Thỏa thuận đình chiến thương mại Mỹ - Trung vẫn khiến giới đầu tư thấp thỏm chờ đợi

Tín hiệu tích cực cho một thỏa thuận đình chiến thương mại Mỹ - Trung?

Tổng thống Donald Trump hôm thứ Tư tuyên bố thỏa thuận với Trung Quốc đã hoàn tất, trong đó Bắc Kinh đồng ý cung cấp nam châm và các khoáng sản đất hiếm, còn Washington sẽ tiếp tục cho phép sinh viên Trung Quốc theo học tại các trường đại học Mỹ.

Về phía Trung Quốc, Thứ trưởng Thương mại Lý Thành Cương cho biết sau hai ngày đàm phán tại London, hai bên đã thống nhất được khung thỏa thuận và sẽ báo cáo lại với lãnh đạo cấp cao. Một quan chức Nhà Trắng tiết lộ thỏa thuận cho phép Mỹ áp mức thuế 55% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

Ngay sau thông tin này, chứng khoán Phố Wall chỉ nhích nhẹ, đồng USD giảm giá so với nhiều đồng tiền khác, còn thị trường chứng khoán Trung Quốc tăng lên gần mức cao nhất trong ba tuần.

Phản ứng dè dặt từ giới đầu tư tiền tệ và cổ phiếu cho thấy, dù hai bên đã đạt được một thỏa thuận đình chiến tạm thời, nhưng thị trường vẫn kỳ vọng nhiều hơn thế. Sự thiếu rõ ràng về nội dung chi tiết khiến mức độ bất ổn có thể vẫn duy trì ở mức cao.

Thông tin rất mơ hồ, mỗi bên đều tuyên bố rằng lợi ích của mình đã được bảo vệ… nhưng rõ ràng vấn đề vẫn chưa thực sự được giải quyết.

Điểm sáng lớn nhất, theo các chuyên gia, là việc hai bên tiếp tục thể hiện sự thực dụng trong đàm phán. Dù kết quả hỗ trợ phần nào cho các tài sản rủi ro, nhưng giới đầu tư vẫn tỏ ra thận trọng.

Trong bối cảnh các cuộc đàm phán với nhiều đối tác thương mại khác của Mỹ vẫn chưa ngã ngũ khi thời hạn 90 ngày tạm dừng áp thuế (hạn chót ngày 8/7) đang tới gần, nhà đầu tư tiếp tục theo dõi sát sao mọi diễn biến.

Điều quan trọng nằm trong chi tiết… Ngoài ra, việc hai nước có khung để tiếp tục thảo luận cũng phần nào mâu thuẫn với tuyên bố ‘đã hoàn tất’ mà ông Trump đưa ra.

Thị trường từng lao dốc mạnh sau khi ông Trump công bố gói thuế “Ngày Giải Phóng” hôm 2/4, gây lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế. Tuy nhiên, tâm lý hoang mang phần nào hạ nhiệt khi chính quyền Mỹ rút lại phần lớn các mức thuế phạt.

Chỉ số S&P 500 của Phố Wall hiện đã tăng hơn 20% so với mức đáy hồi tháng 4, tiến sát mức kỷ lục lịch sử. Trong khi đó, chứng khoán Trung Quốc — vốn chịu áp lực từ nền kinh tế trong nước trì trệ — dù vậy cũng đã phục hồi về mặt bằng giá trước ngày 2/4.

Tác động dai dẳng của cuộc chiến thuế quan

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cho biết, kế hoạch ký kết lần này giúp "bổ sung phần cốt lõi" cho thỏa thuận sơ bộ đã đạt được hồi tháng trước tại Geneva, nhằm hạ nhiệt các đòn thuế trả đũa song phương vốn đã leo thang lên mức ba con số.

Tuy nhiên, dù giúp loại bỏ phần nào những kịch bản bi quan cực đoan, giới đầu tư vẫn cần thêm những bước đi cụ thể hơn để có thể thực sự lạc quan.

Tác động tổng thể của cuộc chiến thuế, vốn đe dọa làm tê liệt dòng thương mại song phương trị giá tới 600 tỷ USD, đang để lại những hệ lụy rõ nét cho cả hai nền kinh tế. Theo các nhà kinh tế, thiệt hại từ các biện pháp trả đũa cùng với sự bất ổn trên thị trường tài chính sẽ tiếp tục đè nặng lên kinh tế toàn cầu trong nhiều tháng nữa.

Ông Phillip Wool, Giám đốc nghiên cứu tại Rayliant Global Advisors, cảnh báo: “Giới đầu tư đang đẩy chứng khoán lên các mức cao mới nhưng đang đánh giá thấp tác động thực sự mà sự bất ổn trong năm nay đã gây ra.”

Ông khẳng định "đang thận trọng và thiên về chiến lược chọn lọc cơ hội hơn là hoàn toàn lạc quan vào lúc này.

Nếu có một thỏa thuận lớn nào đó đạt được, cổ phiếu có thể tiếp tục tăng, nhưng tôi cho rằng phần lớn là phản ứng cảm xúc, còn sự hưng phấn có thể chóng tàn khi các rủi ro mới xuất hiện.

Nền kinh tế Trung Quốc hiện cũng rất cần được giảm gánh nặng thuế trong bối cảnh xuất khẩu bị ảnh hưởng nặng, sức cầu nội địa yếu và áp lực giảm phát sâu sắc.

Tác động cuối cùng của cuộc chiến thương mại đối với lạm phát và thị trường lao động Mỹ vẫn còn bỏ ngỏ, nhưng rõ ràng niềm tin của doanh nghiệp và hộ gia đình Mỹ đã bị tổn thương đáng kể. Điều này khiến đồng USD giảm hơn 8% so với nhiều đồng tiền mạnh trong năm nay, khi lo ngại về kinh tế và tài khóa Mỹ ngày càng gia tăng.

Một dự luật cắt giảm thuế và tăng chi tiêu của đảng Cộng hòa càng khiến mức nợ công của Mỹ trở thành mối lo lớn.

Ngoài ra, nhiều thách thức khác đang khiến vị thế đàm phán của ông Trump trở nên nhạy cảm hơn, bao gồm căng thẳng với tỷ phú Elon Musk, những tranh cãi về hóa đơn thuế cá nhân và các cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền tại Los Angeles.