Theo đánh giá, đây là việc cấp bách để tháo gỡ ngay khó khăn cho nhiều chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đã bỏ vốn lớn để tạo lập quỹ đất mà không thể triển khai thực hiện. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu đã có buổi trao đổi với truyền thông báo chí.

Ông có nhìn nhận thế nào về nội dung được quy định tại điểm c khoản 1 Điều 75 Luật Đầu tư 2020?

- Điểm c Khoản 1 Điều 75 Luật Đầu tư 2020 (sửa đổi, bổ sung Khoản 1 Điều 23 Luật Nhà ở 2014) chỉ bổ sung thêm 1 trường hợp nhà đầu tư dự án nhà ở thương mại có quyền sử dụng đất ở hợp pháp và các loại đất khác do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất sang làm đất ở. Như vậy, kể từ ngày 1/1/2021 trở đi tất cả nhà đầu tư được cấp quyền sử dụng đất nông nghiệp (100% đất nông nghiệp) hoặc 100% đất phi nông nghiệp không phải đất ở vẫn không được công nhận là chủđầu tư dự án nhà ở thương mại, gây ra những tác động tiêu cực cho thị trường BĐS.

Những tác động tiêu cực ông muốn nhắc tới ở đây là gì?

- Quy định này có thể làm thất thu ngân sách nhà nước hoặc thất thoát tài sản công, trước hết là nguồn lực đất đai. Vướng mắc quy định tại điểm c Khoản 1 Điều 75 Luật Đầu tư 2020 gây ra ách tắc trong quá trình triển khai thực hiện, làm chậm tiến độ dự án, một trong những nguyên nhân khiến nguồn cung trên thị trường giảm mạnh, giá bán tăng nhanh thời gian gần đây.

Tôi cho rằng, việc sửa đổi, bổ sung điểm c Khoản 1 Điều 75 Luật Đầu tư 2020 sẽ tác động tích cực đến công tác xây dựng pháp luật, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, giữa Luật Nhà ở 2014 với Luật Đất đai 2013, Luật Đầu tư 2020, Luật Xây dựng (sửa đổi) 2020, không làm phát sinh việc phải sửa đổi, bổ sung thêm điều luật khác.

Có ý kiến cho rằng, nếu mở rộng phạm vi công nhận quyền sử dụng đất sẽ làm thất thu ngân sách, nguồn lực đất đai của Nhà nước. Theo ông thì sao?

- Việc quan ngại về sửa đổi, bổ sung điểm c Khoản 1 Điều 75 Luật Đầu tư 2020, mở rộng thêm việc công nhận chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đối với nhà đầu tư sở hữu 100% đất nông nghiệp hoặc 100% đất phi nông nghiệp không phải đất ở, làm thất thu ngân sách Nhà nước, tài sản công, nguồn lực đất đai... Điều này không có cơ sở, mà chính việc chậm sửa đổi, bổ sung mới là tác nhân làm sụt giảm nguồn cung dự án nhà ở thương mại dẫn đến sụt giảm nguồn thu ngân sách Nhà nước, chậm đưa đất vào sử dụng gây lãng phí tài nguyên.

Một số quy định tại Luật Đầu tư 2020 vẫn đang gây ra khó khăn, vướng mắc cho dự án nhà ở thương mại (Ảnh: Doãn Thành).
Một số quy định tại Luật Đầu tư 2020 vẫn đang gây ra khó khăn, vướng mắc cho dự án nhà ở thương mại (Ảnh: Doãn Thành).

Giai đoạn 2015 - 2020, căn cứ vào Khoản 4 Điều 23 Luật Nhà ở 2014 chỉ công nhận chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại sở hữu 100% đất ở, số lượng DN đáp ứng tiêu chí này chiếm không quá 5% tổng số dự án nhà ở thương mại trên thị trường, nên từ tháng 9/2018 đến cuối năm 2020, DN không nộp hồ sơ loại này nữa, số lượng dự án nhà ở ngày càng giảm mạnh, kéo theo sự sụt giảm về nguồn thu từ sử dụng đất ở các tỉnh, thành.

Tôi lấy dẫn chứng cụ thể tại TP Hồ Chí Minh, số lượng dự án được UBND TP phê duyệt căn cứ theo quy định giảm mạnh trong 5 năm qua, từ 130 dự án năm 2016 xuống còn 53 dự án năm 2020. Tổng số huy động vốn nhà ở năm 2020 giảm 60,7% so với năm 2017). Riêng số tiền thu từ sử dụng đất năm 2020 chỉ đạt 7.634 tỷ đồng bằng 50% số thu năm 2019 và chỉ bằng 1/3 năm 2017.

Vậy trong lần sửa đổi, bổ sung sắp tới đây, kiến nghị về giải pháp để giải quyết vướng mắc trên như thế nào, thưa ông?

- Chúng tôi cho rằng, trên thị trường hiện nay tồn tại nhiều trường hợp nhà đầu tư có quyền sử dụng đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định, vì vậy lần sửa đổi, bổ sung này nên cho phép: DN có quyền sử dụng đất thông qua nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng nhà ở được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của pháp luật về đất đai, nhà ở để xây dựng nhà ở thương mại.

Xin cảm ơn ông!