Cuộc chiến mạng xã hội AI chính thức bắt đầu

OpenAI: Từ khiêu khích đến hành động

Mâu thuẫn giữa hai gương mặt đình đám Sam Altman và Elon Musk từ lâu đã vượt ra ngoài khuôn khổ tranh luận lịch sự. Sau khi Musk đề nghị mua lại OpenAI với mức giá 97,4 tỷ USD, Altman đáp trả đầy mỉa mai trên X: “Không, nhưng nếu anh muốn, chúng tôi sẵn sàng mua Twitter với giá 9,74 tỷ USD.”

Dù lời đề nghị mua Twitter không thành, Altman lại đang tiến thẳng đến một mục tiêu táo bạo hơn: xây dựng một mạng xã hội mới cạnh tranh trực tiếp với X. Từ đầu năm 2025, OpenAI đã âm thầm phát triển nền tảng này. Thậm chí, giới nội bộ đã bàn luận về ngày ra mắt như một điều chắc chắn.

Được thôi, có thể chúng tôi cũng sẽ làm một ứng dụng mạng xã hội.

Mạng xã hội AI: Không chỉ là bản sao của X

OpenAI không đơn thuần sao chép mô hình mạng xã hội cũ mà đang hướng đến một nền tảng xã hội bản địa hóa AI hoàn toàn. Khác với cơ chế “chia sẻ rồi lướt xem” truyền thống, mạng xã hội mới sẽ cho phép AI tham gia ngay từ bước tạo nội dung. Người dùng có thể tạo ảnh, bài viết bằng AI, rồi chia sẻ ngay lập tức.

Điểm đặc biệt, OpenAI tận dụng thế mạnh vốn có về tạo ảnh AI. Chỉ trong tuần đầu mở thử nghiệm, hơn 130 triệu người dùng ChatGPT đã tạo ra 700 triệu hình ảnh, cho thấy nhu cầu chia sẻ nội dung AI là rất lớn, tương tự cách người dùng lan truyền các bài viết AI tạo ra trên X hiện nay.

Theo thông tin hiện có, nền tảng mới sẽ gồm: Công cụ AI hỗ trợ sáng tạo nội dung, đặc biệt là hình ảnh; Bảng tin xã hội hiển thị các nội dung AI tạo ra; Tích hợp sâu với hệ sinh thái AI sẵn có của OpenAI; Áp dụng các biện pháp kiểm soát an toàn tương tự như ChatGPT hiện nay.

Mảnh ghép phần cứng: "Nước cờ Apple" của OpenAI

Tháng 5 vừa qua, OpenAI thông báo mua lại io - startup phần cứng do cựu giám đốc thiết kế Apple, Jony Ive, sáng lập - với mức giá gần 6,5 tỷ USD bằng cổ phiếu. Thương vụ đưa vào OpenAI đội ngũ hơn 50 kỹ sư phần cứng, phần mềm và sản xuất.

Các thiết bị đầu tiên dự kiến ra mắt năm 2026. Chúng không phải điện thoại thông minh, không có màn hình, không phải kính thông minh mà sẽ là thiết bị bỏ túi, nhận biết ngữ cảnh và được tối ưu hóa cho trải nghiệm xã hội AI.

Chiến lược này mở ra khả năng tạo dựng hệ sinh thái khép kín: nền tảng xã hội AI + phần cứng chuyên dụng + trải nghiệm liền mạch, giống như cách Apple đã làm nhưng dựa trên lõi AI thay vì hệ điều hành. Dưới bàn tay thiết kế của Ive, giao diện và trải nghiệm người dùng chắc chắn sẽ được tối ưu ở đẳng cấp cao.

Google: Tăng tốc đối đầu

Trong khi đó, Google cũng không đứng ngoài cuộc. Tại sự kiện I/O 2025 diễn ra trùng thời điểm OpenAI công bố thương vụ io, Google công bố loạt nâng cấp mạnh mẽ cho mô hình Gemini.

Nổi bật nhất là chế độ “Agent Mode”, nơi người dùng chỉ cần nêu mục tiêu, còn AI sẽ tự động xử lý hàng loạt tác vụ để đạt kết quả. Đây là bước tiến gần với tham vọng AI đồng hành toàn diện, tương tự hướng đi của OpenAI với mạng xã hội mới.

Theo Google, ứng dụng Gemini đã đạt mốc 400 triệu người dùng hoạt động hàng tháng, đe dọa trực tiếp vị thế của ChatGPT. Tuy nhiên, Google vẫn tập trung tích hợp AI vào hệ sinh thái sản phẩm sẵn có, chứ chưa mạo hiểm bước chân vào lĩnh vực mạng xã hội độc lập.

Meta: Thành trì đang lung lay

Meta vẫn là “vua” của mạng xã hội, nhưng đang đối mặt áp lực từ hai phía: OpenAI ở mảng xã hội AI và Google ở nền tảng AI tổng hợp.

Trong quý I/2025, CEO Mark Zuckerberg thông báo Meta AI đã chạm mốc gần 1 tỷ người dùng. Các mô hình Llama 4 cũng đạt 1 tỷ lượt tải về. Đặc biệt, Meta vừa ra mắt ứng dụng AI độc lập dựa trên Llama 4 nhằm tạo ra trải nghiệm AI cá nhân hóa.

Song song đó, Meta tiếp tục đầu tư mạnh vào vũ trụ ảo Horizon Worlds, dù bộ phận VR Labs vẫn báo lỗ thêm 4,2 tỷ USD quý vừa rồi. Điều này cho thấy Meta đang đặt cược vào sự hòa nhập giữa AI và thế giới ảo, nhưng kết quả vẫn chưa rõ ràng.

Chính sự phòng thủ này tạo khoảng trống cho OpenAI - một nền tảng xã hội AI nguyên bản, không bị ràng buộc bởi các di sản cũ.

Anthropic: Đối trọng mới nổi

Ngay sau khi OpenAI gây chú ý với thương vụ io, Anthropic lập tức công bố bộ mô hình Claude 4. Đặc biệt, Claude Opus 4 nổi bật với khả năng xử lý các tác vụ lập trình phức tạp, duy trì quá trình nhiều bước trong thời gian dài — điều rất hữu ích nếu được tích hợp vào mạng xã hội AI tương lai.

Sự xuất hiện của Claude 4 cho thấy: công nghệ AI lõi ngày càng dễ bị “bình dân hóa”. Lợi thế cạnh tranh trong tương lai không còn nằm ở năng lực mô hình mà nằm ở cách kiểm soát nền tảng, trải nghiệm người dùng và nguồn dữ liệu tương tác thực tế.

Dữ liệu — “vàng số” trong kỷ nguyên AI

Điều cốt lõi phía sau cuộc chiến mạng xã hội AI chính là dữ liệu tương tác người dùng. Mỗi cú click, mỗi lượt tương tác là nguyên liệu huấn luyện vô giá cho thế hệ AI kế tiếp. X và Meta đã sẵn có nguồn dữ liệu này. OpenAI nếu sở hữu nền tảng xã hội riêng cũng sẽ nhanh chóng gom được kho dữ liệu người dùng thời gian thực cực kỳ quý giá.

Khi các đại gia AI - OpenAI, Google, Meta, Anthropic - tiếp tục đẩy mạnh chiến lược, ranh giới giữa AI trợ lý, mạng xã hội và thiết bị phần cứng ngày càng xóa nhòa.

Chúng ta đang chứng kiến sự hình thành của một thế hệ sản phẩm mới, không chỉ là AI mạnh hơn mà là hệ sinh thái xã hội vận hành xoay quanh AI.