Hướng dẫn chuẩn bị mâm cơm, văn khấn cúng tất niên Tết 2022

Cúng tất niên là một nghi thức ngày Tết, diễn ra vào những ngày cuối cùng của năm Âm lịch (thường là ngày 30 tháng Chạp nếu là năm đủ, hoặc 29 tháng Chạp nếu là năm thiếu, một số nơi cũng có thể tổ chức cúng tất niên sớm hơn tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể), nhằm ghi nhận sự kết thúc của năm cũ và chuẩn bị đón mừng năm mới. Dưới đây là hướng dẫn cách chuẩn bị mâm cơm, văn khấn cúng tất niên Tết 2022...

Ảnh minh họa

Hướng dẫn chuẩn bị mâm cơm tất niên Tết 2022

Mâm cúng tất niên của người Việt thường được chuẩn bị theo phong tục của từng vùng miền và thói quen, truyền thống của mỗi gia đình. Tuy nhiên, có những vật phẩm không thể thiếu như: Xôi, bánh chưng (hoặc bánh tét), gà trống luộc. Tuy nhiên cũng có một số gia đình cúng chay thì sẽ không có các vật phẩm làm từ động vật.

Lễ vật cúng tất niên thông thường là: Trái cây, hoa, nhang rồng phụng, đèn cầy, gạo, muối, trà, rượu, nước lọc, giấy vàng mã, bánh kẹo, trầu cau, chè, xôi, cháo trắng, tam sên, gà ta, heo sữa quay, bánh bao, bánh chưng/bánh tét, chả lụa, bình hoa, lư nhang.

Mâm cơm cúng tất niên 2022. Ảnh minh họa

Mâm cúng tất niên miền Bắc thường có: Bát móng giò hầm măng lưỡi lợn, bát bóng nấu thập cẩm, bát miến nấu lòng gà, bát mọc. Đĩa gồm đĩa xôi/bánh chưng, đĩa thịt đông, đĩa thịt gà luộc đĩa giò lụa, đĩa giò xào, thêm đĩa nộm và đĩa dưa hành muối.

Mâm cúng tất niên miền Trung: Bánh chưng/bánh tét và nhiều món ăn gồm đủ các thành phần để có một bữa cỗ thịnh soạn trong ngày cuối năm là đĩa dưa món, đĩa giò lụa Huế, đĩa gà bóp rau răm, đĩa thịt đông, đĩa chả Huế, đĩa thịt heo luộc, giá chua, bát ninh măng khô, bát miến Huế, đĩa cá chiên, hay đĩa ram.

Mâm cúng tất niên miền Nam cũng khá cầu kỳ: bánh tét kèm với đĩa củ cải ngâm nước mắm; canh măng nấu (dùng măng tươi thay cho măng khô), thêm bát canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho tàu (thịt heo, trứng với nước dừa); đĩa thịt heo luộc, đĩa gỏi tôm thịt, đĩa nem, đĩa chả giò, đĩa dưa giá, củ kiệu.

Tuy nhiên, mâm cúng tất niên không cần phải là mâm cao cỗ đầy, các gia đình sẽ chuẩn bị theo tiềm lực kinh tế của mình. Bữa cơm tất niên được chuẩn bị thịnh soạn hơn ngày thường.

Tuy nhiên, sự thành kính và ấm áp không nằm ở mâm cao cỗ đầy, sơn hào hải vị mà chỉ ở tấm lòng của con cháu với tổ tiên, lòng yêu thương của cha mẹ dành cho con cái. Tết xưa, tuy còn khó khăn, thiếu thốn nhưng nhà nào cũng cố lo mâm cơm tất niên với thịt mỡ, dưa hành và bánh chưng xanh, vậy là đủ.

Ngày đẹp cúng tất niên 2022

Thường thì tất niên ở nước ta được tổ chức vào ngày cuối cùng của năm tính theo lịch Âm (tức là ngày 30 tháng 12 Âm lịch, hay còn được gọi là ngày 30 Tết, một số năm thiếu thì sẽ được tổ chức vào ngày 29 tháng 12 Âm lịch (ngày 29 Tết)) Riêng năm 2022 thì không có ngày 30 âm lịch nên có thể cúng muộn nhất vào ngày 29 tháng 12 âm lịch.

Tuy nhiên có một số gia đình tổ chức cúng tất niên sớm hơn, có thể là ngày 25, 26, 27 hoặc 28 tháng Chạp. Nhìn chung thời gian tốt nhất để tổ chức lễ cúng tất niên vẫn là 2 ngày cuối cùng trong năm cũ.

Do vậy, cúng tất niên vào ngày nào thì còn tùy điều kiện hoàn cảnh mà bạn có thể lựa chọn ngày cúng tất niên phù hợp nhất với gia đình của mình. Có thể chọn xem cúng tất niên ngày nào tốt 2022 để lựa chọn được ngày tốt. Nhưng cũng không cần phải “quá khắt khe”. Dù có cúng tất niên vào ngày nào thì điều cốt yếu vẫn là thành tâm và mong muốn bày tỏ sự biết ơn đối với những gì mà tổ tiên đã giúp cho gia đình bạn trong năm cũ.

Văn khấn lễ tất niên 30 Tết

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)

Kính lạy: Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.

Ngài Kim niên đương cai Thái tuế chí đức tôn Thần .

Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương .

Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các Ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.

Hôm nay là ngày ...... tháng Chạp năm ............

Tín chủ chúng con là: …............

Ngụ tại: ……....

Trước Án tọa kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.

Nay là ngày… Tết, chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh cụ soạn, sửa lễ Tất niên, dâng cúng Thiên Địa, Tôn Thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư Linh.

Theo như thường lệ Tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị Tôn Thần, Liệt vị Gia tiên, bản xứ tiền hậu Chủ hương linh, giáng lâm án tọa, phù thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho toàn gia, lớn bé trẻ già, bình an thịnh vượng. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù - Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.

Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám ...

Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)