Cụ thể, thanh tra Bộ Xây dựng đã triển khai 15 đoàn thanh tra về hoạt động kinh doanh bất động sản. Các kết luận thanh tra đã chỉ ra các vi phạm, đã kiến nghị xử lý về hành chính đối với 28 tổ chức và ban hành 28 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với tổng số tiền xử phạt là 5,4 tỷ đồng.

Đồng thời, định hướng cho Thanh tra Sở Xây dựng các địa phương triển khai thanh tra liên quan đến hoạt động kinh doanh BĐS.

Theo đó, giai đoạn từ đầu năm 2020 đến hết tháng 9/2022, Thanh tra Sở Xây dựng 3 thành phố lớn là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng đã triển khai 441 lượt kiểm tra về hoạt động kinh doanh BĐS, ban hành 77 quyết định xử phạt vi phạm hành chính với số tiền xử phạt là 29,2 tỷ đồng.

Theo báo cáo, những vi phạm bị xử phạt, gồm: Kinh doanh không đủ điều kiện năng lực về tài chính; bán, cho thuê nhà ở hình thành trong tương lai chưa được ngân hàng thương mại có đủ năng lực thực hiện bảo lãnh nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư với khách hàng; tổng số tiền thu các đợt của khách hàng mua nhà trước khi bàn giao nhà vượt tỷ lệ quy định mà không có thỏa thuận với khách hàng; tính diện tích căn hộ không theo kích thước thông thủy; chậm thực hiện các thủ tục với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở theo thời hạn quy định; bố trí diện tích dành cho nhà ở xã hội không bảo đảm tỷ lệ 20% theo quy định; chuyển nhượng toàn bộ dự án khi chưa đủ điều kiện theo quy định của Luật Kinh doanh BĐS; không công bố thông tin về dự án theo quy định; không báo cáo hoặc báo cáo không đầy đủ về tình hình kinh doanh bất động sản với Sở Xây dựng địa phương...

Bộ Xây dựng thanh tra, xử lý nhiều tổ chức, cá nhân vi phạm về kinh doanh bất động sản. Ảnh minh họa
Bộ Xây dựng thanh tra, xử lý nhiều tổ chức, cá nhân vi phạm về kinh doanh bất động sản. Ảnh minh họa

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cũng cho biết, song song với việc tổ chức các Đoàn thanh tra theo kế hoạch, Lãnh đạo Bộ Xây dựng đã chỉ đạo Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS tổ chức các Đoàn kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật về nhà ở và thị trường BĐS tại địa phương theo chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước được giao.

Theo định hướng này, từ năm 2018 đến tháng 10/2022, Bộ Xây dựng đã tổ chức 15 Đoàn kiểm tra tại các tỉnh, thành phố: Bắc Ninh, Cần Thơ, Hải Phòng, Điện Biên, Hà Giang, Thái Bình, Nghệ An, Quảng Ninh, Lâm Đồng, Kiên Giang, Thái Nguyên, Bắc Giang, Thanh Hóa, Thừa Thiên - Huế, Bình Định. Qua đó phát hiện tồn tại, hạn chế về quản lý thị trường BĐS và đề nghị khắc phục....

Qua kiểm tra, đã phát hiện một số tồn tại, hạn chế về quản lý thị trường BĐS để đề nghị các địa phương khắc phục.

Cụ thể, một số dự án đầu tư xây dựng nhà ở chậm triển khai nhưng chưa được đôn đốc thực hiện hoặc chưa có hướng xử lý phù hợp, gây lãng phí tài nguyên đất đai, ảnh hưởng đến diện mạo đô thị.

Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trong các dự án nhà chung cư chưa được các Chủ đầu tư thực hiện đúng thời gian theo quy định, thường kéo dài gây bức xúc cho các chủ sở hữu nhà chung cư.

Thực hiện chưa nghiêm quy định về việc công bố thông tin về nhà ở và thị trường BĐS theo quy định của Nghị định số 117/2015/NĐ-CP ngày 12/11/2015 của Chính phủ về xây dựng, quản lý và sử dụng hệ thống thông tin về nhà ở và thị trường BĐS.

“Tồn tại trình trạng không công khai, minh bạch trong thực hiện các giao dịch BĐS qua sàn giao dịch BĐS; tình trạng các nhân viên môi giới của các sàn chưa có chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS nhưng vẫn hành nghề môi giới.

Tình trạng huy động vốn, mua bán nhà ở khi chưa đủ điều kiện còn diễn ra tại một số dự án, dẫn đến khó khăn cho công tác quản lý, tiềm ẩn nhiều nguy cơ rủi ro cho khách hàng, người mua,…” - Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đánh giá.