Hà Nội nghiên cứu, khảo sát 900 vỉa hè để cho thuê kinh doanh

Sở Xây dựng Hà Nội đang lấy ý kiến các đơn vị liên quan về Đề án quản lý, khai thác, sử dụng lòng đường, hè phố trên địa bàn. Đề án này tập trung vào việc quản lý, khai thác hè phố. Riêng việc trông giữ phương tiện dưới lòng đường, thành phố Hà Nội mới đây đã phê duyệt 234 tuyến phố được phép thực hiện (191 tuyến đường mới được bổ sung và 43 tuyến được cấp phép từ trước).

Hà Nội xác định nguyên tắc xây dựng Đề án là lòng đường và hè phố được sử dụng cho mục đích chính là giao thông. Các hè phố được dự kiến cho thuê nằm ở tuyến phố đủ điều kiện sử dụng một phần hè phố để trông giữ phương tiện giao thông đường bộ, để kinh doanh, phát triển kinh tế đô thị, du lịch, kinh tế đêm.

Dựa trên đề xuất của 17 quận, huyện, thị xã, Viện Khoa học công nghệ và Kinh tế xây dựng (Sở Xây dựng Hà Nội) cùng các chuyên gia tư vấn đã khảo sát 273 tuyến, với 468 đoạn tuyến và 899 hè phố.

Kết quả cho thấy trên 90% tuyến phố kinh doanh nhà hàng ăn uống, buôn bán nhỏ lẻ; khoảng 94% hè phố được khảo sát bị lấn chiếm; chỉ 24% hè có đường dành cho người khuyết tật.

Sau khảo sát, Sở Xây dựng Hà Nội đưa ra 6 tiêu chí sử dụng hè phố để kinh doanh. Đầu tiên hè phố phải có rộng tối thiểu 3 m trở lên để đáp ứng cho người đi bộ, bố trí hạ tầng kỹ thuật, một phần để kinh doanh và trông giữ phương tiện (trừ khu phố cổ cho phép hè phố có chiều rộng nhỏ hơn 3m).

Các tiêu chí khác gồm hè phố đủ điều kiện để kinh doanh cần bảo đảm cho nhu cầu đỗ xe của khách. Đối với vỉa hè có bề rộng lớn hơn 4m mà không tổ chức kinh doanh, UBND cấp huyện có thể cấp phép trông giữ xe máy tùy nhu cầu từng khu vực, bảo đảm không lấn chiếm vỉa hè dành cho người đi bộ (tối thiểu 1,5m).

UBND cấp huyện cần lấy ý kiến các hộ dân thuộc biển số nhà thuộc khu vực cấp phép kinh doanh để đạt được sự đồng thuận và ưu tiên cho người đã kinh doanh ở vị trí đó. Thời hạn cấp phép là 6 tháng hay một năm. Thời gian kinh doanh phù hợp với tình hình thực tế tại tuyến phố và bảo đảm an ninh trật tự, giao thông thông suốt.

Phí sử dụng tạm thời một phần hè phố để trông giữ phương tiện hoặc kinh doanh được xác định theo Nghị quyết số 6 ngày 7/7/2020 của HĐND Thành phố, từ 20.000 đến 40.000 đồng/m2/tháng.

Đề án cũng đặt vấn đề kiến nghị HĐND thành phố xem xét, quyết định điều chỉnh về mức phí khai thác, sử dụng lòng đường, hè phố ngoài mục đích giao thông.

Dự kiến trong tháng 1/2025, Mặt trận Tổ quốc Thành phố sẽ tổ chức phản biện và quý I/2025 đề án được ban hành.

Việc xây dựng Đề án quản lý, khai thác, sử dụng lòng đường, hè phố nhằm thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo TP. Hà Nội về thí điểm cho thuê mặt bằng ở những tuyến phố có đủ điều kiện hạ tầng từ đầu năm 2023.

Quận Hoàn Kiếm hiện là quận duy nhất cho thuê vỉa hè để kinh doanh từ năm 2021 theo chủ trương của Thành phố.

Dự thảo 6 tiêu chí để xác định hè phố tiêu chuẩn để đưa vào quản lý, khai thác:

Tiêu chí 1: Hè phố cho phép kinh doanh phải có hè phố chiều rộng tối thiểu 3m (trừ trường hợp đặc biệt trong khu phố cổ). Trong đó, bề rộng hè phố bảo đảm từ 3m trở lên để đáp ứng cho người đi bộ 1,5m, bố trí hạ tầng kỹ thuật, một phần để kinh doanh và trông giữ phương tiện; Đối với khu phố cổ cho phép hè phố có chiều rộng nhỏ hơn 3m được kinh doanh trong thời gian tổ chức không gian đi bộ hoặc thời gian khác được UBND quận cấp phép.

Tiêu chí 2: Bảo đảm chỗ đỗ xe cho khách tại chỗ hoặc trong phạm vi cho phép. Cụ thể, từ địa điểm kinh doanh đến bãi đỗ xe gần nhất không lớn hơn 500m; Hoặc khoảng cách từ điểm kinh doanh đến ga, bến xe công cộng gần nhất không lớn hơn 500m; Những vị trí hè phố mà dưới lòng đường đã sử dụng để trông giữ phương tiện giao thông thì không bố trí phương tiện xe đạp, xe máy, phạm vi này dành cho người đi bộ hay dùng để đặt các quầy bán hàng tự động.

Đối với khu vực phố cổ, khu phố cũ do hộ kinh doanh tự thu xếp; Đối với các tuyến phố nằm trong phố đi bộ của khu phố cổ có thể xem xét từng vị trí cụ thể để cấp phép kinh doanh; Đối với các vỉa hè có bề rộng lớn hơn 4m mà không tổ chức kinh doanh, UBND cấp huyện có thể cấp phép trông giữ phương tiện xe máy tuỳ theo nhu cầu của từng khu vực, bảo đảm không lấn chiếm vỉa hè dành cho người đi bộ (tối thiểu 1,5m).

Tiêu chí 3: Kinh doanh bảo đảm yếu tố an toàn, văn minh. Trong đó, các hộ kinh doanh (có đăng ký kinh doanh theo quy định) cần được chính quyền địa phương phổ biến, tập huấn và ký cam kết về việc kinh doanh đảm bảo an toàn, văn minh, thân thiện; Riêng các hộ kinh doanh ăn uống cần có giấy chứng nhận về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Tiêu chí 4: Bảo đảm an ninh trật tự, an toàn phòng chống cháy nổ và vệ sinh môi trường theo quy định của pháp luật. Hoạt động kinh doanh phải có phương án để đảm bảo phòng chống cháy nổ, vệ sinh môi trường không để ảnh hưởng tới hạ tầng kỹ thuật (độ chịu lực của kết cấu hè phố, bảo đảm an toàn tủ điện), cây xanh khu vực kinh doanh.

Tiêu chí 5: UBND cấp huyện cần lấy ý kiến của người dân trước khi tiến hành cho phép hè phố kinh doanh. UBND cấp huyện cần lấy ý kiến các hộ dân thuộc biển số nhà thuộc khu vực cấp phép kinh doanh để bảo đảm sự thoả thuận và đồng thuận. Ưu tiên cho người đã kinh doanh ở vị trí đó.

Tiêu chí 6: Hè phố tổ chức kinh doanh phải được UBND cấp huyện cấp phép về thời hạn cấp phép (6 tháng hay 1 năm); Thời gian kinh doanh bảo đảm phù hợp với tình hình thực tế tại tuyến phố và bảo đảm an ninh trật tự giao thông thông suốt; Mặt hàng kinh doanh do UBND cấp huyện xác định cụ thể đảm bảo phát triển đô thị, phát triển du lịch, kinh doanh thương mại văn minh, phù hợp với văn hoá địa phương; Đối với hộ kinh doanh di động, phải được trang bị quầy bán hàng theo quy cách được UBND cấp huyện ban hành.