Đề xuất tách bạch ngân hàng khỏi lĩnh vực bảo hiểm, quy định chặt chẽ để bảo đảm quyền lợi của người mua

Trong phiên thảo luận tại tổ 3, thuộc chương trình kỳ họp Quốc hội khóa XV lần thứ 10, góp ý vào Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm, đại biểu Lê Thanh Hoàn (đoàn Thanh Hóa) nêu quan điểm dự thảo Luật này chưa giải quyết được hiện tượng ngân hàng hợp đồng với doanh nghiệp bảo hiểm, bán các sản phẩm bảo hiểm nguy hiểm tại ngân hàng và cho nhân viên ngân hàng chịu chỉ tiêu giao dịch.

Đại biểu dẫn chứng nhiều cử tri phản ánh khi người dân, doanh nghiệp muốn vay vốn, thường đi kèm với các đồng bảo hiểm để người vay vốn phải tham gia, dẫn đến có giai đoạn vô hiệu hóa hợp đồng bảo hiểm lên tới 40-70%.

Vì vậy, đại biểu đề nghị bổ sung quy định ngân hàng không tham gia lĩnh vực bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ, cũng đồng thời tránh được tình trạng nhân viên tư vấn từ hợp đồng bảo hiểm trở thành hợp đồng tín dụng.

Liên quan đến quy định đối với doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài mở chi nhánh tại Việt Nam, đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) cho rằng dự án Luật đang không yêu cầu cơ quan có thẩm quyền ở nước ngoài xác định doanh nghiệp không có vi phạm nghiêm trọng trong thời gian 3 năm gần nhất, như trong luật hiện hành.

Đại biểu đánh giá điều kiện này là cần thiết, nhằm sẵn sàng lọc những doanh nghiệp hoạt động yếu kém, thậm chí là vi phạm pháp luật tại nước ngoài.

Vì vậy, đề nghị không bỏ điều kiện này trong dự thảo Luật. Trong trường hợp bỏ qua điều kiện này, đại biểu cho rằng cần bổ sung một điều kiện khác thay thế để có thể lựa chọn những doanh nghiệp nước ngoài hoạt động uy tín, có kết quả mở chi nhánh hiệu quả tại Việt Nam.

Liên quan đến điều kiện, tiêu chuẩn đối với người quản lý, kiểm soát doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam, dự thảo Luật đang mở rộng điều kiện, tiêu chuẩn đối với giám đốc hoặc tổng giám đốc, người đại diện theo pháp luật.

Theo đó, ngoài những người có bằng đại học chuyên ngành bảo hiểm, những trường hợp không có bằng đại học trở lên về chuyên ngành bảo hiểm thì phải có bằng đại học trở lên về chuyên ngành khác và có môn học về bảo hiểm nguy hiểm, do cơ sở đào tạo về bảo hiểm được thành lập và hoạt động hợp pháp trong nước hoặc ngoài nước cấp.

Đại biểu Mai Văn Hải cho rằng cần xem lại nội dung này để tránh hạ tiêu chuẩn của giám đốc, tổng giám đốc, người đại diện pháp luật của doanh nghiệp bảo hiểm, nên giữ nguyên quy định như luật hiện hành.

Liên quan tới quản lý đại lý bảo hiểm, đại biểu Đàng Thị Mỹ Hương (đoàn Khánh Hòa) thống nhất với quy định cá nhân không được làm đại lý bảo hiểm cho nhiều doanh nghiệp bảo hiểm cùng lúc.

Để khắc phục thực trạng cá nhân đại lý có hành vi lừa đảo, cung cấp thông tin sai lệch, gây thiệt hại cho khách hàng, bà Hương đề nghị cần rà soát bổ sung quy định về việc ràng buộc trách nhiệm pháp lý đối với các hành vi trên.

Thảo luận thêm về điều này, đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh (đoàn Lào Cai) cho rằng việc siết chặt điều kiện hành nghề là cần thiết trong bối cảnh thị trường phát triển nhanh, xuất hiện nhiều kênh bán hàng chéo và mô hình hợp tác phức tạp.

Tuy nhiên, đại biểu Lan Anh lưu ý phạm vi điều chỉnh của quy định hiện mở rộng khi áp dụng cho mọi cá nhân làm đại lý bảo hiểm, không phân biệt cá nhân độc lập với cá nhân làm việc trong các tổ chức phân phối trung gian (như ngân hàng, đại lý xe, sàn thương mại điện tử).

Trong khi đó, nhiều cá nhân tại các kênh trung gian có thể chỉ là người tư vấn, không ký trực tiếp và không trực tiếp chịu trách nhiệm với hợp đồng bảo hiểm, vì thế việc chi trả hoa hồng cao cho nhóm này có thể dẫn đến tư vấn sai lệch.

Ngoài ra, hợp đồng bảo hiểm rất dài, nhiều điều khoản, khó hiểu, khiến người mua đa phần chỉ dựa vào tư vấn để quyết định. Điều này, theo đại biểu, là nguyên nhân dễ dẫn đến rủi ro cho người mua nếu không siết chặt trách nhiệm của cán bộ tư vấn, đặc biệt là tư vấn trung gian.

Đại biểu đề nghị ban soạn thảo cần quy định rõ ràng trách nhiệm đối với những đối tượng này; làm rõ trách nhiệm cá nhân làm đại lý bảo hiểm áp dụng cho người ký hợp đồng trực tiếp với doanh nghiệp bảo hiểm hay áp dụng cho cả nhân viên và các tổ chức phân phối trung gian; đồng thời làm rõ trách nhiệm đối với tư vấn trung gian để tránh rủi ro cho người mua bảo hiểm.

Liên quan tới tiêu chuẩn bằng cấp chuyên ngành bảo hiểm, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn (đoàn Lai Châu) cho rằng việc quy định chủ tịch hội đồng quản trị/thành viên phải có bằng cấp về bảo hiểm là "quá cẩn thận".

Những người này do đại hội đồng cổ đông bầu lên, gắn với quyền sở hữu và đại diện cho người sở hữu vốn để hoạch định chiến lược. Vì vậy, theo đại biểu, việc yêu cầu bằng cấp chuyên ngành không hẳn cần thiết và đề nghị rà soát lại với Luật Doanh nghiệp, đảm bảo cải cách thủ tục và khuyến khích đầu tư tư nhân, cân nhắc bỏ nội dung này.

Về bằng cấp chuyên ngành, đại biểu Nguyễn Hữu Toàn đồng tình rằng giám đốc/tổng giám đốc phải có bằng đại học chuyên ngành bảo hiểm, tuy nhiên nếu không tốt nghiệp đại học chuyên ngành bảo hiểm mà chỉ yêu cầu có một môn học liên quan đến bảo hiểm là khó xác định và không phải là một điều kiện đảm bảo.

Đại biểu đề nghị trong trường hợp không tốt nghiệp chuyên ngành bảo hiểm thì phải có chứng chỉ của cơ sở đào tạo về bảo hiểm theo quy định pháp luật.

×