Giải Nobel Y Sinh 2024 vinh danh hai nhà khoa học Mỹ với phát hiện về microRNA

Ngày 7/10, Giải Nobel Sinh lý học và Y học đã được trao cho hai nhà khoa học người Mỹ, Victor Ambros và Gary Ruvkun, vì phát hiện ra microRNA và vai trò của nó trong việc điều hòa hoạt động của gen.

Hội đồng Nobel khẳng định, phát hiện của hai nhà khoa học có "tầm quan trọng nền tảng đối với sự phát triển và hoạt động của các sinh vật."

Hai khoa học Mỹ Victor Ambros và Gary Ruvkun đã trở thành chủ nhân của giải Nobel Y sinh năm 2024. Ảnh: Nobel Prize

Ông Victor Ambros đã thực hiện nghiên cứu đoạt giải tại Đại học Harvard và hiện là giáo sư khoa học tự nhiên tại Trường Y Đại học Massachusetts.

Trong khi đó, nghiên cứu của Gary Ruvkun được tiến hành tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts và Trường Y Đại học Harvard, nơi ông giữ vai trò giáo sư di truyền học.

Theo Tổng Thư ký Ủy ban Nobel Thomas Perlmann, ông đã gọi điện trực tiếp cho ông Ruvkun để thông báo tin vui.

Tổng Thư ký Ủy ban Nobel chia sẻ: “Phải mất một lúc lâu ông ấy mới trả lời điện thoại, và giọng nghe rất mệt mỏi, nhưng ngay sau khi nhận được tin, ông ấy đã rất phấn khích và vui mừng.”

Nghiên cứu dựa trên một loài giun nhỏ có tên khoa học là C. Elegans của hai nhà khoa học Mỹ đã tiết lộ một nguyên tắc điều hòa gen hoàn toàn mới. Nguyên lý này rất cần thiết đối với các sinh vật đa bào, bao gồm cả con người, có liên quan mật thiết đến cách các sinh vật trên thế giới vận động và phát triển.

"Phát hiện đột phá của của 2 ông Ambros và Ruvkun cho thấy một khía cạnh hoàn toàn mới về quy định gene. Nghiên cứu cũng chứng minh rằng microRNA đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và hoạt động của nhiều sinh vật, trong đó có cả con người", thông cáo báo chí của Hội đồng Giải thưởng Nobel viết.

Cũng theo thông cáo trên, vào cuối những năm 1980, 2 ông Ambros và Ruvkun là những nghiên cứu sinh hậu tiến sĩ trong phòng thí nghiệm của Robert Horvitz, người đã được trao giải thưởng Nobel năm 2002, cùng với Sydney Brenner và John Sulston.

Trong phòng thí nghiệm của nhà khoa học Horvitz, họ đã nghiên cứu một giun tròn dài 1 mm. Mặc dù có kích thước nhỏ, con giun tròn này sở hữu nhiều loại tế bào chuyên dụng như tế bào thần kinh và cơ bắp cũng được tìm thấy ở các động vật lớn hơn, phức tạp hơn, khiến nó trở thành một mô hình hữu ích để nghiên cứu cách các mô phát triển và trưởng thành trong các sinh vật đa bào.

Hai ông Ambros và Ruvkun muốn xác định các gene bị đột biến và tìm hiểu chức năng của chúng.

Các kết quả được công bố ban đầu không nhận được nhiều sự quan tâm từ cộng đồng khoa học. Mặc dù kết quả rất thú vị, nhưng cơ chế điều hòa gen bất thường được coi là đặc điểm riêng của loài giun C. elegans, có thể không liên quan đến con người và các loài động vật phức tạp khác.

Tuy nhiên, luồng quan điểm này đã thay đổi vào năm 2000 khi nhóm nghiên cứu của ông Ruvkun công bố khám phá của họ về một microRNA khác được mã hoá bởi gene Iet-7.

Khám phá quan trọng của 2 ông Ambros và Ruvkun ở loài giun nhỏ C. elegans là điều bất ngờ và đã tiết lộ một chiều hướng mới cho quá trình điều hòa gene, điều cần thiết cho mọi dạng sống phức tạp.

Đây là giải thưởng Nobel Sinh lý học và Y học lần thứ 115. Năm ngoái, giải thưởng này thuộc về nhà khoa học Katalin Karikó (người Mỹ gốc Hungary) và nhà khoa học Drew Weissman (người Mỹ), nhờ những khám phá giúp phát triển vắc xin mRNA, góp phần quan trọng vào việc kiểm soát đại dịch Covid-19.

Giải thưởng Nobel đi kèm số tiền trị giá 11 triệu kronor Thụy Điển (tương đương khoảng 1 triệu USD), được trích từ di chúc của ông Alfred Nobel – nhà phát minh và doanh nhân người Thụy Điển, người đã sáng lập giải thưởng này.

Mùa giải Nobel năm 2024 đã chính thức bắt đầu. Theo lộ trình, các giải thưởng tiếp theo sẽ lần lượt được công bố. Những người đoạt giải sẽ được mời đến tham dự lễ trao giải chính thức vào ngày 10-12-2024, nhân kỷ niệm ngày mất của ông Alfred Nobel.