Nguyên nhân do Ngân hàng Nhà nước bất ngờ chuyển từ trạng thái bơm ròng sang hút ròng khiến cho lãi suất liên ngân hàng bật tăng.

Cụ thể, sau 5 phiên liên tiếp bơm ròng thanh khoản cho hệ thống ngân hàng sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, Ngân hàng Nhà nước đã mở lại hoạt động phát hành tín phiếu và hút 15.000 tỉ đồng từ 3 thành viên với kỳ hạn 7 ngày và lãi suất 5,79%/năm.

Trong phiên, các ngân hàng vay mượn qua đêm lẫn nhau hơn 225.700 tỷ đồng với lãi suất 6,26% một năm, cao hơn 0,17% so với trước Tết và hơn 1,7% so với cuối năm ngoái. Hình thức vay mượn này chiếm tới 95% khối lượng giao dịch giữa các nhà băng.

Trong khi lãi suất kỳ hạn 9 tháng bất ngờ tăng lên 13%/năm từ mức 9,61% ghi nhận trước đó. Tuy nhiên doanh số giao dịch tại kỳ hạn này chỉ ở mức 200 tỉ đồng, chiếm chưa đến 0,1% quy mô giao dịch liên ngân hàng trong phiên này.

Ngoài ra, lãi suất vay kỳ hạn 1 tuần cũng lên 6,46% một năm với khối lượng giao dịch 21.797 tỷ. Các kỳ hạn khác như 2 tuần, 1 tháng, 3 tháng, 6 tháng và 9 tháng cũng tăng lên so với trước Tết Nguyên đán.

Lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn 9 tháng trở về 9,61%/năm trong ngày 3.2.2023 nhưng kèm chú thích là so với mốc tham chiếu ngày 26.12.2022 - Ảnh: SBV
Lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn 9 tháng trở về 9,61%/năm trong ngày 3.2.2023 nhưng kèm chú thích là so với mốc tham chiếu ngày 26/12/2022. Ảnh: SBV

Lãi suất liên ngân hàng tăng cao dù Ngân hàng Nhà nước liên tục bơm thanh khoản trong 5 phiên giao dịch sau dịp Tết với tổng khối lượng cung ứng ròng gần 70.800 tỷ đồng.

Đến ngày 3/2, nhà điều hành mới mở lại hoạt động tín phiếu hút 15.000 tỷ đồng từ 3 thành viên với kỳ hạn 7 ngày, lãi suất 5,69% một năm. Ngày 6/2, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục hút về gần 10.000 tỷ đồng kỳ hạn 7 ngày lãi suất 5,49% một năm.

Theo giới phân tích, lãi suất liên ngân hàng khó hạ nhiệt sớm trong bối cảnh xu hướng tăng lãi suất trên toàn cầu vẫn có thể tiếp diễn. Lãi suất huy động được dự báo đạt đỉnh vào giữa năm nay trước khi hạ nhiệt vào giai đoạn sau đó.

Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng, với giả định mức lãi suất mục tiêu mà Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) hướng đến quanh 5% trong năm 2023, mặt bằng lãi suất liên ngân hàng nhiều khả năng tiếp tục cao hơn đáng kể so với năm ngoái, neo quanh 7% đối với các kỳ hạn 1 đến 3 tháng. Các thời điểm căng thẳng thanh khoản dự báo rơi nhiều hơn vào nửa đầu năm. Đối với các kỳ hạn ngắn có thể dao động ở mức thấp hơn trong điều kiện dòng vốn đầu tư có những diễn biến thuận lợi hơn so với kỳ vọng.

Trong các tháng 11, 12 thanh khoản ngắn hạn (quanh 1 tuần) được cải thiện nhờ luồng ngoại tệ tốt hơn kỳ vọng tuy vậy các kỳ hạn dài hơn vẫn duy trì mặt bằng cao.

Kết thúc năm 2022, lãi suất các kỳ hạn qua đêm, 1 tuần, 2 tuần, 1 tháng và 3 tháng được ghi nhận lần lượt ở 4,567%; 5,233%; 5,667%; 6,267% và 6,733%

Với dự báo xu hướng tăng lãi suất của các ngân hàng trung ương lớn chưa chấm dứt, VCBS cho rằng lãi suất liên ngân hàng vẫn còn dư địa tăng.