Tu chính án (tiếng Anh là Amendment) được nhiều quốc gia như Mỹ, Đức, Pháp, Đan Mạch... sử dụng để sửa đổi một số điều của hiến pháp cho phù hợp tình hình thực tế.
Tu chính án là gì?
Amendment - tu chính án là cụm từ được nhắc nhiều trong các bộ phim do Mỹ sản xuất hay đặc biệt mới được Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson, một thành viên đảng Cộng hòa nói tới vào tháng 6/2024 vừa qua khi kêu gọi việc xem xét kích hoạt Tu chính án số 25 để phế truất Tổng thống Joe Biden.
Theo “Từ điển tiếng Việt” bản mới nhất (Trung tâm Từ điển học, NXB Đà Nẵng 2021) chỉ có từ “tu chính” ( nghĩa Hán Việt, tu: sửa, chính: đúng) có nghĩa là “sửa sang lại cho đúng” chứ không có cụm từ "tu chính án".
Được biết "tu chính" là một từ cũ, được sử dụng chỉ trong phạm vi thu hẹp, còn “Tu chính pháp” là một kết hợp 03 thành tố (án: văn kiện, ở đây dùng chỉ “Hiến pháp”), có nghĩa là “sửa lại Hiến pháp”.
Trong đó Hiến pháp (hiến: pháp luật, pháp luật: luật, phép tắc) là “văn bản luật cơ bản của một nước, quy định những vấn đề chung nhất về chế độ chính trị, quyền và nghĩa vụ công dân, hệ thống tổ chức nhà nước vv.. thể hiện ý chí và nguyện vọng của toàn dân” (“Từ điển tiếng Việt”, dẫn dắt).
Như vậy, Hiến pháp là đạo luật cơ bản, chung nhất của mỗi quốc gia. Hiến pháp phải được cơ quan đại diện cho quyền lực cao nhất của nhà nước ban hành và sửa đổi, sau khi xin ý kiến của dân tộc.
Hiến pháp nói chung có tính chất vững chắc và được bảo tồn trong thời gian dài, tùy theo cơ chế chính trị của quốc gia. Tất nhiên, trong một thể chế chính trị, người ta vẫn có thể điều chỉnh nội dung Hiến pháp (thường chỉ một số điều khoản) qua từng thời kỳ, phù hợp với tôn chỉ, đường lối, chủ tài khoản của toàn dân trong những giai đoạn lịch sử định nghĩa nhất.
Vì tầm hệ quan trọng và tính chắc chắn của Hiến pháp mà người ta thường phân biệt “Hiến pháp cứng” và “Hiến pháp mềm”. Hiến pháp là hiến pháp có thể điều chỉnh cho phù hợp, căn cứ vào tình huống thực tế.
Do đó, tại nhiều quốc gia trên thế giới như Mỹ, Đức, Pháp, Đan Mạch... vẫn có chế độ sửa đổi một số điều trong hiến pháp và gọi là tu chính án (amendment). Như tại nước Mỹ có tới 27 tu chính án. Trong số đó, tu chính án năm 1971 có hiệu lực sớm nhất về việc Bảo vệ quyền tự do tôn giáo, tự do ngôn luận, tự do báo chí, tự do hội họp, tự do kiến nghị và Tu chính án gần đây nhất vào năm 1992 về việc Thay đổi lương bổng của Quốc hội.
Và gần đây nhất là Tu chính án 25 của Mỹ mà trong giữa năm 2024 được báo chí thế giới nói tới chính là tu chính án được thông qua năm 1967 với nội dung "Phó Tổng thống được kế nhiệm khi Tổng thống không thể tiếp tục nhiệm vụ của mình (vì lí do sức khoẻ hay không còn đủ năng lực lãnh đạo)".
Danh sách và nội dung cụ thể của 27 tu chính án tại Mỹ
Đến thời điểm hiện tại, có 27 tu chính án đã được phê chuẩn hoặc chính thức ràng buộc đã được thêm vào Hiến pháp Hoa Kỳ. Tu chính án là một phần bổ sung vào Hiến pháp Hoa Kỳ nhằm xác định quyền của công dân hoặc thêm yếu tố thủ tục vào luật. Các tu chính án 1-27 bao gồm các luật nhằm đảm bảo quyền và tự do của công dân Hoa Kỳ.
Các tu chính án thiết lập mối quan hệ giữa chính quyền liên bang, các tiểu bang và người dân Hoa Kỳ và cung cấp các biện pháp bảo vệ chống lại các mối đe dọa đối với quyền tự do cá nhân. Danh sách 27 tu chính án cụ thể như sau:
Tu chính án 1. Nghị viện không ban hành một đạo luật nào nhằm thiết lập tôn giáo hoặc ngăn cấm tự do tín ngưỡng, tự do ngôn luận, báo chí, quyền của dân chúng được hội họp hòa bình và kiến nghị chính phủ sửa chữa những điều gây bất bình.
Tu chính án 2. Xét thấy lực lượng dân quân có tổ chức nghiêm chỉnh là rất cần thiết cho nền an ninh của một quốc gia tự do, quyền của dân chúng được giữ và sử dụng vũ khí sẽ không bị vi phạm.
Tu chính án 3. Không một quân nhân nào trong thời bình được đóng quân trong bất cứ nhà dân nào nếu không được sự đồng ý của gia chủ, và ngay trong thời chiến cũng chỉ được phép theo phương thức do pháp luật qui định.
Tu chính án 4. Quyền của con người được đảm bảo về thân thể, nhà cửa, giấy tờ và tài sản khỏi mọi sự khám xét và thu giữ sẽ không bị vi phạm. Không một lệnh bắt giam hoặc khám xét nào được cấp nếu không có lý do xác đáng căn cứ vào lời tuyên thệ hoặc sự xác nhận trong đó đặc biệt miêu tả rõ địa điểm khám xét, người và đồ vật bắt giữ.
Tu chính án 5. Không một ai bị buộc phải trả lời về một tội nghiêm trọng hay một tội xấu xa khác nếu không có sự tường trình và cáo trạng của Bồi thẩm đoàn, trừ những trường hợp xảy ra trong lục quân, hải quân hoặc trong lực lượng dân quân, khi đang thi hành công vụ trong thời chiến hoặc trong tình trạng cộng động đang gặp nguy hiểm. Không một ai bị xét xử hai lần về cùng một tội có nguy hại đến tính mạng và thân thể; không một ai bị ép buộc phải làm chứng chống lại bản thân mình trong một vụ án hình sự và bị tước đoạt sinh mạng, tự do hoặc tài sản, nếu không qua một quá trình xét xử theo đúng luật; không một tài sản tư hữu nào bị trưng dụng vào việc công mà không được bồi thường thích đáng.
Tu chính án 6. Trong mọi vụ truy tố hình sự, bị cáo có quyền được xét xử một cách nhanh chóng và công khai bởi một Bồi thẩm đoàn công bằng của bang và của khu vực nơi hành vi phạm tội xảy ra theo cách phân chia khu vực đã được xác định trước bởi các đạo luật; bị cáo phải được thông báo về tính chất và lý do buộc tội, được đối chất với các nhân chứng chống lại mình, được quyền triệu tập những nhân chứng để biện minh và được sự giúp đỡ của luật sư bào chữa.
Tu chính án 7. Trong những vụ kiện tụng theo thông luật, nếu giá trị tranh chấp quá 20 đôla, thì quyền được xét xử bởi Bồi thẩm đoàn sẽ được tôn trọng và không một vụ việc nào đã được Bồi thẩm đoàn xét xử lại phải xem xét lại lần nữa ở bất cứ tòa án nào của Hoa Kỳ, mà phải căn cứ theo các quy tắc của thông luật.
Tu chính án 8. Không được đòi hỏi những khoản tiền bảo lãnh quá cao, không áp đặt những khoản tiền phạt quá mức và không áp dụng những hình phạt dã man và khác thường.
Tu chính án 9. Việc liệt kê cụ thể các quyền trong Hiến pháp này không đồng nghĩa với việc phủ nhận hay hạ thấp những quyền khác của người dân.
Tu chính án 10. Những quyền lực không được Hiến pháp trao cho Liên bang và không ngăn cấm các bang thực hiện, thì thuộc về các bang tương ứng hoặc thuộc về nhân dân.
Tu chính án 11. Quyền lực tư pháp của Hoa Kỳ sẽ không được diễn giải với mục đích mở rộng quyền xét xử tới các vụ tố tụng về luật pháp hay công lý chống lại một trong các bang của Hợp chúng quốc theo sự khởi kiện hoặc truy tố của công dân của một bang khác hoặc của công dân hoặc thần dân của ngoại quốc.
Tu chính án 12. Sửa đổi tiến trình bầu cử tổng thống, cụ thể như sau:
Các đại cử tri sẽ họp lại trong từng bang của họ và bầu Tổng thống và Phó Tổng thống bằng lá phiếu của mình mà trong đó ít nhất một trong hai người này sẽ không phải là cư dân cùng một bang với họ. Họ phải ghi vào lá phiếu tên người được bầu là Tổng thống và trên lá phiếu khác tên người được bầu làm Phó Tổng thống. Và họ sẽ lập ra các bản danh sách khác nhau những người bầu cho Tổng thống, những người bầu cho Phó Tổng thống và cả số phiếu bầu cho mỗi người. Họ sẽ ký xác nhận vào những danh sách này, niêm phong và chuyển lên Chính phủ Hoa Kỳ, trình lên Chủ tịch Thượng viện.
Chủ tịch Thượng viện trước sự hiện diện của Thượng viện và Hạ viện, sẽ mở tất cả các hồ sơ đã được chứng nhận và tiến hành kiểm phiếu. Người có số phiếu nhiều nhất trong cuộc bầu cử cho vị trí Tổng thống sẽ đắc cử Tổng thống nếu số phiếu này chiếm đa số trong tổng số các đại cử tri được chỉ định; nếu không ai đạt số phiếu như vậy thì Hạ viện sẽ ngay lập tức bỏ phiếu bầu Tổng thống trong số những người có số phiếu bầu cao nhất, nhưng không quá 3 người.
Nhưng trong việc bầu Tổng thống theo thể thức này, việc bỏ phiếu sẽ được tính theo các bang, đại diện của mỗi bang có một phiếu bầu. Số hạ nghị sĩ cần thiết phải có mặt để thực hiện cuộc bầu cử này là phải có đủ đại diện đến từ hai phần ba tổng số các bang và mỗi bang phải có ít nhất một nghị sĩ; và để trúng cử tổng thống, ứng cử viên phải nhận được sự ủng hộ của đa số trên tổng số các bang của Hợp chúng quốc. (Trong trường hợp Hạ viện đã được trao quyền bầu cử mà không bầu ra Tổng thống trước ngày thứ tư của tháng 3 năm tiếp theo, thì Phó Tổng thống sẽ giữ quyền Tổng thống, cũng giống như trường hợp Tổng thống qua đời hoặc không đủ năng lực như Hiến pháp quy định).
Người có số phiếu bầu nhiều nhất bầu cho vị trí Phó Tổng thống sẽ đắc cử Phó Tổng thống nếu số phiếu này là đa số phiếu của tổng số đại cử tri được chỉ định. Trong trường hợp không có ai được đa số phiếu, thì Thượng viện bầu ra Phó Tổng thống trong số hai người có số phiếu cao nhất trong danh sách. Số thượng nghị sĩ cần thiết phải có mặt để thực hiện cuộc bầu cử này là từ hai phần ba tổng số các thượng nghị sĩ; và để trúng cử chức vụ phó tổng thống, ứng cử viên phải nhận được sự ủng hộ của đa số trên tổng số các thượng nghị sĩ.
Người nào không đủ tiêu chuẩn hợp hiến để đảm nhận chức vụ Tổng thống thì cũng không đủ tiêu chuẩn để được chọn làm Phó Tổng thống Hoa Kỳ.
Tu chính án 13. Bãi bỏ chế độ nô lệ
Khoản 1: Không một chế độ nô lệ hoặc lao dịch cưỡng bức nào được tồn tại ở Hoa Kỳ hoặc bất kỳ nơi nào thuộc thẩm quyền của Hoa Kỳ, ngoại trừ trường hợp trừng phạt thích đáng đối với tội phạm hình sự mà đương sự phạm phải.
Khoản 2: Nghị viện có quyền ban hành luật lệ thích ứng để buộc thi hành điều này.
Tu chính án 14. Quy trình pháp luật tiểu bang và quyền công dân, áp dụng Đạo luật Nhân quyền Hoa Kỳ vào các tiểu bang, sửa đổi phân chia đại diện, không cho phép những ai nổi loạn chống Hoa Kỳ giữ chức vụ công quyền. Cụ thể như sau:
Khoản 1: Tất cả những người sinh ra trên lãnh thổ Hoa Kỳ hoặc được nhập quốc tịch ở Hoa Kỳ và thuộc thẩm quyền tài phán ở đó, đều là công dân của Hoa Kỳ và của bang mà họ sinh sống. Không một bang nào được ban hành hoặc thực thi bất cứ đạo luật nào nhằm hạn chế đặc quyền hoặc quyền bất khả xâm phạm của công dân Hoa Kỳ. Cũng không một bang nào có thể tước đoạt sinh mệnh, tự do hoặc tài sản của một cá nhân mà không theo một quy trình do luật định. Các bang cũng không thể phủ nhận quyền được pháp luật bảo vệ một cách bình đẳng của một cá nhân trong phạm vi thẩm quyền tài phán của bang đó.
Khoản 2: Số Hạ nghị sĩ được phân bổ cho các bang dựa trên tổng số nhân khẩu của các tiểu bang, [ngoại trừ những người da đỏ không phải nộp thuế]. Nhưng trong bất cứ một cuộc bầu cử đại cử tri để bầu Tổng thống và Phó Tổng thống Hoa Kỳ, bầu cử các Hạ nghị sĩ trong Nghị viện Liên bang, các quan chức hành pháp và tư pháp của bang hoặc các thành viên của cơ quan lập pháp nơi đó, nếu quyền bầu cử của nam công dân từ 21 trở lên (22) và là công dân Hoa Kỳ bị phủ nhận hoặc hoặc bị tước bỏ vì lý do nào đó trừ các trường hợp những người tham gia phiến loạn hoặc phạm các tội khác, thì số đại cử tri ở đó sẽ bị giảm bớt theo tỷ lệ giữa tổng số nam công dân và số nam công dân ở độ tuổi 21 tại bang đó.
Khoản 3: Những người đã tuyên thệ ủng hộ Hiến pháp của Hoa Kỳ với tư cách là thành viên của Quốc hội, hoặc một quan chức của Hoa Kỳ, hoặc một thành viên của một cơ quan lập pháp của bang, hoặc quan chức hành chính hay tư pháp của bất cứ một bang nhưng lại tham gia các cuộc nổi dậy hay phiến loạn chống lại Hiến pháp hoặc trợ giúp hay úy lạo kẻ thù, thì không thể là thượng nghị sĩ hoặc hạ nghị sĩ trong Quốc hội, hoặc đại cử tri để bầu Tổng thống và Phó Tổng thống, hoặc phụ trách một cơ quan dân sự hay quân sự nào của Hoa Kỳ hay của một bang nào đó. Nhưng Quốc hội có thể với 2/3 số phiếu của hai phần ba thành viên mỗi Viện để bác bỏ sự nghiêm cấm nói trên.
Khoản 4: Giá trị của những khoản nợ công cộng của Hoa Kỳ, được thực hiện theo sự cho phép của các đạo luật, kể cả những khoản nợ để trả cho các khoản phụ cấp và tiền thưởng cho công việc phục vụ trấn áp các cuộc nổi dậy và phiến loạn, không bị truy vấn. Tuy nhiên cả Liên bang và bất cứ bang nào đều không thừa nhận hoặc thanh toán các khoản nợ hay trái vụ liên quan tới việc hỗ trợ cho các cuộc nổi dậy và phiến loạn chống lại Hoa Kỳ, hoặc đối với những yêu cầu bồi thường cho tình trạng mất mát nô lệ hoặc giải phóng nô lệ. Những khoản tiền, nghĩa vụ và yêu cầu loại này phải bị coi là phi pháp và không có giá trị.
(22). Xem thêm Tu chính án số 19 và Khoản 1, Tu chính án số 26.
Khoản 5: Nghị viện có quyền triển khai thực hiện điều khoản này bằng các luật lệ thích ứng.
Tu chính án 15. Bỏ phiếu không giới hạn chủng tộc, màu da
Khoản 1: Quyền bầu cử của các công dân Hoa Kỳ sẽ không bị phủ nhận hoặc hạn chế, dựa vào lý do chủng tộc, màu da hay tình trạng nô lệ trước đây.
Khoản 2: Nghị viện có quyền triển khai thực hiện điều khoản này bằng các luật lệ thích ứng.
Tu chính án 16. Nghị viện liên bang có quyền ban hành và thu các khoản thuế thu nhập có từ bất cứ nguồn nào mà không phải phân bổ tỷ lệ giữa các bang và không dựa vào bất cứ sự thống kê và điều tra dân số nào.
Tu chính án 17. Thượng viện của Hoa Kỳ sẽ gồm có hai thượng nghị sĩ của mỗi bang do dân chúng ở đó bầu ra với nhiệm kỳ 6 năm và mỗi thượng nghị sĩ sẽ có một lá phiếu biểu quyết. Ðại cử tri ở mỗi bang phải có đủ phẩm chất cần thiết như là phẩm chất của đại cử tri của ngành đông đảo nhất của các cơ quan lập pháp tiểu bang.
Khi có chỗ khuyết trong số đại diện của tiểu bang trong Thượng viện, cơ quan hành pháp của bang đó sẽ ban hành lệnh bầu cử để bổ sung vào chỗ khuyết, với điều kiện là cơ quan lập pháp của bang đó trao quyền tạm thời cho cơ quan hành pháp cho đến khi nhân dân bầu chọn được người bổ sung vào những chỗ khuyết theo luật lệ sẵn có.
Ðiều khoản này sẽ không được diễn giải làm ảnh hưởng đến việc bầu cử hoặc nhiệm kỳ của thượng nghị sĩ được bầu ra, cho đến khi nó có hiệu lực như một bộ phận của Hiến pháp.
Tu chính án 18. Cấm rượu cồn
Khoản 1: Một năm sau khi phê chuẩn điều khoản này của Hiến pháp, việc sản xuất, mua bán hoặc chuyên chở các loại rượu có cồn ở trong nước, nhập khẩu từ nước ngoài, xuất khẩu từ Hoa Kỳ và các lãnh thổ thuộc thẩm quyền của Hoa Kỳ đều bị cấm.
Khoản 2: Nghị viện Liên bang và các tiểu bang có quyền lực như nhau khi thi hành điều khoản này của Hiến pháp bằng những đạo luật thích hợp
Khoản 3: Điều khoản này sẽ không có hiệu lực trừ phi được phê chuẩn bởi cơ quan lập pháp của các bang như một tu chính đối với Hiến pháp trong vòng 7 năm kể từ ngày Quốc hội chuyển đến các bang như Hiến pháp quy định.
(26) .Tu chính này được đề xuất vào ngày 18/12/1917 và được thông qua vào ngày 16/1/1919, sau đó đã bị bãi bỏ theo Khoản 1 của Tu chính án số 21.
Tu chính án 19. Quyền đầu phiếu của phụ nữ, mọi giới tính đều có quyền bỏ phiếu
Khoản 1: Quyền bầu cử của các công dân Hoa Kỳ sẽ không bị phủ nhận hoặc hạn chế bởi Liên bang hoặc bất cứ bang nào với lý do giới tính.
Khoản 2: Nghị viện có quyền triển khai thực hiện điều khoản này bằng các luật lệ thích ứng.
Tu chính án 20. Ấn định ngày bắt đầu nhiệm kỳ cho Quốc hội (3 tháng 1) và tổng thống (20 tháng 1)
Khoản 1: Nhiệm kỳ của Tổng thống và Phó Tổng thống sẽ kết thúc vào đúng trưa ngày thứ 20 tháng giêng, và nhiệm kỳ của các thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ sẽ kết thúc vào đúng trưa của ngày thứ 3 của tháng giêng vào những năm mà những nhiệm kỳ trên sẽ kết thúc nếu điều khoản này vẫn chưa được phê chuẩn và nhiệm kỳ của những người kế nhiệm họ sẽ bắt đầu từ thời điểm đó.
Khoản 2: Nghị viện sẽ họp ít nhất mỗi năm một lần và kỳ họp sẽ bắt đầu vào giữa trưa ngày thứ 3 của tháng Giêng, trừ trường hợp họ ra một đạo luật để xác định một ngày khác.
Khoản 3: Nếu vào thời điểm bắt đầu nhiệm kỳ đã được ấn định mà Tổng thống đắc cử qua đời, thì Phó Tổng thống đắc cử sẽ trở thành Tổng thống. Nếu trước thời điểm bắt đầu nhiệm kỳ đã được ấn định mà Tổng thống chưa đắc cử hoặc Tổng thống đã đắc cử nhưng không đủ tư cách, thì Phó Tổng thống đắc cử sẽ đảm đương cương vị Tổng thống cho đến khi Tổng thống được xác định là có đủ tư cách. Nghị viện trên cơ sở việc ra một đạo luật có thể quyết định về trường hợp khi cả Tổng thống đắc cử và Phó Tổng thống đắc cử đều không đủ điều kiện, tuyên bố người sẽ đứng ra đảm đương quyền Tổng thống hoặc xác định cách thức để chọn người đảm đương chức vụ Tổng thống cho đến khi Tổng thống hay Phó Tổng thống có đủ tư cách.
Khoản 4: Nghị viện trên cơ sở ra một đạo luật có thể quy định trong trường hợp có sự qua đời của bất cứ cá nhân nào trong những người mà Hạ viện có thể chọn làm Tổng thống khi Hạ viện được trao quyền lựa chọn đó; và trong trường hợp có sự qua đời của bất cứ cá nhân nào trong những người mà Thượng viện có thể chọn làm Phó Tổng thống khi Thượng viện được trao quyền lựa chọn đó.
Khoản 5: Khoản 1 và khoản 2 sẽ có hiệu lực bắt đầu vào ngày 15 tháng 10 sau khi điều khoản này được phê chuẩn.
Khoản 6: Ðiều này của Hiến pháp sẽ không có hiệu lực trừ phi được phê chuẩn như những điều bổ sung của Hiến pháp bởi cơ quan lập pháp của ba phần tư các tiểu bang trong 7 năm kể từ ngày được đệ trình.
Tu chính án 21. Bãi bỏ tu chính án 18
Khoản 1: Kể từ nay, điều bổ sung sửa đổi số 18 của Hiến pháp bị bãi bỏ.
Khoản 2: Việc chuyên chở hay nhập khẩu nhằm cung cấp và sử dụng rượu có cồn ở bất cứ bang nào hoặc lãnh thổ và vùng thuộc sở hữu của Hoa Kỳ mà vi phạm luật ở những nơi đó sẽ bị nghiêm cấm.
(29). Tu chính này được đề xuất vào ngày 20/2/1933 và được thông qua vào ngày 5/12/1933.
Khoản 3: Ðiều này sẽ không có hiệu lực trừ phi nó được các đại hội của các bang phê chuẩn như một điều bổ sung của Hiến pháp, theo qui định của Hiến pháp, trong vòng 7 năm kể từ ngày Nghị viện chuyển đến các bang.
Tu chính án 22. Giới hạn mỗi người chỉ được làm tổng thống tối đa 2 nhiệm kỳ
Khoản 1: Không người nào được bầu giữ chức vụ Tổng thống quá hai nhiệm kỳ và không người nào đã đảm đương chức vụ Tổng thống hoặc là quyền Tổng thống quá hai năm trong nhiệm kỳ mà người khác đã đắc cử Tổng thống được bầu vào chức vụ Tổng thống hơn một nhiệm kỳ. Nhưng điều khoản này không áp dụng đối với những người đang giữ chức Tổng thống khi điều khoản này được Quốc hội đề nghị và sẽ không ngăn cản bất cứ ai có thể giữ chức Tổng thống hoặc quyền Tổng thống trong thời gian điều khoản này có hiệu lực đúng vào nhiệm kỳ của họ, vì vậy họ sẽ tiếp tục cương vị Tổng thống hay quyền Tổng thống trong thời gian nhiệm kỳ còn lại.
Khoản 2: Ðiều này sẽ không có hiệu lực trừ khi nó được cơ quan lập pháp của ba phần tư các bang phê chuẩn như một điều bổ sung vào Hiến pháp trong vòng 7 năm kể từ ngày Quốc hội chuyển tới các bang.
Tu chính án 23. Đại diện của Washington, D.C. trong Đại cử tri đoàn
Khoản 1: Theo phương thức do Nghị viện liên bang quyết định, Quận được dùng làm thủ phủ chính của Chính phủ nhà nước Hợp chúng quốc sẽ được chỉ định:
- Số đại cử tri bầu Tổng thống và Phó Tổng thống mà Quận có được bằng tổng số thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ trong Quốc hội nếu đó là một bang, nhưng nếu số đại cử tri không nhiều hơn so với bang ít dân số nhất, thì họ sẽ được ghép vào số đại cử tri do các bang bổ nhiệm, nhưng xuất phát từ mục đích của cuộc bầu Tổng thống và Phó Tổng thống, thì họ sẽ được coi là các đại cử tri do một bang bổ nhiệm, và họ sẽ họp với nhau ở khu vực bầu cử và hoàn thành trách nhiệm do Tu chính án số 7 của Hiến pháp qui định.
Khoản 2: Nghị viện có quyền triển khai thực hiện điều khoản này bằng các luật lệ thích ứng.
Tu chính án 24. Cấm giới hạn quyền đầu phiếu vì không trả thuế khoán
Khoản 1: Quyền bầu cử của công dân Hoa Kỳ trong các vòng bầu cử sơ bộ, hoặc trong các cuộc bầu cử Tổng thống hay Phó Tổng thống, cuộc bầu đại cử tri để bầu Tổng thống, Phó Tổng thống, thượng nghị sĩ hay hạ nghị sĩ trong Nghị viện Liên bang, sẽ không bị phủ nhận hoặc hạn chế bởi Liên bang hay một tiểu bang nào với lý do không có khả năng nộp thuế thân hoặc thuế khác.
Khoản 2: Nghị viện có quyền triển khai thực hiện điều khoản này bằng các luật lệ thích ứng.
Tu chính án 25. Phó tổng thống được kế nhiệm tổng thống khi tổng thống không thể tiếp tục nhiệm vụ của mình
Khoản 1: Trong trường hợp Tổng thống bị phế truất, qua đời hoặc từ chức, Phó Tổng thống sẽ trở thành Tổng thống.
Khoản 2: Trong trường hợp vị trí Phó Tổng thống bị khuyết, Tổng thống sẽ chỉ định một người làm Phó Tổng thống, nhưng phải được đa số nghị sĩ trong cả hai viện của Nghị viện đồng ý thông qua một cuộc biểu quyết.
Khoản 3: Trong trường hợp Tổng thống chuyển đến Chủ tịch lâm thời của Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện văn bản tuyên bố rằng Tổng thống không thể thực thi quyền lực và trách nhiệm của mình thì những quyền lực và trách nhiệm của Tổng thống do Phó Tổng thống thực thi với tư cách quyền Tổng thống cho đến khi Tổng thống chuyển đến Chủ tịch lâm thời của Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện một văn bản với nội dung ngược lại.
Khoản 4: Trong mọi trường hợp khi Phó Tổng thống và đa số các quan chức chủ chốt của cơ quan hành pháp hay cơ quan tương đương nào khác được Nghị viện thành lập bằng luật, chuyển lên Chủ tịch lâm thời của Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện văn bản tuyên bố rằng Tổng thống không thể thực thi những quyền lực và trách nhiệm của mình, thì Phó Tổng thống sẽ ngay lập tức nắm quyền lực và trách nhiệm đó với tư cách quyền Tổng thống.
Sau đó, khi Tổng thống chuyển lên Chủ tịch lâm thời của Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện văn bản tuyên bố về sự đầy đủ năng lực của mình, Tổng thống có thể tiếp tục thực thi quyền lực và nhiệm vụ với điều kiện trong vòng 4 ngày Phó Tổng thống và đa số các quan chức chủ chốt của cơ quan hành pháp hay cơ quan tương đương mà Quốc hội đã qui định chuyển đến Chủ tịch lâm thời của Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện văn bản tuyên bố về việc Tổng thống có đủ năng lực thực thi quyền lực và trách nhiệm của mình. Nếu không phải trong kỳ họp, trong vòng 48 tiếng đồng hồ Nghị viện sẽ phải họp để giải quyết vấn đề đó. Nếu trong vòng 21 ngày sau khi nhận được văn bản tuyên bố nói trên hoặc sau khi nghị viện được yêu cầu phải nhóm họp, Nghị viện quyết định với đa số hai phần ba ở cả hai viện rằng Tổng thống không đủ khả năng để thực hiện chức năng và nhiệm vụ Tổng thống của mình thì Phó tổng thống sẽ tiếp tục thực thi công việc đó với tư cách là quyền Tổng thống. Trong trường hợp ngược lại, Tổng thống sẽ tiếp tục thực thi quyền lực và trách nhiệm của mình.
Tu chính án 26. Tuổi bầu cử từ 18 tuổi trở lên
Khoản 1: Quyền bầu cử của công dân Hoa Kỳ từ 18 tuổi trở lên sẽ không bị tước bỏ hoặc hạn chế bởi Liên bang hay bất cứ bang nào với lý do tuổi tác.
Khoản 2: Nghị viện có quyền triển khai thực hiện điều khoản này bằng các luật lệ thích ứng.
Tu chính án 27. Trước cuộc bầu cử hạ nghị sĩ, không một điều luật nào nhằm thay đổi các khoản trợ cấp cho công việc của thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ có hiệu lực.
Nước Mỹ tổng cổng có bao nhiêu tu chính án
Trước khi một tu chính án có hiệu lực, nó phải được hai phần ba số phiếu bầu của cả hạ viện và thượng viện chấp thuận trước khi giới thiệu đến các tiểu bang. Sau đó nó phải được ba phần tư số tiểu bang của Hoa Kỳ thông qua. Sáu tu chính án, do Quốc hội Hoa Kỳ đề nghị, đã bị thất bại vì không được đủ số phiếu cần thiết hai phần ba số nghị viện tiểu bang chấp thuận. Bốn trong các tu chính án này vẫn còn đang chờ đợi các nghị viện tiểu bang chấp thuận - hai tu chính án khác đã hết hạn chờ đợi.
Do đó, ngoài 27 tu chính án có hiệu lực ở trên thì nước Mỹ còn có 6 tu chính án được đề nghị nhưng chưa được thông qua. Cụ thể bao gồm:
1. Tu chính phân chia đại diện tại Quốc hội
2. Tu chính chức danh quý phái
3. Tu chính án Corwin
4. Tu chính án về trẻ em lao động
5. Tu chính án quyền bình đẳng
6. Tu chính án quyền đầu phiếu của Đặc khu Columbia
Ngay trong ngày đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống thứ hai, ông Trump đã hủy bỏ 78 sắc lệnh hành pháp và bản ghi nhớ của tổng thống từ thời người tiền nhiệm Joe Biden.
Phong tục, văn hóa thờ cúng ông Công ông Táo mang một ý nghĩa cầu mong sự yên bình, ấm no, đủ đầy trong năm mới, sau đó là ý nghĩa thờ "thần Bếp" cai quản việc bếp núc trong gia đình. Dưới đây là những hướng dẫn nghi lễ cúng ông Công ông Táo đầy đủ nhất 2025
Ngày 23 tháng chạp hàng năm như thường lệ mọi gia đình đều làm mâm cơm tiễn ông Công, ông Táo về trời. Trong đó, việc chọn ngày giờ theo phong tục truyền thống, phong thủy lưu ý gia chủ không cúng ông Công ông Táo sau 23h đêm ngày 23 tháng Chạp.
Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự "Tham ô tài sản; In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước" xảy ra tại Tập đoàn Thiên Minh Đức và các đơn vị có liên quan; đồng thời khởi tố đối với 7 bị can.
Bộ Công Thương đề nghị các địa phương phối hợp với doanh nghiệp, hệ thống phân phối tăng cường tổ chức các chương trình khuyến mại tập trung quy mô lớn, đồng bộ trên toàn quốc, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, khuyến khích người dân mua sắm hàng Việt Nam, đặc biệt trong dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
Tiếp tục Thực hiện Kế hoạch số 683/KH-QLTTVP ngày 19/11 /2024 của Cục Quản lý thị trường tỉnh Vĩnh Phúc về Cao điểm kiểm tra, kiểm soát thị trường, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả những tháng cuối năm 2024 và dịp trước trong và sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ năm 2025.
Qua rà soát hoạt động kinh doanh trên nền tảng mạng xã hội TikTok , ngày 05/01/2024, Đội Quản lý thị trường số 4 tiến hành khám Kho tôn tại đường Trần Quốc Tảng, khu 4, phường Hải Hoà, TP Móng Cái, Quảng Ninh, phát hiện và tạm giữ 2.304 hộp kẹo táo đỏ sữa lạc đà nhân hạt điều.
Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP về việc miễn thị thực theo Chương trình kích cầu phát triển du lịch cho công dân các nước Cộng hòa Ba Lan, Cộng hòa Séc và Liên bang Thụy Sĩ.
Sự bền vững trong kinh doanh không chỉ là trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn là hành động của mỗi cá nhân. Doanh nghiệp tích hợp ESG tạo giá trị lâu dài, trong khi từng cá nhân có thể đóng góp bằng lối sống bền vững. Sự chung tay này chính là giải pháp cốt lõi cho một tương lai phát triển toàn diện.
Năm 2025, thành phố Hà Nội phấn đấu kiềm chế giảm tai nạn giao thông từ 5% so với năm 2024 trên cả 3 tiêu chí số vụ, số người chết và số người bị thương; tập trung giải quyết 8-10 điểm ùn tắc giao thông, hạn chế xảy ra tình trạng ùn tắc giao thông kéo dài trên 30 phút…
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 02/CĐ-TTg ngày 15/1/2025 về việc tiếp tục đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?