Thứ hai 05/05/2025 05:50
Phát tán dữ liệu thông tin cá nhân là một vấn nạn nhức nhối trong thời đại số hoá, khiến các chính phủ buộc phải áp dụng các biện pháp mạnh mẽ hơn nhằm bảo vệ dữ liệu của người tiêu dùng trên Internet. Đáng nói, những nền tảng đông đảo người dùng toàn cầu như Google, TikTok, Facebook,… đều đang phải chịu sự giám sát mạnh mẽ từ phía chính phủ các nước châu Âu và châu Mỹ.
TikTok, ứng dụng chia sẻ video ngắn trực thuộc công ty ByteDance ở Trung Quốc, với khoảng hơn 1 tỷ người dùng hàng tháng, đang phải đối mặt với những lệnh hạn chế, lệnh kiểm soát chặt chẽ từ Mỹ, Canada và Liên minh châu Âu (EU) bởi mối lo ngại về thiếu bảo mật thông tin.
Cụ thể, vào cuối tháng 2, Uỷ ban phụ trách vấn đề quyền riêng tư của Canada ra thông báo: Cơ quan quản lý quyền riêng tư của liên bang và các cấp tỉnh ở Quebec, British Columbia và Alberta, sẽ thực hiện đánh giá việc TikTok có tuân thủ các luật về quyền riêng tư của Canada hay không.
 |
| TikTok đối mặt với sự kiểm soát chặt chẽ tại các nước Âu, Mỹ |
Trước đó, Uỷ ban châu Âu đã ban hành quy định cấm nhân viên sử dụng TikTok trên các thiết bị công việc kể từ ngày 23/2. Chính phủ Hà Lan cũng khuyến cáo quan chức tránh xa ứng dụng này vì những lo ngại tương tự.
Giới chức Bỉ yêu cầu TikTok phải cam kết đảm bảo an toàn dữ liệu của người dùng châu Âu và giám sát chặt chẽ hoạt động của ứng dụng này. Trong khi đó, Thượng viện Mỹ tháng 12/2022 cũng đã thông qua dự luật cấm nhân viên liên bang truy cập ứng dụng này trên các thiết bị do chính phủ sở hữu.
Những lệnh cấm này đều đến từ mối quan ngại TikTok có thể đang thu thập dữ liệu người dùng và sử dụng chúng một cách trái phép. Bên cạnh đó, TikTok cũng nhận nhiều cáo buộc về việc thường xuyên đăng tải thông tin độc hại, như tin giả, các nội dung khiêu dâm hay những thử thách có thể gây nguy hiểm tới tính mạng của người chơi.
Theo một thống kê, gần 1/3 số người dùng TikTok trong độ tuổi từ 10 – 19, điều đó có nghĩa là rất nhiều người dùng TikTok là trẻ em, thanh thiếu niên đang đứng trước những nguy cơ về mất thông tin cá nhân, hoặc là mục tiêu của những hành vi tội phạm trên mạng.
Trong năm 2022, công cụ tìm kiếm lớn nhất hành tinh Google đã bị cáo buộc đánh cắp thông tin người sử dụng Internet thông qua việc đăng ký các tài khoản Google. Các tổ chức, cơ quan bảo vệ người tiêu dùng tại nhiều nước châu Âu đã đệ đơn khiếu nại về việc “gã khổng lồ công nghệ” Mỹ này thu thập lượng lớn dữ liệu cá nhân của người dùng nhằm sử dụng trái phép. Những đơn vị này bao gồm Tổ chức người tiêu dùng châu Âu (BEUC) và các Cơ quan bảo vệ người tiêu dùng của Đức, Hà Lan, Đan Mạch, Thụy Điển,…
Nội dung của cáo buộc về sai phạm của Google như sau: khi đăng ký tài khoản Google, người dùng phải mặc định đồng ý cho Google truy cập “Lịch sử vị trí” và “Hoạt động web & app”. Theo các chuyên gia, dữ liệu về vị trí, địa điểm có thể tiết lộ nhiều thông tin cá nhân về một người như thời gian di chuyển thực tế, các địa điểm thường xuyên lui tới, lịch trình hằng ngày, sở thích… Việc liên tục theo dõi vị trí và hoạt động của người dùng có thể góp phần xây dựng nên một hồ sơ chi tiết về các cá nhân, cũng như phỏng đoán về tín ngưỡng, khuynh hướng chính trị...
Trước đây, Google đã từng bị cáo buộc cho phép công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) quét thông tin trong hộp thư đến, hay để các công ty thuộc bên thứ ba tiến hành quá trình nghiên cứu dữ liệu cá nhân trong hộp thư Gmail của người dùng. Theo đó, ước tính có hàng trăm công ty thuộc bên thứ ba, trong đó có các nhà phát triển công nghệ như Microsoft, Salesforce, Return Path hay Edison Software đã thâm nhập email người sử dụng Gmail.
Năm 2019, cơ quan giám sát bảo vệ dữ liệu của Pháp (CNIL) đã phạt Google 50 triệu euro vì vi phạm các quy tắc về quyền riêng tư trực tuyến của EU, bắt đầu từ khiếu nại của hai tổ chức phi chính phủ là None Of Your Business (NOYB) và La Quadntic du Net (LQDN).
Ngoài TikTok, Google, các mạng xã hội lớn như Facebook, WhatsApp, Instagram và Twitter đều đã phải trải qua nhiều cuộc điều tra về việc có vi phạm luật bảo vệ dữ liệu hay không. Điển hình nhất là vào năm 2019, Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) đã ra mức phạt kỷ lục 5 tỷ USD với Facebook bởi bê bối dữ liệu Cambridge Analytica.
Theo đó, công ty Cambridge Analytica (đã phá sản) được phát hiện vào năm 2015 đã thực hiện thu thập thông tin cá nhân của 87 triệu người dùng Facebook mà họ không hề hay biết. Những dữ liệu này được phân tích để hiển thị các nội dung quảng cáo liên quan tới chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ 2016 của Donald Trump.
Nhằm hạn chế các sự cố “rò rỉ” dữ liệu người dùng, EU đã ban hành Quy định chung về bảo mật thông tin (General Data Protection Regulation - GDPR) và chính thức có hiệu lực từ ngày 25/05/2018. Nếu vi phạm các quy định của GDPR, các doanh nghiệp có thể đối mặt với mức phạt 2% tổng doanh thu của công ty trên toàn cầu.
Đây được xem là nỗ lực bảo vệ an toàn thông tin người dùng online của giới chức EU khỏi hành vi sử dụng dữ liệu cá nhân trái phép của các công ty hoạt động trong khối, đặc biệt là những công ty công nghệ.
 |
| Tình trạng rò rỉ thông tin cá nhân tràn lan là vấn nạn nhức nhối của thời đại số |
Theo quy định của GDPR, mỗi tổ chức xử lý dữ liệu cá nhân phải bảo đảm rằng dữ liệu cá nhân mà tổ chức đó xử lý đáp ứng các nguyên tắc cơ bản: như hợp pháp, công bằng, minh bạch, chính xác, …
Với nguyên tắc về tính toàn vẹn và bảo mật, GDPR nêu rõ việc xử lý dữ liệu cá nhân phải đảm bảo tính bảo mật, toàn vẹn và sử dụng các biện pháp thích hợp như ngăn chặn truy cập hoặc sử dụng trái phép dữ liệu cá nhân và thiết bị được sử dụng để xử lý dữ liệu cá nhân.
Dù vậy, giới chuyên gia và các chính phủ vẫn khuyến cáo rằng, bản thân người sử dụng cũng nên nâng cao cảnh giác, đọc kỹ những hướng dẫn của các công ty công nghệ nhằm bảo vệ thông tin cá nhân trước những nguy cơ tiềm tàng. Họ cũng cần biết được những quyền lợi chính đáng của mình khi sử dụng các dịch vụ số.
Theo GDPR, chủ thể dữ liệu cá nhân có quyền kiểm soát toàn diện đối với dữ liệu cá nhân, bao gồm các quyền như quyền được biết, quyền được chỉnh sửa thông tin, quyền được từ chối cho phép các công ty sử dụng dữ liệu, quyền được truy vấn thông tin, quyền được xoá dữ liệu,…
Theo đánh giá của giới chuyên gia, GDPR hiện là cơ chế bảo vệ thông tin cá nhân khắt khe nhất trên thế giới hiện nay khi tách biệt quyền bảo vệ thông tin cá nhân với quyền riêng tư. GDPR đặt ra các nghĩa vụ của các tổ chức đối với việc xử lý dữ liệu cá nhân mà họ thu thập và xử lý.
Việc sử dụng dữ liệu cá nhân phải tuân thủ đầy đủ các yêu cầu đặt ra của EU, được sự chấp thuận của chủ thể dữ liệu cá nhân. GDPR cũng thiết lập một cơ quan bảo vệ dữ liệu ở cấp Liên minh.
Thành viên của cơ quan này đại diện cho các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu, các quốc gia thuộc khu vực kinh tế châu Âu và Cơ quan giám sát về bảo vệ dữ liệu của Liên minh châu Âu (European data protection supervisor – EDPS).
Việc hoàn thiện cơ chế, chính sách là một nguồn tham chiếu quan trọng để bảo vệ dữ liệu cá nhân người dùng, hạn chế các hành vi vi phạm bảo mật thông tin của các tổ chức, doanh nghiệp vì mục đích trục lợi hay các loại tội phạm mạng khác. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu tiên, điều quan trọng hơn hết là quá trình thực thi và giám sát thực hiện các quyết định này như thế nào.
Những năm qua, đặc biệt trong thời COVID-19 với số lượng người dùng Internet tăng đột biến, các cơ quan quốc gia về bảo vệ dữ liệu nhiều nước, vùng lãnh thổ đã liên tục mở các cuộc điều tra nhằm vào các công ty công nghệ. TikTok, WeChat, Facebook, Google, Whatsapp, … chỉ là số ít trong rất nhiều nền tảng mạng xã hội, thương mại điện tử, và các dịch vụ mạng khác trên toàn thế giới hiện nay. Với số lượng người dùng khổng lồ, đảm bảo an ninh an toàn, bảo mật dữ liệu trên không gian mạng sẽ là một thách thức lớn trong thời đại 4.0.
Theo đó, nếu các quy định hạn chế, giám sát không thể đạt được hiệu quả bảo vệ người dùng trên không gian mạng, nhiều chính phủ có thể cân nhắc đến lệnh cấm hoàn toàn với những ứng dụng nhất định được đánh giá là có nguy cơ “rò rỉ” thông tin cao. Ví dụ điển hình là TikTok, một số nghị sĩ tại Hoa Kỳ đang vận động, thúc đẩy dự luật cấm ứng dụng chia sẻ video ngắn này trên cả nước..
Theo Metric - một công ty dữ liệu thương mại điện tử lớn tại Việt Nam, gian hàng Hằng Du Mục trên TikTok có doanh số hơn 58 tỷ đồng quý 1/2025, tăng đột biến so với cùng kỳ năm trước.
Theo Bộ Tài chính, số liệu quản lý thuế trong 3 năm gần nhất đã ghi nhận kết quả thu thuế từ các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT) là 296 nghìn tỷ đồng. 3 tháng đầu năm 2025, số thuế đã nộp là 34,5 nghìn tỷ đồng, tăng 19% so với cùng kì.
Từng được xem là mỏ vàng tỷ USD của thương mại điện tử, ngành livestream bán hàng giờ đây đang phải đối mặt với làn sóng khủng hoảng niềm tin và hiệu quả.
Tại Dự thảo Nghị định Quản lý thuế với kinh doanh trên sàn thương mại điện tử (TMĐT), Bộ Tài chính đề xuất tổ chức quản lý sàn bán lẻ online trong và ngoài nước được khấu trừ, nộp thay thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân của người bán với mỗi giao dịch trên nền tảng ngay khi đơn hàng được xác nhận thành công và người mua chấp nhận thanh toán.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ phối hợp với cơ quan liên quan đánh giá tác động của việc điều chỉnh này và yêu cầu các sàn báo cáo về cơ chế thu phí.
Từ 1/4, hai nền tảng thương mại điện tử lớn gồm Shopee, TikTok Shop tại Việt Nam sẽ đồng loạt điều chỉnh chính sách phí sàn, phí hoa hồng... những thay đổi này có thể dẫn đến sự dịch chuyển trong thị trường thương mại điện tử.
Kết quả kinh doanh của Sea Group trong quý IV và cả năm 2024 cho thấy tầm quan trọng của Shopee đối với tập đoàn. Doanh thu của công ty tăng 29% so với năm trước, mức tăng nhanh nhất kể từ năm 2021. Đây cũng là năm thứ hai liên tiếp Sea Group có lãi.
Nghị định 24/2025/NĐ-CP quy định phạt tiền từ 100-200 triệu đồng đối với tổ chức thiết lập, vận hành nền tảng số trung gian không xác thực danh tính tổ chức, cá nhân bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp dịch vụ trên nền tảng số trung gian của mình.
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị định quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử.
02 "gã khổng lồ" ShopeeFood và Grab chia nhau phần lớn thị phần ở Việt Nam trong cuộc đua mảng giao đồ ăn qua ứng dùn với tỷ lệ lần lượt là 47% và 48%. Lượng thị phần ít ỏi còn lại thuộc về Be (4%) và Gojek (1%) - ứng dụng đã rời đi từ tháng 9/2024.
Sản phẩm “hot trend” đem lại doanh số cao nhất năm qua lại là táo đỏ Tân Cương, với tổng cộng 322 tỷ đồng trên 5 sàn TMĐT.
Từng là một trong những sàn thương mại điện tử (TMĐT) lớn nhất Việt Nam, Tiki đang dần "hụt hơi", đứng trước nguy cơ bị "xóa sổ". Câu chuyện của sàn TMĐT này ẩn hàm 4 bài học "đắt" và "đắng" cho các startup bản địa Việt Nam trong bối cảnh thị trường TMĐT ngày càng cạnh tranh khốc liệt hơn trên chính sân nhà.
Yêu cầu thương nhân, tổ chức sở hữu 120 website và 44 ứng dụng làm rõ việc đã dừng hoạt động cung cấp dịch vụ thương mại điện tử hoặc đã giải thể hoặc ngừng hoạt động hoặc không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký.
Sau khi âm thầm hoạt động "chui" sàn thương mại điện tử TEMU vẫn đang trong thời gian chờ đợi xin cấp phép hoạt động tại Việt Nam. Temu sẽ phải hoàn tiền và bồi thường cho những khách hàng đã đặt mua sản phẩm trên nền tảng này mà chưa nhận được hàng.
Tính chung cả năm 2024, tổng doanh số giao dịch trên 5 sàn thương mại điện tử phổ biến nhất tại Việt Nam hiện nay (Shopee, Lazada, TikTok Shop, Tiki và Sendo), trung bình mỗi ngày, người Việt chi khoảng hơn 873,6 tỷ đồng để mua hàng online.
Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị định quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Tại Nghị quyết 09/NQ-CP Hội nghị Chính phủ với địa phương và Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 12 năm 2024, Chính phủ yêu cầu Bộ Công Thương nghiên cứu, sửa đổi theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật về thương mại điện tử để định danh người bán trên các sàn thương mại điện tử thông qua VneID.
Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế - Mai Sơn cho biết, trên cả nước, tổng số cá nhân hoạt động kinh doanh thương mại điện tử bị đưa vào diện rà soát nghĩa vụ thuế là 76.428 người. Trong đó hơn 30 nghìn người bị xử lý về nghĩa vụ nộp thuế, tổng số tiền truy thu, xử phạt khoảng 1.223 tỷ đồng.
Số liệu của Tổng cục Thuế cũng cho thấy, kể từ thời điểm triển khai vận hành Cổng điện tử, tổng số thu NSNN từ các NCCNN đã đạt 20.261 tỷ đồng.
Mỹ yêu cầu các Giám đốc điều hành của Apple và Alphabet - công ty mẹ của Google phải sẵn sàng xóa TikTok khỏi các cửa hàng ứng dụng tại Mỹ trước ngày 19/1/2025.
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
