Mỗi truy vấn với ChatGPT "ngốn" điện và nước ra sao?

Giám đốc điều hành OpenAI, Sam Altman đã công bố những con số đáng chú ý về mức tiêu thụ năng lượng của ChatGPT trong quá trình vận hành. Theo đó, mỗi khi người dùng nhập một câu hỏi, hệ thống AI sẽ tiêu tốn trung bình khoảng 0,000085 gallon nước, tương đương 1/15 thìa cà phê nước. Đây là khối lượng nước dùng chủ yếu cho hệ thống làm mát máy chủ khi xử lý truy vấn.

Song song với đó, mỗi lần ChatGPT xử lý câu hỏi cũng sử dụng khoảng 0,34 watt-giờ điện. Để hình dung rõ hơn, mức điện năng này tương đương với lượng điện mà một lò nướng tiêu thụ trong khoảng một giây hoặc bằng lượng điện mà một bóng đèn LED tiết kiệm năng lượng dùng trong vài phút.

Theo ông Altman, mặc dù lượng điện và nước tiêu thụ trên mỗi truy vấn là tương đối nhỏ, nhưng khi nhân lên với hàng tỷ lượt truy vấn mỗi ngày trên toàn cầu, tổng mức tiêu thụ trở thành một con số khổng lồ.

Ông cũng dự báo rằng chi phí vận hành AI trong tương lai sẽ ngày càng phụ thuộc chủ yếu vào chi phí điện năng, khi công nghệ tiếp tục được tối ưu về hiệu suất xử lý.

Tuy nhiên, những con số tưởng chừng nhỏ bé này thực tế chỉ là phần bề nổi. Để trả lời mỗi câu hỏi, ChatGPT phải dựa vào một hạ tầng công nghệ vô cùng đồ sộ với các trung tâm dữ liệu hiện đại, hoạt động liên tục 24/7. Đây mới là yếu tố tiêu tốn phần lớn năng lượng và nước.

Áp lực năng lượng và môi trường đằng sau trí tuệ nhân tạo

Các trung tâm dữ liệu vận hành các mô hình AI như ChatGPT đều sử dụng hệ thống máy chủ hiệu suất cao với công suất xử lý cực lớn. Những máy chủ này tạo ra lượng nhiệt đáng kể trong quá trình hoạt động, buộc phải có hệ thống làm mát liên tục nhằm duy trì nhiệt độ ổn định và bảo vệ thiết bị. Phương pháp làm mát phổ biến hiện nay vẫn là sử dụng nước, khiến nhu cầu tiêu thụ nước tại các trung tâm dữ liệu ngày càng gia tăng.

Tùy thuộc vào điều kiện khí hậu và thiết kế công nghệ tại mỗi nơi, lượng nước tiêu thụ mỗi ngày có thể lên tới hàng triệu lít. Điều này đặt ra áp lực lớn đối với môi trường, đặc biệt tại những khu vực vốn đã khan hiếm nguồn nước sạch. Việc mở rộng hạ tầng AI, nếu không có giải pháp tiết kiệm hợp lý, có nguy cơ tạo ra gánh nặng kép cho cả tài nguyên nước lẫn hệ thống điện lưới.

Năm 2024, tờ The Washington Post từng dẫn nghiên cứu cho biết chỉ riêng việc tạo ra một email ngắn khoảng 100 từ bằng công nghệ AI của GPT-4 cũng có thể tiêu tốn lượng nước tương đương một chai nước nhỏ. Bên cạnh đó, lượng nước tiêu thụ còn phụ thuộc rất lớn vào vị trí địa lý của trung tâm dữ liệu, bởi những nơi có khí hậu nóng, khô thường cần nhiều nước hơn để làm mát.

Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng nếu tốc độ phát triển AI tiếp tục bùng nổ như hiện nay, tổng mức tiêu thụ điện và nước của ngành AI có thể vượt qua cả ngành khai thác tiền mã hóa - lĩnh vực từng bị chỉ trích gay gắt vì tiêu hao năng lượng quá mức.

Điều này buộc các công ty công nghệ lớn phải tìm kiếm những giải pháp công nghệ bền vững hơn, đồng thời xem xét lại bài toán vận hành hạ tầng AI sao cho hài hòa giữa lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường.

Khi AI ngày càng gắn chặt vào mọi mặt đời sống, từ công việc, giáo dục đến giải trí, thì việc cân đối giữa phát triển công nghệ và duy trì tài nguyên bền vững sẽ là bài toán sống còn của ngành trong những năm tới.

×