Cụ thể: Theo công bố của Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska ở thủ đô Stockholm (Thụy Điển) lúc 16 giờ 30 ngày 3/10 (theo giờ Việt Nam), chủ nhân của Nobel Y sinh năm 2022 đã thuộc về các nhà khoa học người Thụy Điển Svente Paabo.

Chủ nhân giải Nobel Y sinh 2022 Svante Pääbo. Ảnh: NobelPrize
Chủ nhân giải Nobel Y sinh 2022 Svante Pääbo. Ảnh: NobelPrize

Theo Ban tổ chức, nhà khoa học, di truyền học người Thụy Điển Stenve Paabo được vinh danh vì những phát hiện mang tính đột phá của ông về sự tiến hóa của con người:"cho những khám phá của ông liên quan đến bộ gene của các hominin đã tuyệt chủng và tiến hóa của con người"

Nghiên cứu của nhà di truyền học Svante Pääbo được đánh giá là góp phần làm thay đổi lĩnh vực nghiên cứu về nguồn gốc loài người sau khi phát triển cách tiếp cận mới cho phép giải mã chuỗi ADN từ những mẫu vật khảo cổ.

Thông qua nghiên cứu tiên phong của mình, Svante Pääbo đã thực hiện được một điều dường như không thể: Giải trình tự bộ gene của người Neanderthal - họ hàng đã tuyệt chủng của loài người ngày nay. Ông cũng đã phát hiện ra một hominin chưa từng được biết đến trước đây, Denisova. Quan trọng hơn, Pääbo cũng phát hiện ra sự chuyển gene đã xảy ra từ những hominin đã tuyệt chủng đó sang Homo sapiens sau khi di cư ra khỏi Châu Phi khoảng 70.000 năm trước. Dòng gene cổ xưa này truyền cho con người ngày nay và có liên quan đến sinh lý học hiện nay, như ảnh hưởng đến cách hệ thống miễn dịch của chúng ta phản ứng với các bệnh lây nhiễm.

Giải Nobel Y sinh năm 2022 được trao cho nhà di truyền học người Thụy Điển
Giải Nobel Y sinh 2022 tôn vinh cách tiếp cận mới trong nghiên cứu về tiến hóa của loài người

Nhà khoa học Svante Pääbo sinh năm 1955 tại Stockholm, từng học tại Đại học Uppsala (Thụy Điển), Đại học Zürich (Thụy Sĩ) và sau đó là Đại học California (Mỹ). Ông trở thành Giáo sư ở Đại học Munich (Đức) năm 1990. Sau đó, năm 1999, ông sáng lập Viện nghiên cứu Nhân chủng học tiến hóa ở Leipzig, Đức và làm việc tại đây cho tới nay.

Giải Nobel Y Sinh năm 2021 thuộc về hai nhà khoa học người Mỹ là David Julius và Ardem Patapoutian, với những khám phá về các thụ thể của con người đối với nhiệt độ và xúc giác. Trong số 13 chủ nhân của Nobel 2021, chỉ có 1 người là nữ giới; toàn bộ các giải thưởng trong lĩnh vực khoa học đều trao cho nam giới.

Theo truyền thống, Giải Nobel Y Sinh đã mở màn mùa giải Nobel năm 2022. Tiếp theo, đó sẽ là các giải thưởng Nobel Vật lý vào ngày 4/10, Hóa học ngày 5/10 và Văn học ngày 6/10. Giải Nobel Hòa bình là giải thưởng duy nhất được công bố ở Oslo (Na Uy) vào ngày 7/10. Giải Nobel Kinh tế sẽ được trao ngày 10/10 và khép lại mùa giải Nobel năm nay.

Giải thưởng Y sinh là giải khai màn tuần lễ Nobel 2022. Đây là giải Nobel Y sinh thứ 113 được công bố từ năm 1901 đến nay. Giải có giá trị 10 triệu crown Thụy Điển (900.357 USD). Năm 2021, giải Nobel Y sinh được trao cho 2 nhà khoa học người Mỹ là David Julius và Ardem Patapoutian, với những khám phá về các thụ thể của con người đối với nhiệt độ và xúc giác.

Trong lịch sử, chủ nhân trẻ tuổi nhất của giải Nobel Y sinh là nhà khoa học người Canada Frederick G. Banting, nhận giải năm 1923 khi mới 32 tuổi, với công trình khám phá ra hormone tuyến tụy insulin điều trị bệnh tiểu đường. Chủ nhân lớn tuổi nhất là bác sĩ Mỹ Peyton Rous, nhận giải năm 1966 khi ông 87 tuổi, với công trình nghiên cứu phát hiện một số virus có thể gây ra ung thư.