Trong những tháng đầu năm 2023, kinh tế thế giới cho thấy tín hiệu phục hồi chậm, bước đầu đã tránh được nguy cơ suy thoái nhưng vẫn phải đối mặt với nhiều diễn biến phức tạp.

Trên thị trường tài chính quốc tế, xu hướng tăng lãi suất của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ FED) vẫn tiếp diễn. Điều này khiến USD bắt đầu tăng giá trở lại từ giữa tháng 2/2023.

Tuy nhiên, sự kiện phá sản một số ngân hàng tại Mỹ khiến triển vọng tăng lãi suất của FED trở nên khó lường hơn khi FED phải cân nhắc giữa kiểm soát lạm phát và đảm bảo an toàn hệ thống tài chính.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, diễn biến của USD đang tạo áp lực lên điều hành chính sách tiền tệ, ngoại hối của NHNN khi vừa phải phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất, vừa phải nỗ lực ổn định tỷ giá.

"Trong quý I/2023, NHNN tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế, thích ứng kịp thời với diễn biến thị trường trong và ngoài nước, duy trì ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối", Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết.

Thông tin về điều hành lãi suất, Phó Thống đốc cho biết, trong hơn 2 tháng đầu năm 2023, NHNN giữ nguyên các mức lãi suất điều hành nhằm ổn định lãi suất thị trường trong bối cảnh lãi suất thế giới tiếp tục tăng và neo ở mức cao, áp lực lạm phát trong nước gia tăng.

Ngày 15/3/2023, trên cơ sở bám sát diễn biến thực tế và tiếp tục thực hiện chủ trương của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, giảm lãi suất cho vay đối với doanh nghiệp và người dân, NHNN quyết định điều chỉnh một số mức lãi suất điều hành và giảm lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của TCTD đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực ưu tiên…

Tín dụng toàn nền kinh tế tăng 2,06%
Tín dụng toàn nền kinh tế tăng 2,06%. Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, để tiếp tục triển khai chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ trong việc giảm lãi suất cho vay góp phần vào quá trình phục hồi kinh tế, trong tháng 2/2023, NHNN đã làm việc với các NHTM, khuyến khích các NHTM tiết giảm chi phí, tiếp tục giảm lãi suất tiền gửi để có điều kiện giảm lãi suất cho vay hỗ trợ doanh nghiệp, nền kinh tế phục hồi sản xuất kinh doanh. Theo đó, các NHTM đã điều chỉnh giảm lãi suất tiền gửi từ 0,2-0,5%/năm đối với các kỳ hạn 6 đến 12 tháng kể từ ngày 6/3/2023.

Ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, NHNN cho biết, đến nay đã có 24 NHTM điều chỉnh giảm lãi suất. Đây là cơ sở để các NHTM có điều kiện để điều chỉnh giảm lãi suất cho vay hỗ trợ khách hàng giảm chi phí tài chính.

Thời gian qua, NHNN luôn điều hành chỉ đạo hệ thống tiết giảm chi phí, tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay. Ông Phạm Chí Quang cho biết thêm, trong bối cảnh kinh tế khá thuận lợi, lạm phát được kiểm soát như đã nói ở trên, các NHTW lớn như FED giảm tốc thắt chặt tiền tệ sẽ là điều kiện thuận lợi cho NHNN xem xét, có thể tiến tới giảm tiếp các mặt bằng lãi suất điều hành, kể cả mặt bằng lãi suất ngân hàng thương mại, như trần lãi suất huy động, trần lãi suất cho vay thời gian tới, khi điều kiện thị trường chín muồi.

Trong điều hành tỷ giá, NHNN tiếp tục điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp với tình hình thị trường trong và ngoài nước. Thanh khoản thị trường thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ.

Về điều hành tín dụng, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, trên cơ sở mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2023 khoảng 6,5% và lạm phát khoảng 4,5% được Quốc hội, Chính phủ đặt ra, NHNN định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2023 khoảng 14-15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Tháng 2/2023, NHNN đã phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các tổ chức tín dụng và tiếp tục chỉ đạo tổ chức tín dụng hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng nền kinh tế. Để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, NHNN đã chỉ đạo toàn ngành tiếp tục đẩy mạnh triển khai chương trình kết nối Ngân hàng – doanh nghiệp tại các địa phương.

“Đến thời điểm này, tín dụng tăng 2,06% so với cuối năm 2022, so với cùng kỳ tăng 11,07%, nếu đánh giá chung thì tình hình tăng tín dụng là không cao, có những lý do khách quan và chủ quan. Thứ nhất là khó khăn của doanh nghiệp nên nhu cầu tín dụng chững lại, lý do khách quan là những tháng đầu năm thì tỷ lệ giải ngân thường không cao, đây cũng là tình trạng khó khăn của các doanh nghiệp hiện nay”, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú đánh giá.

Về định hướng hoạt động trong thời gian tới, NHNN bám sát diễn biến thị trường, tình hình kinh tế trong và ngoài nước, điều hành lãi suất phù hợp với cân đối vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ, khuyến khích các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí để ổn định mặt bằng lãi suất. Điều hành tỷ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Điều hành tăng trưởng khối lượng và cơ cấu tín dụng hợp lý, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng nền kinh tế theo chủ trương của Chính phủ, kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng….