Hiện nay, thực tế phát triển các khu đô thị mới ở Việt Nam vẫn còn nhiều bất cập, khi nạn đầu cơ, lướt sóng bủa vây khiến nhiều khu đô thị chưa phát triển đúng hướng. Tình trạng các ngôi biệt thự, liền kề bỏ hoang cả thập kỷ không có người ở xuất hiện la liệt tại loạt các khu đô thị trên địa bàn TP Hà Nội, trong đó nhiều dự án tại huyện Hoài Đức như: khu đô thị Thiên Đường Bảo Sơn; khu đô thị Nam An Khánh, khu đô thị Vân Canh, khu đô thị Ledico; khu biệt thự Vườn Cam - Orange Garden; hay khu đô thị Xuân Phương (quận Nam Từ Liêm); khu đô thị Hà Phong (xã Tiền Phong, huyện Mê Linh); Khu đô thị Cầu Bươu (huyện Thanh Trì)…

Tình trạng này đã tồn tại trong một thời gian dài, đặc biệt là giai đoạn năm 2008 - 2012, nhiều chủ đầu tư tham gia xây dựng các khu đô thị mới như một phong trào nhưng cho đến thời điểm hiện tại, nhiều khu đô thị vẫn đang trong tình trạng dở dang với hàng loạt căn biệt thự bỏ hoang, cỏ dại mọc um tùm.

Chặn đầu cơ, Hà Nội đề xuất đánh thuế biệt thự, liền kề tiền tỷ bỏ hoang
Chặn đầu cơ, Hà Nội đề xuất đánh thuế biệt thự, liền kề tiền tỷ bỏ hoang

Trước thực trạng trên, TP Hà Nội vừa đề xuất Bộ Tài chính thực hiện phương án đánh thuế hoặc xử phạt đối với chủ sở hữu nhà bỏ hoang, không đưa vào sử dụng. Cụ thể, TP Hà Nội đề xuất với biệt thự bỏ hoang 3 tháng có thể áp thuế khoảng 5% trên giá trị hợp đồng, còn sau một năm biệt thự vẫn bỏ hoang sẽ bị tính thuế 10% trên tổng giá trị.

Đồng thời, Hà Nội cũng đề xuất xử phạt hành chính chủ sở hữu biệt thự, với mức phạt 10-20 triệu đồng/căn, đồng thời kiến nghị Chính phủ áp dụng thu thuế cao lũy tiến đối với người mua từ ngôi nhà thứ hai trở lên.

Trước việc Hà Nội đề xuất đánh thuế đối với nhà đất bỏ hoang, nhiều ý kiến chuyên gia nhận định là cần thiết; chia sẻ với báo chí, GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, việc tăng thuế nhà đất là giải pháp hữu hiệu để hạn chế đầu cơ. Theo đó, người có nhà buộc phải đến ở hay cho thuê. Ông cũng đề xuất nên tăng thuế nhà đất vì với nền kinh tế thị trường không thể dùng các biện pháp hành chính đơn thuần. Cần đánh thuế nhà đất ở mức 1%/năm. Thuế nhà đất như hiện nay chỉ ở mức 0,15% giá trị sẽ không thể chống được đầu cơ.

Đồng quan điểm, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh (chuyên gia kinh tế) cũng từng cho rằng, các khu đô thị bỏ hoang đang gây lãng phí lớn nguồn lực xã hội, là một trong vấn đề cần có cơ chế chính sách giải quyết để sử dụng hợp lý. Nếu mua nhiều bất động sản rồi để không thì nên đánh thuế người sở hữu căn hộ. Trường hợp nếu chỉ là căn nhà thứ hai thì cần đánh thuế chính chủ đầu tư – là căn nguyên để khu đô thị bỏ hoang, chứ không phải đánh thuế người sở hữu căn hộ và người mua để đầu tư.

Trước đó, trong buổi làm việc với Bộ Xây dựng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đặt ra vấn đề cần có chiến lược chủ động phát triển thị trường bất động sản, gắn với phát triển thị trường nhà ở hài hòa, hợp lý, có mức giá phù hợp với các đối tượng khác nhau, trong đó, coi trọng phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp. Theo đó, Thủ tướng nhấn mạnh việc phải điều tiết bằng thuế, tránh tình trạng dòng vốn chỉ chảy vào chung cư cao cấp, biệt thự, mua để đó không sử dụng, trong khi người thu nhập thấp thiếu nhà ở. Chiến lược phát triển bất động sản phải gắn với công bằng và tiến bộ xã hội.