Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell cho biết, thuế quan dự kiến sẽ làm tăng tỷ lệ lạm phát tại Mỹ trong năm 2025. Theo các chuyên gia kinh tế, chi phí từ thuế nhập khẩu thường được doanh nghiệp Mỹ chuyển sang người tiêu dùng dưới nhiều hình thức, cả trực tiếp lẫn gián tiếp. Tuy nhiên, họ cũng nhận định mức tăng lạm phát này có thể chỉ mang tính tạm thời nếu thuế quan chỉ gây ra một đợt điều chỉnh giá duy nhất.
Nhận định của chủ tịch Fed
Trong buổi họp báo hôm thứ Tư, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell nhiều lần nhấn mạnh một thông điệp quen thuộc: thuế quan sẽ làm tăng giá tiêu dùng.
Chủ tịch Fed nhận định phần lớn nguyên nhân là do thuế quan. (Ảnh: CNBC)
Ngân hàng trung ương Mỹ cùng nhiều nhà kinh tế đã nâng dự báo lạm phát năm 2025 do tác động dự kiến từ cuộc chiến thương mại mà chính quyền Trump khởi xướng.
“Phần lớn nguyên nhân là do thuế quan,” ông Powell nói về mức dự báo lạm phát tăng của Fed. Ông cũng lưu ý: “Tôi cho rằng với làn sóng lạm phát từ thuế quan, tiến trình kiểm soát giá cả có thể bị chậm lại.”
Phát biểu này được đưa ra trong bối cảnh lạm phát sau đại dịch đang dần hạ nhiệt nhưng vẫn chưa đạt mục tiêu 2% mỗi năm mà Fed đề ra.
Thuế quan đơn giản là yếu tố gây ra lạm phát, bất kể Tổng thống Donald Trump nói gì với người dân.
Vì sao thuế quan làm tăng giá tiêu dùng
Thuế quan là một loại thuế đánh lên hàng nhập khẩu. Các doanh nghiệp nhập khẩu có trụ sở tại Mỹ – chẳng hạn như các chuỗi bán lẻ quần áo hay siêu thị – phải trả khoản thuế này để hàng hóa được thông quan và đưa vào thị trường nội địa.
Thuế quan khiến giá cả tăng đối với người tiêu dùng theo nhiều cách. (Ảnh: Tim Cook/ New York Times)
Theo các chuyên gia kinh tế, thuế quan khiến giá cả tăng đối với người tiêu dùng theo một số cách.
Trước hết, thuế quan làm tăng chi phí cho doanh nghiệp Mỹ, và họ thường sẽ tăng giá bán tại cửa hàng để bù đắp chi phí, thay vì chấp nhận giảm lợi nhuận, theo ông Saunders.
Về bản chất, thuế quan là một chính sách kinh tế bảo hộ, nhằm bảo vệ các doanh nghiệp nội địa khỏi cạnh tranh quốc tế bằng cách làm cho hàng hóa nước ngoài trở nên đắt đỏ hơn.
Trong lý thuyết, người tiêu dùng có thể chuyển sang mua hàng hóa sản xuất tại Mỹ thay vì trả giá cao hơn cho hàng ngoại nhập. Tuy nhiên, theo ông Saunders, điều này không phải lúc nào cũng hiệu quả, bởi lẽ hàng hóa Mỹ vốn đã đắt hơn hàng nhập khẩu — nếu không thì ngay từ đầu người tiêu dùng đã chọn mua hàng nội địa rồi.
Vì vậy, bất kể lựa chọn mua sản phẩm nào, người tiêu dùng vẫn có thể phải trả giá cao hơn do tác động của thuế quan.
Ví dụ, theo phân tích tháng 2 của các chuyên gia kinh tế tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, thuế quan áp lên Canada, Trung Quốc và Mexico có thể khiến mỗi hộ gia đình Mỹ phải trả thêm khoảng 1.200 USD mỗi năm. Phân tích này giả định mức thuế 25% với Canada và Mexico, cùng mức thuế bổ sung 10% với Trung Quốc.
Đáp lại câu hỏi từ CNBC về tác động lạm phát của thuế quan, người phát ngôn Nhà Trắng Kush Desai cho biết chính sách kinh tế của tổng thống, bao gồm cả thuế quan, sẽ giúp tạo ra việc làm mới.
Tác động gián tiếp của thuế quan
Tổng thống Trump đã áp đặt hàng loạt thuế quan kể từ khi nhậm chức vào tháng Một. Chính quyền Trump đã tăng thuế đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và nhiều sản phẩm từ Canada và Mexico — ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ.
Lạm phát tiêu dùng toàn cầu có thể gia tăng trong thời gian tới do chính sách thuế quan thắt chặt. (Ảnh: Getty)
Đồng thời, chính phủ cũng áp mức thuế 25% lên thép và nhôm, và dự kiến sẽ áp thuế đối ứng lên tất cả các đối tác thương mại của Mỹ vào tháng Tư. Nhà Trắng cũng cho biết thuế lên đồng và gỗ sẽ sớm được ban hành.
Trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump đã áp thuế lên khoảng 380 tỷ USD hàng nhập khẩu trong các năm 2018 và 2019, theo tổ chức Tax Foundation. Chính quyền Tổng thống Biden sau đó vẫn giữ nguyên hầu hết các mức thuế này.
Tuy nhiên, lần này quy mô còn rộng lớn hơn nhiều.
Theo Tax Foundation, các mức thuế mới đang ảnh hưởng đến hơn 1 nghìn tỷ USD hàng hóa, và con số đó có thể tăng lên 1,4 nghìn tỷ USD nếu các miễn trừ tạm thời đối với một số sản phẩm từ Canada và Mexico hết hiệu lực vào đầu tháng Tư.
Trong nhiệm kỳ đầu, đó phần lớn là một cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Còn bây giờ là một cuộc chiến thương mại của Mỹ với tất cả mọi người.
Tác động gián tiếp đến người tiêu dùng
Các nhà kinh tế cho biết, thuế quan không chỉ tác động trực tiếp đến giá cả, mà còn gây ảnh hưởng gián tiếp đến người tiêu dùng Mỹ.
Thuế quan không chỉ tác động trực tiếp đến giá cả, mà còn gây ảnh hưởng gián tiếp đến người tiêu dùng. (Ảnh: Beijing Review)
Cụ thể, nhiều doanh nghiệp Mỹ sử dụng nguyên vật liệu nằm trong diện bị đánh thuế để sản xuất hàng hóa. Ví dụ điển hình là thép: đây là nguyên liệu thiết yếu cho các hãng ô tô, công ty xây dựng, nhà sản xuất thiết bị nông nghiệp và nhiều ngành công nghiệp khác.
Theo ước tính của công ty tư vấn Anderson Economic Group, thuế quan có thể khiến giá ô tô tăng thêm từ 4.000 USD đến 12.500 USD, tùy thuộc vào loại xe và các yếu tố khác.
Hiệp hội Xây dựng Nhà Quốc gia Mỹ (NAHB) ước tính thuế quan gần đây sẽ khiến giá xây dựng một ngôi nhà thông thường tăng thêm khoảng 9.200 USD.
Các nghiên cứu kinh tế cho thấy rằng, dù thuế quan có thể tạo thêm việc làm trong một số ngành được bảo hộ, nhưng rốt cuộc lại khiến tổng số việc làm tại Mỹ bị giảm, khi tính đến các yếu tố như biện pháp trả đũa từ các nước khác và chi phí sản xuất tăng trong các ngành khác.
Khi cố gắng bảo vệ một số ngành nhất định, thuế quan có thể vô tình khiến những ngành khác trở nên dễ tổn thương hơn.
“Nỗi đau” ngắn hạn với thị trường tiêu dùng?
Tổng thống Trump từng thừa nhận rằng chính sách thuế quan của chính quyền ông có thể gây ra “nỗi đau” trong ngắn hạn đối với người dân Mỹ.
Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế nhấn mạnh rằng mức độ bất định còn rất lớn, và lạm phát tăng do thuế quan có thể chỉ là tạm thời, chứ không nhất thiết khiến giá cả tăng liên tục về lâu dài.
Chính sách thuế quan của chính quyền Trump có thể gây ra “nỗi đau” trong ngắn hạn đối với người dân Mỹ. (Ảnh: Britanica)
Bộ trưởng Tài chính Mỹ, ông Scott Bessent, cũng ám chỉ điều này trong một cuộc phỏng vấn gần đây với CNBC.
“Thuế quan chỉ là một hình thức điều chỉnh giá một lần,” ông Bessent nói. Ông cũng cho rằng chính quyền Trump “không được ghi nhận đúng mức” cho việc giá dầu và lãi suất thế chấp đã giảm.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nâng dự báo lạm phát năm 2025 thêm 0,3 điểm phần trăm, lên mức 2,8%, so với ước tính 2,5% vào tháng 12 năm ngoái. (Dự báo này dựa trên chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân lõi – core PCE, là thước đo lạm phát ưa thích của Fed, loại trừ các yếu tố biến động như thực phẩm và năng lượng.)
Tương tự, Goldman Sachs Research cũng dự báo core PCE sẽ “tăng tốc trở lại” lên mức 3% vào năm 2025, cao hơn khoảng 0,5 điểm phần trăm so với dự báo trước đó.
“Rất khó để biết chuyện này sẽ diễn biến như thế nào,” Chủ tịch Fed Jerome Powell thừa nhận.
Chứng khoán châu Á giảm vào thứ Sáu, kết thúc tuần một cách ảm đạm trong bối cảnh lo ngại địa chính trị gia tăng và những bất an về các mức thuế mới của Mỹ có thể ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu, khiến nhà đầu tư giảm khẩu vị rủi ro và đổ xô tìm đến vàng – tài sản trú ẩn an toàn – đẩy giá vàng duy trì gần mức cao kỷ lục.
Trong bối cảnh xung đột tại Trung Đông tiếp tục leo thang, giới đầu tư toàn cầu bước vào ngày thứ Tư với tâm thế lo ngại. Giá dầu tăng vọt, trong khi dòng tiền chảy mạnh về trái phiếu chính phủ Mỹ và đồng USD – những tài sản trú ẩn an toàn. Thị trường chứng khoán toàn cầu bị bán tháo.
NovaGroup và bà Bùi Cao Ngọc Quỳnh - con gái ông Bùi Thành Nhơn, Chủ tịch Novalnd - đã bán tổng cộng hơn 11 triệu cổ phiếu NVL trong các giao dịch từ cuối tháng 5 đến giữa tháng 6.
Tính đến cuối tháng 3/2025, tiền gửi của khu vực dân cư tiếp tục xu hướng tăng mạnh, đạt 7,46 triệu tỷ đồng, tăng 5,73% so với đầu năm, đạt mức kỷ lục mới.
Động lực chính đóng góp vào đà tăng của thị trường hôm nay là nhóm Vingroup. VHM tăng 3,3% lên 69.600 đồng/cổ phiếu. VIC tăng 2,7%, VPL tăng 1,5%, còn VRE nhích nhẹ 0,2%. Bốn cổ phiếu góp gần 5 điểm. Nhóm dẫn dắt thị trường còn có một số đại diện ngành ngân hàng, bất động sản
Một động thái bất thường từ chính quyền Trump khi tự trao cho mình "cổ phần vàng" trong U.S. Steel -một phần trong thỏa thuận phê duyệt thương vụ Nippon Steel mua lại công ty thép hàng đầu Mỹ, có thể khiến các nhà đầu tư nước ngoài e dè khi cân nhắc các thương vụ tại Mỹ.
Nỗ lực của Liên Hợp Quốc nhằm kêu gọi đầu tư tài chính bảo vệ đại dương trên toàn cầu đã đạt được khoảng 10 tỷ USD, vẫn còn thấp hơn rất nhiều so với nhu cầu ước tính lên tới 175 tỷ USD mỗi năm. Nhiều nhà đầu tư còn chần chừ vì thiếu khung pháp lý rõ ràng về quản lý đại dương.
Ngày 16/6, các thị trường châu Á giữ được sự ổn định trong bối cảnh giá dầu tiếp tục leo thang khi căng thẳng tại Trung Đông chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, làm gia tăng thêm yếu tố bất ổn địa chính trị trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vốn đã nhiều thách thức.
Dự thảo sửa đổi Nghị định 24 bổ sung quy định: Việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên phải được thực hiện thông qua chuyển khoản ngân hàng.
Thị trường chứng khoán Phố Wall kết thúc phiên 12/6 tăng nhẹ trong bối cảnh lo ngại về thuế quan cùng với dữ liệu lạm phát nhẹ của Mỹ và kết quả tích cực từ phiên đấu giá trái phiếu Chính phủ Mỹ.
Chính phủ Nhật Bản tiếp tục cảnh báo về những rủi ro mà các mức thuế nhập khẩu từ Mỹ có thể gây ra cho tăng trưởng kinh tế, đồng thời nhấn mạnh trong báo cáo kinh tế tháng 6 công bố hôm thứ Tư rằng cần theo dõi sát tác động tiềm tàng của thuế quan đối với lợi nhuận doanh nghiệp.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang hoàn thiện dự thảo sửa đổi Nghị định 24 theo hướng thị trường hóa có kiểm soát, từng bước xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng. Cơ chế mới cho phép thêm doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia, đồng thời tăng cường kiểm soát để đảm bảo minh bạch, ổn định.
Sáng 11/6, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã nghe Tờ trình và báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
Kết thúc phiên giao dịch, VN-Index đứng ở mức 1.316,23 điểm, tương ứng tăng 5,66 điểm (0,43%) so với hôm trước. HNX-Index giảm 0,09 điểm (-0,04%) xuống 226,4 điểm. UPCoM-Index đi ngang tức vẫn giữ mức 98,19 điểm.
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?