Một liên minh tuyên bố thu xếp được 100 tỷ USD để đầu tư đường sắt tốc độ cao: Thực hư ra sao?

Đề xuất tự lo vốn 100 tỷ USD đề làm đường sắt cao tốc Bắc – Nam

Trao đổi với truyền thông, ông Võ Xuân Trường, chủ tịch Liên minh đầu tư Mekolor và Great USA khẳng định “lợi thế của chúng tôi là tài chính, đã có những đối tác quốc tế có thể hỗ trợ, chuyển giao kỹ thuật, đặc biệt những tiêu chí về công nghệ mới như năng lượng xanh, tác động tích cực tới môi trường".

Ông Trường xác nhận liên minh này vừa gửi đề xuất xin phép tham gia đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, vào ngày 3/6. Đề xuất này đã gửi đến Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó thủ tướng Trần Hồng Hà.

Trong bản đề xuất gồm 12 nội dung, liên minh cho biết dự án sẽ được đầu tư trực tiếp bằng nguồn vốn tự có với tổng số tiền khoảng 100 tỉ USD. Liên minh không đề xuất Chính phủ Việt Nam cấp vốn đối ứng hoặc bảo lãnh tài chính, nhằm "góp phần giảm gánh nặng nợ công quốc gia".

Liên minh khẳng định sẽ tự thu xếp và chứng minh đủ nguồn vốn tiền mặt, đảm bảo 100% cho việc thực hiện dự án thông suốt với 100 tỷ USD từ các quỹ đầu tư thuộc Great Core Fund và Mekolor Captial - thuộc hệ sinh thái của Mekolor và Great USD.

Đơn vị này cũng cam kết đưa dự án vào khai thác sau 5 năm từ ngày nhận mặt bằng sạch; thời hạn khai thác là 49 năm; sử dụng khoảng 95% nhân lực, đội ngũ vận hành là người Việt Nam; hợp tác với các nhà thầu và đơn vị sản xuất trong nước đủ điều kiện kỹ thuật theo quy định.

Bất ngờ về “tác giả” đề xuất

Ông Võ Xuân Trường hiện là chủ tịch hội đồng quản trị, người đại diện pháp luật Công ty cổ phần Mekolor, doanh nghiệp thành lập từ năm 2016, có trụ sở chính tại Cần Thơ. Ngành nghề kinh doanh chính của công ty này là tổ chức giới thiệu và xúc tiến thương mại.

Đơn vị này giới thiệu Mekolor là một tổ chức tư nhân được sáng lập tại Việt Nam, hoạt động như một "bộ não" kết hợp công nghệ blockchain với giá trị lao động để định nghĩa lại khái niệm về tín dụng và tài sản.

Các sáng kiến tiêu biểu của Mekolor bao gồm hệ sinh thái tài chính phi tập trung toàn cầu (Great Network), thẻ công dân toàn cầu gắn định danh tín dụng và quyền tiếp cận vốn (GCNID), sáng kiến kinh tế tư nhân của tiểu vùng Mekong (OMOM), tài chính hóa an sinh xã hội…

Trong khi đó, Great USA Inc được giới thiệu là doanh nghiệp thành lập tại bang Florida (Mỹ).

Đáng chú ý, theo các cơ quan truyền thông, CTCP Mekolor có trụ sở tại quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ, do ông Võ Xuân Trường là đại diện pháp lý. Từ ngoài nhìn vào, trụ sở của công ty là một căn nhà nhỏ nằm sâu trong con hẻm nhỏ ở quận Ninh Kiều, phía trước chỉ treo một tấm bảng nhỏ ghi tên công ty. Một số người dân xung quanh cho biết, họ không biết gì về Công ty cổ phần Mekolor.

Trao đổi với truyền thông, ông Võ Xuân Trường cho biết “đã nghiên cứu kỹ về Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam và nhìn thấy cơ hội đầu tư. Với nguồn vốn có sẵn, chúng tôi thấy mình đủ khả năng tham gia đầu tư dự án cùng các đối tác. Nếu thuận lợi, 100 tỷ USD có thể được thu hồi trong vòng 15 năm tính từ khi dự án đi vào khai thác”.

Trong khi doanh nghiệp tên tuổi như THACO hay VinSpeed chỉ thu xếp vốn tự có chiếm khoảng 20% vốn cho dự án, Liên minh giữa Mekolor (Việt Nam) và Great USA (Mỹ) lại tự tin thu xếp 100% vốn. Về vấn đề này, ông Trường tự khẳng định “đã chuẩn bị xong nguồn lực đầu tư cho đường sắt cao tốc Bắc – Nam” và “sẵn sàng chứng minh mình có 100 tỷ USD trong tay. Tiền sẽ được giải ngân liên tục để đảm bảo cho dự án”.

Khi được hỏi về việc đã thu xếp 100 tỷ USD nói trên như thế nào, ông này nhắc đến đề xuất sáng kiến kinh tế mang tên One Mekong One Meal, và tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam chỉ là một phần của sáng kiến nên nằm trong hành lang vốn được "quy hoạch từ thời điểm đó".

Người đại diện này tiếp tục dẫn ra con số tổng nguồn vốn đã vận động cho sáng kiến One Mekong One Meal lên tới 120.000 tỷ Euro – ước tính tương đương với GDP của toàn thế giới.

Trước đó, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt tốc độ cao (VinSpeed) đã đề xuất đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam theo hình thức đầu tư trực tiếp, thay vì vốn công hay PPP. Công ty cam kết tự thu xếp 20% vốn, tương đương 12,27 tỷ USD (không gồm chi phí giải phóng mặt bằng), phần còn lại đề nghị Nhà nước cho vay 49,08 tỷ USD không lãi suất trong 35 năm.
Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO) đề xuất góp 20% tổng vốn (12,27 tỷ USD) bằng vốn chủ sở hữu và huy động hợp pháp trong nước. Số tiền hơn 49 tỷ USD còn lại, doanh nghiệp sẽ vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước. THACO kiến nghị Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong 30 năm, được đảm bảo bằng tài sản hình thành từ dự án.