Hoa Atiso là gì? Công dụng và cách sử dụng hiệu quả

Hoa atiso là gì?

Atiso là loài thực vật có chiều cao khoảng 1m hoặc hơn. Thân và lá phủ một lớp lông trắng như bông. Lá to có gai, mọc cách, phiến xẻ sâu. Cụm hoa màu đỏ tím hoặc tím lơ nhạt, có hình đầu. Ở nước ta, cây được phân bố chủ yếu ở Đà Lạt, Sapa và Tam Đảo.

Hoa Atiso ngày xưa được trồng chủ yếu làm thức ăn như rau. Ngày nay, nó được biết đến nhiều với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe như mát gan, giải độc, thanh nhiệt cơ thể thông qua các dạng chế phẩm trà túi lọc, cao lỏng, cao đặc,…

Cây Atiso được trồng nhiều ở Đà Lạt

Bên cạnh đó, hoa atiso được rất nhiều người ưu ái mua về làm quà tặng. Bên cạnh đó, nó hay xuất hiện trong văn hoá ẩm thực nước ta và trên thế giới như: ẩm thực Lebanon, ẩm thực Armenia thường dùng áctisô chung với thịt cừu. Đặc biệt, nó là vua của các loại rau trong ẩm thực thuần chay, vì cung cấp đầy đủ hơn 17 khoáng chất mà người ăn chay cần nạp vào cho cơ thể.

Hầu hết các bộ phận của cây atiso đều có thể được tận dụng để chế biến món ăn hoặc làm thuốc điều trị bệnh. Lá thường được thu hái vào lúc cây chưa ra hoa hoặc trước Tết âm lịch khoảng một tháng, sau đó đem phơi hoặc sấy khô để làm thuốc. Rễ và thân cũng được sử dụng để bào chế thuốc. Lá bắc và đế hoa dùng để ăn.

Bông Atiso

Thành phần hóa học của ác-ti-sô chủ yếu gồm các Axit mật, Flavonoid, Mucin, Lecithin, Na, Ca, Mg, Fe, K3PO4, KHCO3, K2SO4,…

Hoa atisô chứa khoảng 1.5% chất xơ, 9.3% Carbohydrate và rất giàu Vitamin cũng như chất khoáng. Trong đó vitamin chiếm hàm lượng cao nhất, bao gồm vitamin K, vitamin C và vitamin B6. Có thể xem atiso chính là kho dự trữ vitamin hàng đầu trong các loài thực vật.

Tác dụng của hoa Atiso

Loại thảo dược này có tác dụng trong việc phòng ngừa và điều trị các bệnh lý về gan, huyết áp, mỡ máu và có công dụng giảm cân hiệu quả.

Theo y học cổ truyền, atiso có tính hàn nên tốt cho việc thanh nhiệt, giải độc. Thành phần kháng sinh giúp chữa các bệnh ho, viêm họng, các bệnh lý về da, nấm rất tốt. Với những người bị mắc bệnh tiêu hóa, có tác dụng nhuận tràng, kích thích nhu động ruột, hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa. Ngoài ra, atiso có tác dụng trong việc lọc máu, giảm áp suất tác động lên các mạch máu.

Trà Atiso được rất nhiều người yêu thích bởi sự thanh mát, ngọt nhẹ

Theo y học hiện đại, loại cây này có thể điều trị được các căn bệnh như huyết áp thấp, hạ đường huyết, an thần và tăng khả năng bài tiết ure ở chân. Nhờ khả năng giảm Cholesterol toàn phần, atiso còn có tác dụng hạ mỡ máu. Với các nghiên cứu y học hiện đại, các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, dịch chiết Methanol từ thân cây atiso có công dụng trong việc ức chế một số tế bào ung thư dạ dày, trực tràng, bạch cầu và niêm mạc miệng.

Do có hai hoạt chất Cyaniding và Delphinidin nên atiso rất tốt cho người bị rối loạn chuyển hóa. Việc sử dụng thường xuyên với đối tượng mắc bệnh lý này sẽ giúp họ bảo vệ gan. Loại thảo dược này được nhiều người biết đến với tác dụng giảm béo. Thành phần có trong atiso sẽ ức chế men amylase, một enzyme có tác dụng phá hủy nhanh lượng tinh bột trong cơ thể và ngăn chặn được sự hấp thu Carbohydrate, thành phần gây nên tình trạng tăng cân.

Atiso có chứa nhiều vitamin C, nhờ vậy ngoài tác dụng tăng sức đề kháng cho cơ thể còn được sử dụng trong việc làm đẹp của các chị em phụ nữ. Vitamin C sẽ tác động không nhỏ trên việc làm mờ các vết thâm sạm, giúp làn da thêm trắng hồng, mịn màng.

Cách sử dụng Atiso

Trà Atiso: Trà có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, giảm mỡ máu và hạ huyết áp tốt. Cách pha trà như sau: Sử dụng 70g Atiso tươi hoặc 30g khô, nếu hoa/quả tươi rửa sạch với nước và để ráo; hãm trong bình kín với 700ml nước sôi, cho thêm đường phèn nếu muốn đổi hương vị.

Loại thảo dược này rất tốt nhưng phải sử dụng đúng cách để có được hiệu quả tốt. Theo đó, các chuyên gia khuyến cáo không nên sử dụng quá 2g đài khô (hoa atiso) mỗi ngày cho người trưởng thành. Việc này dễ dẫn đến tình trạng ngộ độc do sử dụng quá nhiều.

Người dùng nên chia thành nhiều lần uống trong ngày, không nên dùng nhiều trong một lần. Đặc biệt thận trọng khi uống cùng các loại thuốc khác. Phụ nữ có thai và cho con bú không được uống atiso.

Atiso là thảo dược có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe như thanh nhiệt, mát gan

Atiso ngâm đường: Ngâm với đường cũng là một cách hiệu quả để bảo quản atiso. Cách làm như sau: Tách lấy hoa, bỏ hạt bên trong; ửa sạch đài hoa với nước; ngâm hoa atiso với muối loãng, để ráo; cho hoa vào bình thủy tinh ngâm theo tỷ lệ 1:1 (1 kg hoa : 1 kg đường); lấy vỉ ép hoa trồi lên, chống mốc. Cuối cùng, đậy kín nắp bình

Atiso ngâm rượu: Các nhà khoa học đã công nhận hiệu quả của rượu atiso trong việc phòng ngừa và điều trị các căn bệnh liên quan đến gan, tiêu hóa. Tuy nhiên, để phát huy tối đa công dụng, người dùng nên sử dụng liều lượng hợp lý.

Cách ngâm: Làm sạch hoa atiso với nước; ngâm với muối loãng trong vòng 30 phút; vớt hoa để ráo nước; xếp hoa atiso vào bình (nên chọn thủy tinh hoặc gốm); đổ ngập rượu lên trên hoa (nên chọn rượu từ 40 đến 45% để đạt hiệu quả cao nhất)

Atiso hầm giò heo: Kết hợp loại hoa với giò heo cho công dụng rất tốt để giải nhiệt. Quy trình chế biến món ăn này như sau: Chuẩn bị nguyên liệu gồm: 1 cái giò heo, 300g hoa atiso, hành, ớt, gia vị; rửa sạch chân giò và hoa; trần chân giò, bỏ nước; cho chân giò và atiso vào nồi, đổ ngập nước, cho thêm 1 thìa cà phê muối. Sau đó, ninh trong khoảng 45 phút, tắt bếp và múc ra bát dùng