghe cái tên “LÄPIS” đều tự vấn tại sao lại là LÄPIS? Cái tên này nói lên điều gì, khi trăm nhà hàng, quán bar đã bắt đầu với mô hình kinh doanh có hơi hướng Mixology & Cuisine (pha chế và ẩm thực-PV)?
Sở Y tế đã đề nghị Trường Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ xác minh bằng tốt nghiệp Cao đẳng Điều dưỡng nghi là bằng giả và sẽ chuyển thông tin đến Công an Thành phố Hồ Chí Minh để phối hợp điều tra và xử lý theo quy định pháp luật.
UBTVQH đề xuất lộ trình thực hiện áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường từ năm 2027 áp dụng thuế suất 8%, từ năm 2028 áp dụng thuế suất 10%. Thu thuế tiêu thụ đặc biệt với máy điều hòa trên 18.000 BTU đến 90.000 BTU.
Cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh vượt quá phạm vi chuyên môn được ghi trong giấy phép hoạt động khám bệnh, chữa bệnh, không tuân thủ đúng quy định chuyên môn kỹ thuật Phòng khám Răng Hàm Mặt của Công ty nụ cười Việt, Phòng khám chuyên khoa Răng Hàm Mặt Việt Smile bị xử phạt.
Nhà nước sẽ có cơ chế hỗ trợ lãi suất và khuyến khích các ngân hàng giảm lãi suất cho các doanh nghiệp triển khai các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng các tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội, quản trị).
Ủy ban châu Âu đã mở cuộc tham vấn công khai về danh sách hàng hóa Mỹ nhập khẩu vào EU trị giá 95 tỷ euro (107,4 tỷ USD), có khả năng bị áp thuế trả đũa. Cơ quan này cũng tuyên bố sẽ khởi kiện Mỹ lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về chính sách thuế “có đi có lại” và mức thuế áp lên ô tô và linh kiện ô tô.
UBND TP Hà Nội đã có Quyết định số 2312/QĐ-UBND về việc thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành an toàn thực phẩm tại các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh sữa, thực phẩm dinh dưỡng, thực phẩm bổ sung, thực phẩm bảo vệ sức khỏe trên địa bàn Thành phố.
Công an tỉnh Bắc Giang cho biết vừa triệt phá một cơ sở sản xuất, buôn bán số lượng cực lớn mỹ phẩm giả ở xã Đại Lâm, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang.
Kể từ khi mạng lưới các Khu dự trữ sinh quyển thế giới được thành lập vào năm 1976, đến nay, thế giới đã có 759 khu dự trữ sinh quyển, thuộc 139 quốc gia. Đây cũng là nơi sinh sống của hơn 300 triệu người dân trên toàn thế giới.
Cục Quản lý dược, Bộ Y tế vừa có văn bản đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy trên toàn quốc lô sản phẩm Hanayuki Shampoo - chai 300 gam do vi phạm giới hạn về chỉ tiêu vi sinh vật và chứa thành phần không có trong bản công bố tiêu chuẩn.
Chỉ trong thời gian ngắn gần đây, Bộ Công an, các cơ quan chức năng liên tiếp phát hiện, điều tra các vụ việc sản xuất, buôn bán thuốc giả, sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khoẻ giả với quy mô lớn, trong thời gian dài, gây bức xúc dư luận. Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố tổ chức các đợt cao điểm tổng rà soát, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về dược, an toàn thực phẩm.
Mới đây, Sở Y tế TP HCM phát hiện một nhà thuốc kinh doanh sữa bột giả mang thương hiệu Bold Milk - cơ xương khớp Colostrum nhập từ Công ty TNHH We United.
Theo kế hoạch, từ ngày 6/5/2025 sẽ tiến hành công bố nghị quyết để lấy ý kiến nhân dân về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013. Người dân có thể góp ý sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 qua ứng dụng VNeID của Bộ Công an.
Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 9, chiều 5/5, với tỷ lệ 100% đại biểu có mặt biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013.
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?