Theo phong tục của người Việt Nam từ cổ xưa, giao thừa nhà nhà đều cúng lễ ngoài trời và cúng lễ trong nhà chuẩn bị chu đáo để đón người đến xông đất, mang tài lộc vào nhà. Tuy nhiên, phong tục mỗi miền về mâm cỗ cúng giao thừa vẫn có nét khác nhau.
Vì sao cúng giao thừa là nghi lễ quan trọng?
Nhà nghiên cứu Minh Đường trong sách Nghi lễ dân gian - Nghi lễ cúng gia tiên cho biết lễ giao thừa (lễ trừ tịch) là lễ quan trọng nhất trong dịp Tết Nguyên Đán.
Đó là lễ dâng hương vào giây phút chuyển giao giữa giờ khắc cuối cùng của năm cũ và giờ khởi đầu của năm mới, với ý nghĩa đem bỏ hết những điều xấu của năm cũ để đón những điều tốt đẹp của năm mới sắp đến.
Không chỉ vậy, cúng giao thừa còn là để rước ông bà tổ tiên của chúng ta về chơi lễ Tết, nhìn con cháu sum vầy vui vẻ bên gia đình.
Tục lệ cúng giao thừa ngoài trời
Người ta quan niệm rằng các vị Thiên binh khi đi thị sát dưới hạ giới. Thường rất vội nên không kịp vào tận bên trong nhà. Gia đình muốn bày lễ và cúng bái các vị thần linh phải đặt ở ngoài trời, cửa chính thì các vị thần mới chứng giám.
Mâm cúng giao thừa ngoài trời cần chuẩn bị những lễ vật và thực hiện nghi lễ khác. So với mâm cúng trong nhà. Dưới đây là 1 số điều mà bạn cần lưu ý.
Theo phong tục của người Việt Nam từ cổ xưa, giao thừa nhà nhà đều cúng lễ ngoài trời và cúng lễ trong nhà chuẩn bị chu đáo để đón người đến xông đất, mang tài lộc vào nhà. Tuy nhiên, phong tục mỗi miền về mâm cỗ cúng giao thừa vẫn có nét khác nhau.
Mâm cúng giao thừa ngoài trời cần chuẩn bị những lễ vật và thực hiện nghi lễ khác so với mâm cúng trong nhà. Ảnh minh họa
Lễ cúng giao thừa ngoài trời bao gồm những gì?
Các gia đình có thể chọn đồ lễ cúng giao thừa là đồ chay hoặc đồ mặn. Tuỳ tâm và điều kiện. Đối với mâm lễ cúng giao thừa đồ chay, bạn cần chuẩn bị:
Mâm cúng giao thừa đơn giản (chay)
Hoa
Tiền vàng mã
Đèn/nến
Trầu cau
Bánh kẹo
Hương (3 – 5 nén)
1 chén rượu
1 chén nước
Nước ngọt/bia đóng lon
Mũ giấy cánh chuồn
Sớ cúng quan Hành khiển
1 đĩa xôi
1 đĩa muối
1 đĩa gạo
Đối với các gia đình chuẩn bị lễ vật cúng đồ mặn, hãy chuẩn bị những đồ dưới đây:
Mâm cúng ngoài trời đêm giao thừa
1 con gà trống luộc
1 chiếc bánh chưng (hoặc 1 đĩa xôi gấc)
1 khoanh giò lụa
1 đĩa hoa quả
Vàng mã
Trầu, cau
Đèn/nến
1 đĩa gạo
1 đĩa muối
1 chén rượu
1 chén nước
1 mũ cánh chuồn
1 lọ hoa tươi
3 – 5 nén hương
Như vậy, lễ vật cơ bản không thể thiếu trong mâm cúng giao thừa. Bao gồm đèn/nến, nén hương, vàng mã, trầu/cau, hoa tươi, trái cây. Đối với trái cây, bạn cần chọn 5 loại quả khác nhau sao cho đảm bảo tươi, ngon và không bị dập, chín quá.
Hướng dẫn cách bày lễ cúng giao thừa ngoài trời
Sau khi chuẩn bị đầy đủ lễ vật, gia đình cần bày lễ vật cúng Giao thừa lên mâm sao cho đúng với quy luật của nghi lễ cúng giao thừa. Hướng đặt của mâm lễ thường là hướng Nam hoặc hướng Đông. Theo quan niệm phong thuỷ, hướng Nam tượng trưng cho Hỷ thần còn hướng Đông tượng trưng cho thần tài.
Như vậy có nghĩa là khi chọn đúng hướng đặt mâm cúng giao thừa. Gia đình sẽ gọi mời những điều may mắn, tài lộc đến với mình trong năm mới.
Lễ vật mâm cúng giao thừa được đặt trên bàn trải vải trắng tươm tất
Cách bày mâm lễ cúng giao thừa ngoài trời (chay)
Đối với bày mâm lễ chay hay mặn, trước hết chúng ta đều phải đặt bàn. Ở trước cửa chính, trải tấm vải sạch rồi đặt mâm lên.
Tuy nhiên, cách sắp xếp mâm lễ chay có phần khác biệt so với sắp mâm lễ mặn. Hãy thực hiện đặt lễ theo thứ tự xôi, bánh kẹo vào giữa mâm sau đó đặt tiền vàng, muối, gạo bên cạnh.
Trước mâm lễ là rượu trắng. Bên cánh trái là nước ngọt, bia. Bên cánh phải là đèn hoặc nến. Lọ hoa, mũ cánh chuồn và sớ khấn cũng đặt gọn về 1 bên.
Khi thực hiện nghi lễ, gia chủ thắp hương, chờ cho đến khi hương cháy. Thì đặt xuống mâm hoặc cắm vào ly gạo.
Cách bày mâm lễ cúng giao thừa cuối năm ngoài trời (mặn)
Hướng dẫn làm mâm lễ cúng giao thừa ngoài trời.
Khi bày mâm lễ mặn ngoài trời, gia chủ cũng thực hiện tương tự. Tuy nhiên, trong quá trình sắp xếp lễ, gà sẽ được đặt vào giữa mâm. Miệng gà ngậm 1 bông hoa hồng đỏ sao cho hướng đầu ra ngoài vành mâm.
Bánh chưng phải được bóc phần lá, cởi dây và đặt cạnh đĩa gà. Có thể thay bánh chưng bằng xôi gấc tùy theo điều kiện của gia đình.
Tuỳ theo điều kiện mà gia đình chuẩn bị và sắp lễ phù hợp
Giò lụa cũng cần được lột bỏ vỏ và cắt thành khoanh, đặt bên cạnh bánh chưng. Sau đó, bạn tiếp tục đặt hoa quả phía sau bánh chưng, gà. Gạo, muối, đèn, nến đặt cạnh đĩa hoa quả (nên đựng trong đĩa hoặc chén nhỏ)
Trước mâm lễ, bạn cần đặt rượu, nước, vàng mã, trầu cau (vàng mã và trầu cau nên đặt trên vành mâm)
Phía sau mâm lễ là mũ cánh chuồn. Đừng quên đặt lọ hoa tươi bên cạnh mâm lễ cúng giao thừa nhé.
5. Những lưu ý khi bày lễ cúng giao thừa ngoài trời
Trước khi thực hiện lễ cúng Giao thừa ngoài trời, gia đình cần xem thời gian khấn sang canh tốt. Thông thường, từ 23 giờ đêm ngày 30/31 tháng 12 Âm lịch. Cho đến 1 giờ sáng ngày mồng 1 Tết là khung giờ thuận lợi. Gia đình cũng có thể cúng ngay vào 0 giờ đêm giao thừa vì đây là giờ tốt nhất theo quan niệm người Việt.
Thứ tự cúng giao thừa là cúng ngoài trời trước rồi cúng gia tiên trong nhà sau. Khi cúng, cần đọc bài khấn văn xin phép các quan Hành khiển. Bạn nên tìm hiểu những bài cúng chuẩn để thực hiện khấn chính xác, tránh cúng nôm na hoặc nghe theo lời mách bảo của những người thiếu kinh nghiệm.
Mâm cúng đồ mặn đơn giản cho lễ cúng giao thừa
Nói đến lễ vật, gia đình có thể chọn cúng chay hay cúng mặn tuỳ theo điều kiện và khả năng tài chính. Tuy nhiên, khi đã chọn cúng lễ vật gì thì phải đầy đủ, tươm tất. Đồ lễ cúng dâng lên thần linh phải tươi ngon, sạch sẽ và không được nêm nếm trước. Chuẩn bị lễ cẩu thả, sơ sài thể hiện sự thiếu tôn trọng thần linh, khiến bạn dễ dàng gặp những điều xui xẻo trong cuộc sống.
Trước khi cúng, gia chủ cần chọn trang phục chỉnh tề, gọn gàng. Không mang quần áo hở hang, luộm thuộm, xộc xệch. Khi khấn có thể phát ra tiếng nhưng không nên nói quá to hoặc quá nhỏ. Sự thành tâm vẫn là yếu tố quan trọng nhất cho nên gia chủ hãy lưu ý điều này.
Người cúng lễ giao thừa nên là gia chủ hoặc đàn ông đại diện cho gia đình. Phụ nữ mang thai hoặc đang trong thời kỳ kinh nguyệt không nên làm lễ cúng.
Người đại diện cúng giao thừa nên là gia chủ
Lễ cúng giao thừa trong nhà
Mâm cúng Giao thừa trong nhà là 1 phần không thể thiếu trong nghi lễ cúng giao thừa. Hãy cùng tìm hiểu về lễ vật cũng như nghi thức quan trọng trong dịp lễ quan trọng này nhé.
Mâm cúng giao thừa trong nhà bao gồm những gì?
Nhìn chung, mâm cúng giao thừa trong nhà không thể thiếu các lễ vật cơ bản như:
1 đĩa trầu cau
Mâm ngũ quả
1 đĩa muối
1 đĩa gạo
3 – 5 tách trà
Bánh mứt các loại
1 bình hoa cúng
Vàng mã
Những đồ cúng giao thừa còn lại thường là do gia đình tự chế biến theo phong tục từng miền. Bạn có thể tham khảo những của 3 miền như sau.
Mâm cúng giao thừa trong nhà miền Bắc
Người ta thường dâng lễ với số bát và số đĩa bằng nhau. Có thể dâng 4 bát – 4 đĩa, 6 bát – 6 đĩa, 8 bát – 8 đĩa tùy theo điều kiện tài chính của gia đình.
Bạn có thể chọn những bát như bát canh măng, bát mọc, bát miến nấu lòng gà,… Còn đối với các đĩa thì bạn nên chế biến những món dân dã, quen thuộc như đĩa thịt gà luộc, đĩa giò, đĩa nem rán, đĩa bánh chưng, đĩa nộm, đĩa hành muối,…
Những món lễ trong ngày cúng giao thừa miền Bắc rất gần gũi với bữa ăn thường ngày lại dễ dàng chế biến. Cho nên gia đình có thể chuẩn bị mà không tốn quá nhiều thời gian, công sức.
Một mâm cỗ cúng giao thừa đặc trưng của miền Bắc. Ảnh minh họa
Mâm cúng giao thừa trong nhà miền Trung
Mâm cúng của người miền Trung cũng đơn giản nhưng có thêm bánh chưng, bánh tét đặt trong nhà. Ngoài ra các hộ gia đình còn có thêm giò lụa, thịt đông, thịt lợn luộc, bát miến, dưa món, đĩa ram,…
Bàn thờ cần được dọn dẹp sạch sẽ, tươm tất
Mâm cúng giao thừa trong nhà miền Nam
Người miền Nam thường chọn những lễ vật là món ăn thường ngày trong gia đình, có đặc tính mát mẻ. Những món ăn như vậy thường hợp khẩu vị và thời tiết nắng nóng ở miền Nam.
Cụ thể, người ta thường chế biến canh măng tươi, canh khổ qua và các món kho thơm ngon như thịt kho hột vịt, gỏi tôm thịt, chả giò, dưa kiệu, bánh tét,…
8. Hướng dẫn cách sắp xếp mâm cúng giao thừa trong nhà
Nhìn chung, cách sắp xếp mâm cúng trong nhà lễ giao thừa không quá nghiêm ngặt. Gia chủ chỉ cần chuẩn bị đủ lễ vật và bố trí gọn gàng, tươm tất, đầy đủ số lượng theo phong tục vùng miền.
Những điều cần lưu ý khi cúng giao thừa trong nhà
Để cúng giao thừa trong nhà đúng cách và hạn chế phạm phải sai lầm, bạn nên lưu ý những điều dưới đây.
Trước khi cúng giao thừa trong nhà, gia đình cần phải dọn dẹp và sắp xếp bàn thờ tổ tiên sạch sẽ, gọn gàng. Bàn thờ tại mỗi nhà có cách trang trí không giống nhau nhưng cần có đủ 2 cây đèn, 2 bát hương, 2 cành hoa cúc giấy. Nếu như muốn, bạn cũng có thể mua thêm vàng mã hình “cành vàng lá ngọc” để cầu mong năm mới sung túc, bình an.
Thời điểm thực hiện cúng giao thừa trong nhà thường vào thời khắc 0 giờ ngày mùng 1 Tết. Tùy theo điều kiện mà gia đình có thể điều chỉnh hợp lý từ 23 giờ 30 Tết cho đến 0 giờ mùng 1 Tết.
Sau khi cúng ngoài trời xong, gia đình mới tiến hành cúng bái tổ tiên trong nhà. Tất cả các thành viên trong gia đình đứng trang nghiêm, ăn mặc gọn gàng chỉnh tề, khấn vái tổ tiên theo bài khấn chuẩn. Gia chủ là người đại diện làm lễ chính, đọc bài khấn mời tiền nhân và các vị thần linh cai quản trong nhà cho phép tổ tiên về ăn Tết.
Nghi thức này được thực hiện nhằm mục đích xin các cụ phù hộ độ trì, ban phát phước lành, bình an, thịnh vượng.
Theo quy định mới bổ sung kết quả đăng ký xe được tích hợp trên VNelD của cá nhân và giảm phí, lệ phí đăng ký xe 30% theo mức phí, lệ phí đang được áp dụng tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cho người đăng ký xe lần đầu trực tuyến toàn trình đối với xe sản xuất lắp ráp trong nước và nhập khẩu;...
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình yêu cầu Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan thành lập Đoàn thanh tra trong ngày 9/9/2025 tiến hành thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật của các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh vàng.
Ngày 6/9, Công an TP HCM cho biết đang thụ lý điều tra vụ án "lừa dối khách hàng" xảy ra tại cơ sở giảm béo không phép Ho.pital SW (địa chỉ 49B Cao Thắng, phường Bàn Cờ, TP HCM).
Sáng 5/9, tại Cần Thơ, Đại học Cần Thơ phối hợp với Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam tổ chức Hội thảo "Giải pháp hỗ trợ Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL)".
Theo Ngân hàng Nhà nước, cả ngành Ngân hàng đã có hơn 123,9 triệu hồ sơ khách hàng (CIF) cá nhân được thu nhập, đối chiếu thông tin sinh trắc học. Con số này đạt 100% tổng số lượng tài khoản thanh toán của khách hàng cá nhân phát sinh giao dịch trên kênh số.
Mở rộng điều tra vụ án xảy ra tại Công ty Egroup và một số đơn vị liên quan, Bộ Công an xác định thêm có 23 người có dấu hiệu đồng phạm với ông Nguyễn Ngọc Thủy (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn giáo dục Egroup - Công ty Egroup) về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Sau vụ cháy 500 xe máy dưới gầm cầu Vĩnh Tuy, Sở Xây dựng Hà Nội vừa ra văn bản triển khai Chỉ thị 06/CT-BXD của Bộ Xây dựng, yêu cầu rà soát, xử lý nghiêm các vi phạm trong quản lý hành lang an toàn đường bộ, đồng thời xóa bỏ toàn bộ bãi xe dưới gầm cầu.
Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 459/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc - Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá tại cuộc họp Ban Chỉ đạo về kết quả công tác quản lý, điều hành giá 7 tháng đầu năm 2025, định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại năm 2025.
Quang Linh Vlog, Hằng Du Mục, hoa hậu Thùy Tiên cùng 2 người khác bị đề nghị truy tố về tội “Lừa dối khách hàng”, quy định tại khoản 2 Điều 198 Bộ luật Hình sự năm 2015.
VKSND TP HCM đã ban hành cáo truy tố Phạm Văn Tam (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Asanzo) về hai tội buôn lậu và trốn thuế; Phạm Xuân Tình (Tổng Giám đốc Công ty, em trai của ông Tam) về tội trốn thuế.
Theo thông tin từ Sở Du lịch Hà Nội, trong kỳ nghỉ lễ kéo dài 4 ngày (30/8 - 2/9), Hà Nội đón khoảng 2,08 triệu lượt khách, tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm trước.
Việt Nam có 3 cảng biển gồm cảng biển TPHCM, Hải Phòng và Cái Mép được Tạp chí Lloyd's List (Vương quốc Anh) đưa vào bảng xếp hạng 100 cảng container năm 2025 có lưu lượng hàng hoá qua cảng lớn nhất thế giới.
Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính vừa ký Công điện số 155/CĐ-TTg ngày 02/9/2025 về việc kéo dài thời gian Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Theo Quyết định 29/2025/QĐ-TTg ngày 28/8/2025 về tín dụng đối với học sinh, sinh viên, học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán để trang trải học phí, sinh hoạt phí và chi phí học tập khác trong thời gian theo học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán...
Tham gia lễ diễu binh, diễu hành chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh sáng 2/9 tại Quảng trường Ba Đình, các lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam gồm 26 khối Quân đội cùng với các khối dân quân, du kích; 14 khối xe pháo quân sự.
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?