Mới đây, Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT), Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) đã tổ chức Hội thảo kết nối mạng lưới quản lý đa kênh (MCN), các công ty truyền thông và nhà sáng tạo nội dung trên mạng (KOLs).

Trong hơn 3 tiếng của buổi làm việc, các cơ quan chức năng đã đưa ra những thông điệp cứng rắn đối với việc quản lý nội dung trên các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới như Facebook, TikTok, YouTube.

Theo ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT, cách đây một tuần, cơ quan quản lý nhà nước đã tổ chức đoàn kiểm tra TikTok. Ngay sau đó, đại diện Facebook, YouTube đã hỏi thông điệp của cơ quan Nhà nước với động thái trên.

Nhiều TikToker đặt câu hỏi, liệu Chính phủ có cấm TikTok, Facebook, YouTube không? Cùng với đó, số phận của những Facebooker, YouTuber, TikToker trên các nền tảng sẽ đi về đâu? Câu trả lời phụ thuộc vào mức độ hợp tác giữa 3 bên gồm nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới; các KOLs; các MCN, công ty truyền thông. Nếu có bên không hợp tác, cơ quan chức năng nhận thấy mạng xã hội là môi trường nguy hiểm, ảnh hưởng xấu, tác động tới xã hội, thì chắc chắn sẽ có biện pháp hạn chế.

Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT Lê Quang Tự Do lấy ba ví dụ cụ thể về các trường hợp đăng tải, phát tán nội dung xấu độc trên nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới đã bị chấn chỉnh.

TikToker Nờ Ô Nô cố tình đăng tải clip gây sốc, lợi dụng người già để câu view (lượt xem) lập tức bị xử lý.

Ngày 30/4/2022, một ca sỹ nổi tiếng đăng video ca nhạc có hình ảnh cuối là nhảy từ tầng thượng xuống đất tự tử. Cục PTTH&TTĐT cùng Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ VH-TT-DL) đã lập tức xử lý. Video tốn gần 30 tỷ đồng để thực hiện, nhưng chỉ trong "một nốt nhạc" là phải biến mất khỏi YouTube. Ngoài ra, nghệ sỹ còn bị xử phạt tiền.

Cách đây hai năm, YouTuber Thơ Nguyễn làm clip về kumathong. Bộ TT&TT chỉ đạo Sở TT&TT Bình Dương xử phạt, ngừng ngay hoạt động của kênh. Từ một kênh YouTube gần đạt nút kim cương, giờ kênh coi như đã “chết”.

“Thông điệp của chúng tôi là không gian mạng cũng như đời thật, phải chịu trách nhiệm thật. Nếu các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới không hợp tác với cơ quan quản lý Nhà nước thì sẽ bị ngăn chặn hoạt động tại Việt Nam. Nếu TikTok không hợp tác với Chính phủ, với cơ quan quản lý trực tiếp là Bộ TT&TT thì chắc chắn nền tảng này sẽ bị cấm”, ông Do nhấn mạnh.

Nếu không hợp tác, TikTok có thể sẽ bị cấm tại Việt Nam - ảnh minh họa (Ảnh: TheVerge)
Nếu không hợp tác, TikTok có thể sẽ bị cấm tại Việt Nam. Ảnh minh họa: TheVerge

Mặt khác, khi TikTok hợp tác và tuân thủ các quy định pháp luật thì sẽ được tạo điều kiện để hoạt động. Dẫu vậy, chữ “nếu” ở đây rất mong manh, quan trọng là nhận thức và thái độ của các nền tảng xuyên biên giới. Trong một thời gian dài, nhiều nền tảng xuyên biên giới lớn, cho rằng, họ là các tập đoàn đa quốc gia và có tiêu chuẩn cộng đồng toàn cầu riêng, không tuân thủ quy định pháp luật của nước sở tại. “Tôi xin khẳng định, các nền tảng đó đã phải trả giá đắt. Khi hiểu ra vấn đề, quay lại hợp tác thì đã muộn”, ông Lê Quang Tự Do nói thêm.

Về xử phạt hành chính, tới đây, cơ quan quản lý sẽ phạt theo kiểu chia nhỏ thay vì gộp. Ví dụ, một nội dung vi phạm lặp đi lặp lại 10 lần thì không xử phạt một lần mà xử 10 lần. Số tiền 20 triệu đồng/lần phạt cứ thế nhân 10 lần.

Ngoài ra, từng có nghệ sỹ quảng cáo sai sự thật, bị xử phạt 50 triệu đồng (mức tối đa). Họ cho rằng, số tiền trên không đáng gì so với lợi nhuận từ hoạt động quảng cáo và sẵn sàng nộp. Nhưng, Bộ TT&TT còn có chế tài khác, sẵn sàng không cho nghệ sỹ còn cơ hội được tiếp cận với công chúng. Đây mới là chế tài quan trọng nhất, phạt tiền chỉ là bước đầu.

Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm cho biết Việt Nam là một trong những quốc gia hiếm hoi sở hữu kỷ lục đáng quên, tiêu biểu như đứng đầu thế giới về lạm dụng không gian mạng để làm việc vi phạm đạo đức, pháp luật với mục đích kiếm tiền hoặc mục đích khác.

Một số loại hình phổ biến hiện nay là sản xuất nội dung vi phạm bản quyền, lấy nội dung người khác làm rồi đăng lại trên YouTube; mua phim đồi trụy Nhật Bản, chia nhỏ, lập kênh YouTube rồi bán cho khán giả Mỹ; livestream trận bóng đá có bản quyền thuộc về các đài truyền hình, từ đó thu hút lượt xem và kiếm tiền từ quảng cáo cờ bạc.

“Trên thế giới, cứ 100 đồng tiền đến từ thu nhập gian lận trên YouTube thì có 55 đồng do người Việt Nam làm ra. Số tiền trên chiếm hơn 1/2 số tiền thu nhập do gian lận mà có. Trong khi, đất nước đứng thứ hai cũng chỉ bằng 1/10 của chúng ta”, Thứ trưởng phát biểu.

Bộ TT&TT sẽ tiếp tục siết chặt tình trạng nhãn hàng quảng cáo trên các kênh có nội dung xấu độc, ngăn chặn tình trạng tiền quảng cáo vừa đi vào kênh tử tế vừa đi vào kênh xấu độc.

Danh sách nội dung được xác thực, an toàn (Whitelist) và nội dung đen (Blacklist) hiện là một trong những giải pháp mới nhằm tăng cường quản lý hoạt động quảng cáo trên Internet.

Đồng thời, Cục PTTH&TTĐT đang làm việc với các nhà sản xuất smart TV lớn tại Việt Nam như: Samsung, LG, Sony, TCL, Casper và yêu cầu không cài đặt ứng dụng vi phạm pháp luật.

Các nền tảng xuyên biên giới không đáp ứng điều kiện an toàn về mặt nội dung và ảnh hưởng đến trẻ em, người già có thể bị xóa bỏ hoặc vô hiệu hóa nút bấm trên điều khiển smart TV.