Theo số liệu mới nhất được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố, lãi suất VND bình quân liên ngân hàng tại kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính chiếm khoảng 90-95% giá trị giao dịch) áp dụng từ ngày 3/4 đã tăng lên 4,59%/năm. Đây là mức cao nhất của lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm kể từ giữa tháng 5/2023.

Lãi suất liên ngân hàng tăng sát mức trần lãi suất 5%
Lãi suất VND bình quân liên ngân hàng. Ảnh chụp màn hình

Mức lãi suất VND qua đêm hiện đã tiến sát mức trần. Theo quy địnhđịtrần lãi suất qua đêm là 5%, (theo Quyết định số 1123/QĐ-NHNN ngày 16/6/2023 về lãi suất tái cấp vốn, lãi suất tái chiết khấu, lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ).

Tính chung lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã có 5 phiên tăng mạnh liên tiếp, từ mức 0,28%/năm ghi nhận vào ngày 28/3 lên 4,59%/năm trong phiên 3/4, tức tăng gấp gần 15 lần chỉ trong vòng 1 tuần.

Tại các kỳ hạn qua đêm, lãi suất đều được điều chỉnh tăng mạnh. Cụ thể: kỳ hạn 1 tuần tăng từ 1,56% lên 4,71%; kỳ hạn 2 tuần tăng từ 2,04% lên 4,47%; kỳ hạn 2 tháng tăng từ 2,36% lên 4,3%; kỳ hạn 3 tháng tăng từ 3,1% lên 4,07%.

Lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh cho thấy thanh khoản hệ thống đã không còn quá dư thừa trong bối cảnh NHNN đã hút về lượng lớn thanh khoản qua kênh tín phiếu và nhu cầu cân đối gia tăng vào dịp cao điểm cuối quý I, đầu quý II.

Đặc biệt, lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh khi ngày 2/4, NHNN đã bơm tiền trở lại khi cho một thành viên vay 5.952 tỷ đồng thông qua kênh thị OMO (nghiệp vụ thị trường mở), với lãi suất 4%/năm, kỳ hạn 7 ngày. Đây là lần giao dịch đầu tiên trên kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá kể từ cuối tháng 2/2024.

Sau khi đã hút về khoảng 172.000 tỷ đồng qua kênh tín phiếu, nhà điều hành vẫn tiếp tục duy trì các đợt chào thầu mới với lãi suất trúng thầu tăng dần. Điều này được đánh giá như một biện pháp nhằm tái kiểm mặt bằng lãi suất liên ngân hàng khi sử dụng lãi suất trúng thầu tín phiếu như một mức lãi suất sàn cho các giao dịch trên thị trường 2, qua đó gián tiếp hỗ trợ tỷ giá.

Lãi suất liên ngân hàng tăng sát mức trần lãi suất 5%

Bên cạnh đó, lãi suất liên ngân hàng tăng là do tín dụng có dấu hiệu hồi phục khi tăng trưởng dương trở lại. Cầu vốn trở lại một số ngân hàng cũng bắt đầu tăng nhẹ lãi suất tiền gửi tiết kiệm, nhằm tăng thanh khoản đón cầu tín dụng...

Số liệu mới nhất được NHNN công bố, tính đến ngày 25/3/2024, tín dụng nền kinh tế tăng 0,26% so với cuối năm 2023 (riêng tháng 3 tăng 0,98%) sau 2 tháng liên tiếp duy trì ở mức âm.

Theo NHNN, doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng trong tuần cuối tháng 3/2024 bằng VND đạt xấp xỉ 1.734.919 tỷ đồng, bình quân 346.984 tỷ đồng/ngày, tăng 84.867 tỷ đồng/ngày so với tuần trước đó.

Theo kỳ hạn, các giao dịch VND chủ yếu tập trung vào kỳ hạn qua đêm chiếm 88% tổng doanh số giao dịch, kỳ hạn 1 tuần chiếm 8% tổng doanh số giao dịch.

Lãi suất liên ngân hàng là lãi suất vay vốn của các ngân hàng với nhau thông qua thị trường liên ngân hàng khi thiếu lượng tiền dự trữ tại Ngân hàng Nhà nước. Ngân hàng Nhà nước quy định mỗi ngân hàng thương mại đều phải duy trì một tỷ lệ tiền dự trữ bắt buộc. Nếu ngân hàng nào thâm hụt tỷ lệ này thì phải bù vào theo đúng quy định. Mục đích của việc này là để đảm bảo tính thanh khoản cho hệ thống ngân hàng.

Hoạt động giao dịch diễn ra liên tục tại các ngân hàng khiến cho lượng tiền mặt dự trữ biến động. Do đó, cuối ngày một số ngân hàng có thể thiếu hụt tiền dự trữ. Lúc này, các ngân hàng sẽ vay mượn lẫn nhau để bù đắp phần thiếu.