Từng là người giàu nhất Trung Quốc, theo các ước tính, Jack Ma có thể chỉ còn nắm giữ khối tài sản khoảng 30 tỷ USD, chưa bằng một nửa con số trước khi đợt IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) của Ant Group bị hoãn lại.

Cuối tuần trước, chính quyền Bắc Kinh cho biết sẽ kết thúc cuộc điều tra đối với Ant Group. Đế chế fintech phải trả khoản phạt gần 1 tỷ USD. Tập đoàn cũng đã thay đổi hoàn toàn mô hình kinh doanh và rút lui khỏi các lĩnh vực nhạy cảm.

Giới đầu tư từng kỳ vọng định giá của Ant Group sẽ đạt 315 tỷ USD sau IPO. Nhưng giờ đây, trong đề xuất mua lại cổ phiếu, con số đã giảm xuống còn khoảng 78,5 tỷ USD.

Đợt IPO của Ant Group đã bị tạm dừng vào cuối năm 2020. Một năm sau đó, Alibaba phải trả 2,8 tỷ USD tiền phạt do vi phạm các quy định chống độc quyền.

Mới đây Ant Group đã tuyên bố kế hoạch mua lại cổ phiếu với mức giá thấp hơn rất nhiều so với trước đây và hậu quả là 9,9% cổ phần do Jack Ma nắm giữ đã bị mất giá tới 4,1 tỷ USD so với chưa đầy 1 năm trước.

Hãng Ant Group do vị tỷ phú 58 tuổi này sáng lập cũng đã bị phạt khoản tiền gần 1 tỷ USD sau 2 năm bị điều tra. Tuy nhiên, Jack Ma đã từ bỏ quyền kiểm soát tại Ant từ hồi tháng 1. Vị doanh nhân Trung Quốc cũng là nhà đồng sáng lập Alibaba Group Holding. Nhưng ông đang dần từ bỏ quyền lực tại đế chế công nghệ của mình sau cuộc trấn áp chưa từng có của Bắc Kinh đối với ngành công nghệ nước này.

Jack Ma mất 30 tỷ USD sau 3 năm
Jack Ma mất 30 tỷ USD sau 3 năm.

Trong báo cáo thường niên năm 2022, Alibaba cho biết "lợi ích kinh tế trực tiếp và gián tiếp của ông Ma trong Ant Group sẽ giảm dần theo thời gian, xuống không vượt quá 8,8%".

Trong bảng xếp hạng tỷ phú của Bloomberg, Jack Ma vẫn là người giàu thứ 5 Trung Quốc.

Cách đây gần 3 năm, tại một hội nghị cấp cao vào cuối tháng 10, tỷ phú Jack Ma đã chỉ trích dữ dội hệ thống tài chính Trung Quốc và gọi các ngân hàng là "tiệm cầm đồ", bởi nhà băng đòi tài sản thế chấp thay vì sử dụng dữ liệu và công cụ công nghệ cao để đánh giá rủi ro tín dụng.

"Sự đổi mới không sợ quy định, mà sợ quy định lỗi thời", người đồng sáng lập Alibaba nhấn mạnh. Ông cho rằng Trung Quốc không nên "quản lý tương lai bằng phương pháp của ngày hôm qua".

Ngày 2/11/2020, tỷ phú Jack Ma bị triệu tập đến một cuộc họp với Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc và 3 tổ chức quản lý tài chính hàng đầu nước này. Đến ngày 3/11, sàn giao dịch Thượng Hải đình chỉ IPO của Ant Group với lý do "những thay đổi về quy định".

Vụ việc này đã chấm dứt thời kỳ tăng trưởng phi mã của cả Ant Group, Alibaba lẫn ngành công nghệ nói chung tại Trung Quốc. Trước đó, các quy định quản lý lỏng lẻo đã giúp startup của tỷ phú Jack Ma trở thành tập đoàn tài chính khổng lồ với những mảng kinh doanh dễ kiếm lời gồm thanh toán, ngân hàng, quản lý tài sản và bảo hiểm.