Bệnh cúm A/H5N1 là bệnh truyền nhiễm cấp tính đặc biệt nguy hiểm, do virus cúm type A, chủng H5N1, thuộc họ Orthomyxoviridae gây ra. Cúm A/H5N1 là bệnh đặc biệt nguy hiểm khác với các bệnh cúm thông thường.
H5N1 là một phân nhóm virus cúm A (Influenza A virus), thường xuất hiện ở chim và gia cầm. Giống như tất cả các loại virus cúm khác, virus A/H5N1 lây truyền giữa các loài chim, gia cầm và động vật khác, lây sang cho người và gây tử vong.
Virus cúm A/H5N1 có cấu trúc kháng nguyên gồm 2 loại: Kháng nguyên Hemagglutinin (H) và kháng nguyên Neuraminidase (N) đều nằm trên vỏ bọc của virus, bản chất là glycoprotein. Trong đó, kháng nguyên H – giúp virus dễ bám vào tế bào, kháng nguyên N – giúp virus dễ dàng chui vào trong tế bào vật chủ. Kháng nguyên H đặc trưng cho týp virus, còn kháng nguyên N đặc trưng cho thứ týp (subtype). Các cấu trúc H và N của virus cúm có thể thay đổi trong từng thứ týp. Hiện nay có 18 cấu trúc kháng nguyên H (H1 đến H18) và 11 cấu trúc kháng nguyên N (N1 đến N11) khác nhau.
 |
| Hình ảnh mô phỏng virus cúm A H5N1. |
Virus cúm có tỉ lệ đột biến cao và kháng nguyên bề mặt luôn có xu hướng biến đổi. Trong đó kháng nguyên H và kháng nguyên N là thay đổi rõ nhất, chỉ cần đột biến nhỏ đã dẫn tới sự biến đổi kháng nguyên, tạo ra biến chủng cúm mới. Đây chính là nguyên nhân H5N1 có thể gây dịch cúm trên diện rộng, thường xảy ra vào mùa đông và đầu xuân. Đại dịch cúm thường liên quan tới sự thay đổi cơ bản gen ở virus cúm A tạo nên một týp virus mới.
Cúm A/H5N1 là phân nhóm cúm gia cầm có khả năng xâm nhiễm cao. Từ năm 1997 đến nay, sự bùng phát của virus H5N1 đã làm nhiễm bệnh và chết hàng chục triệu gia cầm. H5N1 là loại virus có khả năng tự biến đổi (hoặc tái tổ hợp) rất cao. Virus này có thể tạo ra biến đổi gen lây từ người sang người, gây nhiều lo ngại về đại dịch cúm toàn cầu. Virus H5N1 có thể kết hợp với virus cúm ở người tạo ra một loại virus mới có đầy đủ tính năng của 2 loại virus cũ, dễ dàng tạo ra đại dịch cúm cho người với tỷ lệ biến chứng nặng, nguy cơ tử vong là rất lớn.
Virus cúm A/H5N1 được phát hiện lần đầu tiên ở các loài chim hải yến ở Nam Phi vào năm 1961, làm lây nhiễm và giết chết hàng triệu gia cầm. Trước đó, virus A H5N1 thường không lây nhiễm sang người. Tuy nhiên, năm 1997, người đầu tiên lây nhiễm cúm A H5N1 từ chim được báo cáo trong dịch cúm gia cầm ở Hồng Kông và đã cướp đi tính mạng của gần 60% người mắc. Kể từ đó, đã có nhiều ca nhiễm bệnh được ghi nhận khác nhau ở người.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO) cảnh báo: H5N1 có thể gây ra nhiều hơn một đại dịch cúm khi mầm bệnh vẫn đang tiếp tục gia tăng ở các khu vực lưu hành cao. Tháng 6/2008, đã có 11 ổ dịch H5N1 được báo cáo tại 5 quốc gia (Trung Quốc, Ai Cập, Indonesia, Pakistan và Việt Nam) đe dọa nghiêm trọng sức khỏe cộng đồng và thiệt hại nặng nề đến nền kinh tế.
Các nghiên cứu dịch tễ cũng cho thấy, những ca nhiễm cúm A/H5N1 ở Campuchia, Thái Lan, Indonesia và Việt Nam xảy ra đồng thời với dịch H5N1 lớn ở gia cầm. Hầu hết các ca này gây ra do tiếp xúc với gia cầm, chim bị nhiễm cúm hoặc bề mặt có chứa dịch tiết từ gia cầm.
Virus A/H5N1 là chủng cúm rất nguy hiểm do có độc lực cao, có thể gây diễn tiến khó lường theo chiều hướng phức tạp, tỷ lệ biến chứng và tử vong cao người (từ 50-60% trường hợp mắc). Do vậy, khi có yếu tố dịch tễ, sốt và triệu chứng viêm long đường hô hấp cần đến bệnh viện xét nghiệm khẳng định bị mắc vi rút cúm nào để có kế hoạch điều trị phù hợp.
Tại Việt Nam, ca mắc cúm gia cầm H5N1 xuất hiện đầu tiên vào năm 2003 (Tính từ 2004 – 2013 có 35 ca mắc và 29 ca tử vong do cúm A/H5N1), biến chủng virus cúm này đã biến đổi thành một chủng có độc lực mạnh, tỷ lệ tử vong cao, có thời điểm đến 100%. Nguy hiểm nhất của bệnh cúm gà là khi lây sang người có thể gây viêm phổi cấp tính, tổn thương đa tạng, tỷ lệ tử vong cao.
Cúm gia cầm A H5N1 (avian influenza) là bệnh cúm do virus cúm A/H5N1 gây ra cho các loài chim, động vật có vú và con người. Theo các chuyên gia y tế, có nhiều nguyên nhân gây bệnh cúm A/H5N1 cho cộng đồng, cụ thể:
- Việc sinh sống gần các trang trại gia cầm và lợn là điều kiện thuận lợi làm tăng tính đột biến kháng nguyên virus, làm virus dễ lây nhiễm.
- Một số chợ trời, nơi bán trứng và gia cầm nhưng điều kiện vệ sinh không đảm bảo có thể là nguồn bệnh lây lan cho cộng đồng.
- Ăn thịt gia cầm và trứng chưa được nấu chín.
 |
| Hầu hết các ca nhiễm cúm A/H5N1 là do tiếp xúc với gia cầm, chim bị nhiễm cúm hoặc bề mặt có chứa dịch tiết từ gia cầm. Ảnh minh họa |
Trong số 18 thứ týp cúm, H5N1 được quan tâm với nhiều lý do:
- Đột biến nhanh và chứa các gen từ các loài động vật khác nhau.
- Tính sinh bệnh cao, có khả năng gây bệnh nặng ở người. Virus cúm A H5N1 được chia làm 2 nhóm theo độc lực gồm: virus cúm gia cầm có độc lực thấp (LPAI) và virus cúm gia cầm có độc lực cao (HPAI). Hiện nay chỉ có các thứ týp H5, H7 và H9 là có độc lực cao.
- Chim có thể đào thải virus ít nhất là 10 ngày theo đường phân – miệng, do đó làm tăng tính lây nhiễm theo các đàn chim di cư.
- Virus có khả năng truyền trực tiếp từ chim, gà sang người.
- Khả năng tái tổ hợp nhiều gen virus và có thể lây dễ dàng từ người sang người, gây đại dịch ở người.
- Khả năng tồn tại rất cao ở môi trường bên ngoài. Virus có thể bị giết chết ở 56oC trong 3 giờ và 600oC trong 30 phút và các chất tẩy uế thông thường như formalin, iodin. Tuy nhiên, với các týp độc lực cao, virus có thể tồn tại lâu ở môi trường, đặc biệt ở nhiệt độ thấp, có thể sống ít nhất trong 35 ngày ở nhiệt độ 4oC. Nếu ở đông băng, virus có thể sống trong nhiều năm.
Người nhiễm virus cúm A/H5N1 thường có những triệu chứng diễn biến cấp tính giống với các loại cúm thông thường, nhưng có thể kèm theo một số dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm hơn. Những dấu hiệu cơ bản bệnh cúm A/H5N1 cần lưu ý:
Bệnh cúm A/H5N1 có thể diễn tiến nghiêm trọng dần và gây biến chứng viêm phổi, tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Hiếm gặp hơn, người bệnh có thể xuất hiện triệu chứng viêm kết mạc. Tùy vào từng giai đoạn bệnh và thể trạng khác nhau ở mỗi người mà các triệu chứng sẽ khác nhau.
Luật Dân số mới được Quốc hội thông qua đã bổ sung nhiều chính sách duy trì mức sinh thay thế, trong đó phụ nữ nghỉ thai sản 7 tháng khi sinh con thứ 2, ưu tiên mua nhà ở xã hội với người có từ 2 con đẻ trở lên.
Bộ Y tế ban hành quyết định thu hồi số tiếp nhận phiếu công bố sản phẩm của 288 loại mỹ phẩm nhập khẩu từ Hàn Quốc, Pháp và Nhật Bản.
Chiều 8/12, Quốc hội nghe tờ trình, báo cáo về một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt áp dụng cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam.
EU đối mặt chỉ trích gay gắt từ tỷ phú Musk sau khi Ủy ban châu Âu (EC) phạt nền tảng X 120 triệu euro (140 triệu USD) vì vi phạm quy định trong Đạo luật Dịch vụ số (DSA). Tỷ phú công nghệ đáp trả bằng lời kêu gọi “dẹp bỏ” EU và trao lại chủ quyền cho từng quốc gia thành viên.
Mục tiêu xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành là Cảng hàng không quốc tế quan trọng của quốc gia, hướng tới trở thành một trong những trung tâm trung chuyển hàng không quốc tế của khu vực. Việc đầu tư xây dựng các hạng mục của Dự án để đạt công suất 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.
Từ ngày 16/1/2026, người bán không lập hóa đơn với số lượng từ 50 số trở lên sẽ bị phạt tới 80 triệu đồng.
Dự báo thời tiết ngày 8/12, áp thấp nhiệt đới đang di chuyển theo hướng Tây Tây Nam với tốc độ 15–20 km/h, gây gió mạnh cấp 6, giật cấp 8 trên nhiều khu vực Biển Đông. Bắc Bộ trời rét, có nơi rét đậm về đêm và sáng, trong khi Nam Bộ có mưa rào và giông vài nơi, kèm nguy cơ lốc, sét và gió giật mạnh.
Ngày 2/12, Phòng Kiểm tra - Thanh tra Pháp chế thuộc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã công bố nhiều quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực khám chữa bệnh trên địa bàn.
Theo số liệu Cục Thống kê (Bộ Tài chính) công bố sáng 6/12, trong 11 tháng năm 2025, tổng số khách quốc tế đến Việt Nam đạt trên 19,1 triệu lượt, tăng 20,9% so với cùng kỳ năm trước, đây là con số cao kỷ lục từ trước đến nay, vượt qua con số 18 triệu lượt cả năm 2019 - thời điểm trước dịch COVID-19.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Công điện số 237/CĐ-TTg ngày 6/12/2025 về việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2025, nhằm thúc đẩy tăng tốc, bứt phá, phấn đấu hoàn thành mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư công.
Chính phủ ban hành Nghị định số 310/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hóa đơn.
"Nếu không tăng mức đóng BHYT sẽ không đủ nguồn lực để chi trả toàn bộ nhu cầu chi phí y tế phát sinh", Vụ trưởng Trần Thị Trang chia sẻ.
Liên minh nhà đầu tư Mekolor và Great (USA) từng tuyên bố huy động 100 tỷ USD, nhưng vắng mặt trong cuộc họp về Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam do địa chỉ không liên lạc được.
Sáng 27/11, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi).
Ứng dụng công nghệ vào thực thi ESG, doanh nghiệp sẽ tăng mạnh năng lực cạnh tranh, đặc biệt là những doanh nghiệp đang hoạt động trên thị trường quốc tế. Khi doanh nghiệp đạt được các tiêu chuẩn công nghệ, quy trình và tuân thủ ESG, phương án kinh doanh của họ sẽ trở nên rõ ràng và đáng tin cậy hơn.
Ngày 26/11 vụ cháy chung cư tại Hồng Kông số người thiệt mạng đã tăng lên ít nhất 44 người chết và 279 người mất tích. Giới chức cho biết đám cháy bắt nguồn từ giàn giáo bên ngoài một tòa nhà và 3 người đã bị bắt.
Từ ngày 1/7/2026, Hà Nội sẽ thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong vành đai 1 gồm 9 phường: Hai Bà Trưng, Cửa Nam, Hoàn Kiếm, Ô Chợ Dừa, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Ba Đình, Giảng Võ, Ngọc Hà, Tây Hồ.
Cục Thuế ban hành công văn hỏa tốc gửi Trưởng Thuế các tỉnh, thành phố, yêu cầu khẩn trương triển khai các biện pháp hỗ trợ người nộp thuế đang gặp tổn thất do bão lũ và mưa lũ sau bão.
Kênh truyền thông Mỹ CNN mới đây đã công bố danh sách 25 món bánh mì kẹp ngon nhất thế giới, trong đó bánh mì Việt Nam xếp ở vị trí thứ 2, khẳng định sức hấp dẫn đặc biệt của món ăn đường phố nổi tiếng.
Sáng 26/11, tại TPHCM, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự và có bài phát biểu quan trọng tại chương trình khai mạc và phiên toàn thể Diễn đàn Kinh tế mùa Thu lần thứ nhất năm 2025 với chủ đề: "Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số".
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
