Luật Nhà giáo giải quyết nhiều điểm nghẽn thời đại

Luật Nhà giáo gồm 9 chương, 42 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026. Đáng chú ý, việc áp dụng Luật Nhà giáo đối với nhà giáo trong trường của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, lực lượng vũ trang nhân dân do Chính phủ quy định.

Báo cáo giải trình, tiếp thu chỉnh lý dự thảo luật do Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá và Xã hội (UBVHXH) Nguyễn Đắc Vinh trình bày cho biết, về những việc không được làm (Điều 11), có ý kiến đề nghị bổ sung khái niệm "dạy thêm"; quy định quản lý dạy thêm, học thêm để nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường; giao Chính phủ xây dựng bộ quy chế về dạy thêm, học thêm và cấm nhà giáo dạy thêm trái quy định pháp luật; đề nghị cấm nhà giáo dạy thêm học sinh mình đang trực tiếp giảng dạy.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho rằng, nội dung về dạy thêm, học thêm đã được giải trình cụ thể tại Báo cáo số 1256/BC-UBTVQH15 ngày 17/4/2025. Việc quản lý dạy thêm, học thêm thuộc phạm vi điều chỉnh của của Luật Giáo dục và sẽ được quy định cụ thể ở văn bản hướng dẫn thi hành.

Đối với chính sách tiền lương, phụ cấp (Điều 23), có ý kiến băn khoăn về quy định lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp; đề nghị thay bằng quy định xây dựng bảng lương riêng cho nhà giáo; quy định rõ mức lương khởi điểm của nhà giáo; rà soát quy định về tiền lương của nhà giáo áp dụng với cơ sở giáo dục thực hiện tự chủ để bảo đảm tính khả thi về nguồn lực tài chính.

Theo UBTVQH, nhà giáo trong các cơ sở giáo dục công lập là viên chức; do vậy, lương của nhà giáo thực hiện theo thang bậc lương hành chính sự nghiệp áp dụng chung cho đối tượng viên chức.

Dự thảo luật quy định nguyên tắc lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng tại Kết luận số 91-Kl/TW của Bộ Chính trị về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Việc quy định chi tiết về tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo, bao gồm hệ số, mức lương khởi điểm, cơ chế xếp lương cho nhà giáo trong cơ sở giáo dục đã thực hiện tự chủ... sẽ được Chính phủ quy định chi tiết trong văn bản hướng dẫn thi hành để bảo đảm tính linh hoạt, khả thi và tương quan, công bằng với viên chức trong hệ thống chính trị.

Cũng có ý kiến đề nghị chỉnh lý quy định về lương của nhà giáo, bảo đảm công bằng giữa nhà giáo khu vực công lập và khu vực ngoài công lập.

Chủ nhiệm UBVHXH Nguyễn Đắc Vinh cho hay, dự thảo luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 có quy định về chính sách tiền lương áp dụng đối với nhà giáo ngoài công lập bảo đảm không ít hơn tiền lương của nhà giáo công lập có cùng trình độ đào tạo, cùng chức danh.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đại biểu cho rằng, quy định này là không hợp lý, vi phạm nguyên tắc tự nguyện, tự chủ của cơ sở giáo dục ngoài công lập, có thể dẫn đến việc tăng học phí và các khoản phụ thu khác, ảnh hưởng đến chính sách xã hội hóa giáo dục. Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8, dự thảo luật được chỉnh lý theo hướng tiền lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.