Theo Báo cáo Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của S&P Global công bố ngày 1/10, ngành sản xuất Việt Nam đã giảm xuống dưới ngưỡng 50 điểm trong tháng 9/2024 do ảnh hưởng nặng nề của bão Yagi (cơn bão số 3).

Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam đã giảm từ 52,4 điểm trong tháng 8/2024 xuống 47,3 điểm trong tháng 9. Kết quả này cho thấy sức khỏe ngành sản xuất đã yếu đi ở mức đáng kể, nhất là tính từ tháng 11 năm ngoái.

PMI sản xuất giảm mạnh nhất kể từ tháng 1/2023 do ảnh hưởng siêu bão Yagi
Ảnh minh họa

Báo cáo cho biết, cơn bão Yagi đã có ảnh hưởng nặng nề lên ngành sản xuất của Việt Nam trong tháng 9 với mưa lớn và lũ lụt dẫn đến đóng cửa tạm thời các hoạt động kinh doanh và gây ra sự chậm trễ ở các dây truyền sản xuất và chuỗi cung ứng. Từ đó, sản lượng, số lượng đơn đặt hàng mới, hoạt động mua hàng và tồn kho hàng hóa đầu vào đều giảm. Tuy nhiên, sự gián đoạn được cho chỉ là tạm thời và các công ty vẫn tự tin vào triển vọng sản xuất và tăng số lượng việc làm cho phù hợp.

Tác động tiêu cực của hậu quả bão Yagi cũng đánh dấu sự tạm ngừng thời kỳ tăng trưởng của sản lượng ngành sản xuất Việt Nam đã kéo dài 5 tháng qua.

Cụ thể, sản lượng ngành sản xuất đã tăng mạnh trong tháng 8/2024, nhưng mức suy giảm đã trở lại trong kỳ khảo sát tháng 9 này và đây cũng là mức giảm đáng kể nhất kể từ tháng 1/2023.

Số lượng đơn đặt hàng mới cũng được ghi nhận giảm ở mức tương tự và nguyên nhân được cho là do ảnh hưởng của bão. Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới giảm, nhưng tốc độ giảm chỉ là nhẹ và yếu hơn nhiều so với tốc độ giảm của tổng số lượng đơn đặt hàng mới khi nhu cầu quốc tế đã tăng tương đối tốt.

Trong bối cảnh sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới giảm, các công ty đã phải thu hẹp hoạt động mua hàng lần đầu tiên trong 6 tháng. Tình trạng thời gian giao hàng của nhà cung cấp bị kéo dài đáng kể do lũ lụt làm gián đoạn khâu vận tải, từ đó khiến tồn kho hàng mua đã giảm nhanh. Đây là mức giảm mạnh thứ hai trong lịch sử chỉ số, chỉ kém mức của tháng 4/2020 - thời điểm chịu ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Tồn kho hàng thành phẩm cũng giảm trong tháng 9.

Sự gián đoạn dây chuyền sản xuất và việc đóng cửa hoạt động kinh doanh do bão Yagi khiến lượng công việc tồn đọng tiếp tục tăng. Trong đó, mức tăng lượng công việc chưa thực hiện trong kỳ khảo sát này là mạnh nhất trong thời gian hai năm rưỡi.

Song sự gián đoạn do bão gây ra dự kiến chỉ là tạm thời và các nhà sản xuất vẫn lạc quan rằng sản lượng sẽ tăng trong năm tới. Theo khảo sát, tâm lý kinh doanh của nhà sản xuất đã tăng lên mức cao của 3 tháng khi các bên tin tưởng rằng nhu cầu sẽ mạnh lên.

Tâm lý kỳ vọng tích cực và tình trạng tăng đáng kể của đơn đặt hàng mới trong những tháng trước cũng khiến các nhà sản xuất tăng nhẹ số lượng nhân sự trong tháng 9 sau khi giảm trong tháng trước. Việc làm đã tăng suốt ba trong 4 tháng qua.

Mặc dù chi phí đầu vào tăng trong bối cảnh giá nguyên liệu thô tăng và chi phí vận chuyển tăng, nhưng tỷ lệ lạm phát đã giảm và chỉ còn ở mức tương đối khiêm tốn. Tình trạng tương tự được ghi nhận với giá bán hàng. Một số công ty tăng giá để đối phó với chi phí đầu vào cao hơn, nhưng những công ty khác đã tận dụng mức tăng yếu của chi phí để giảm giá cho khách hàng.