Cúng giao thừa hay còn gọi là lễ trừ tịch được thực hiện vào khoảng từ 11 giờ đêm ngày 29 tháng Chạp đánh dấu tiễn đưa một năm cũ và chào đón năm mới thuận lợi, may mắn hơn. Bên cạnh đó cúng giao thừa còn có ý nghĩa tưởng nhớ công đức của cha ông và mời gọi tổ tiên về nhà ăn Tết.
Cúng giao thừa hay còn gọi là lễ trừ tịch được thực hiện vào khoảng từ 11 giờ đêm ngày 29 tháng Chạp và được quan niệm là thời điểm trời đất giao hoà - âm dương hòa hợp và bừng lên sức sống mới đầy hy vọng. Đây là một phong tục cực kỳ quan trọng vào ngày Tết cổ truyền của người Việt. Nó đánh dấu tiễn đưa một năm cũ và chào đón năm mới thuận lợi, may mắn hơn. Bên cạnh đó cúng giao thừa còn có ý nghĩa tưởng nhớ công đức của cha ông và mời gọi tổ tiên về nhà ăn Tết.
Giao thừa là thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, bước sang ngày đầu tiên của năm mới đánh dấu kết thúc năm cũ theo lịch âm, bắt đầu từ thời khắc 0 giờ : 0 phút : 0 giây.
Vào thời khắc này các gia đình cùng làm lễ thắp hương cúng gia tiên, quây quần bên nhau, cùng xem pháo hoa để tiễn năm cũ đón năm mới, cầu sức khỏe, may mắn tài lộc cho tất cả thành viên trong gia đình.
Lễ cúng 29 Tết được bắt đầu vào đúng khoảnh khắc bước sang năm mới giờ chính Tý (tức 0h ngày mùng 1 Tết). Gia chủ làm lễ khấn, sám hối với trời đất tổ tiên, mời các cụ quá cố về nhà cùng ăn tết đồng thời cầu mong sự may mắn, an lành, năm mới làm ăn phát đạt.
 |
Theo phong tục của người Việt Nam từ cổ xưa, để cúng giao thừa, các gia đình thường chuẩn bị 2 mâm cỗ để đặt ở hai nơi: Bàn thờ gia tiên và ngoài trời (phía cửa chính) để cúng các vị thần.
Mâm lễ cúng giao thừa ngoài trời
Lễ cúng giao thừa ngoài trời nhằm tiễn vị thần cựu niên hành khiển (vị thần này chịu trách nhiệm coi sóc dân và cai quản hạ giới của năm cũ) và đón vị kim niên hành khiển (vị thần của năm mới). Có 12 vị quan hành khiển luân phiên trong 12 năm.
Mâm cỗ cúng giao thừa Tết Giáp Thìn 2024 có thể là lễ mặn hoặc chay; tùy theo điều kiện và truyền thống của mỗi gia đình mà được chuẩn bị theo cách khác nhau, tuy nhiên không thể thiếu trầu cau, hoa quả, chén nước hoặc rượu.
Cỗ mặn thường có:
Gà trống lộc
Bánh chưng
Xôi gấc
Khoanh giò lụa
Đĩa hoa quả
Đĩa gạo, đĩa muối
Rượu, nước
Hoa
Đèn (nến)
Hương (3 - 5 nén)
Trầu cau
Cỗ chay thường có:
Lon nước ngọt
Bánh kẹo
Xôi
Hoa
Đĩa trái cây
Đèn/nến
Trầu cau
Hương (3 - 5 nén)
Rượu, nước
Đĩa muối, đĩa gạo.
Ngoài ra, trong mâm lễ cúng giao thừa, gia chủ cũng có thể chuẩn bị thêm tiền vàng mã, chiếc mũ của quan hành khiển.
Mâm lễ cúng giao thừa trong nhà
Cúng giao thừa trong nhà là lễ cúng Thổ công, vị thần cai quản trong nhà và ông bà tổ tiên. Mâm lễ cúng giao thừa trong nhà cũng không kém phần quan trọng nhằm cầu cho gia đình năm mới mạnh khỏe, gặp nhiều điều tốt lành.
Mâm lễ cúng giao thừa trong nhà thường được chuẩn bị đầy đủ hơn và tuỳ theo từng vùng miền mà có các món khác nhau.
Mâm cỗ miền Bắc thường tính theo số bát, đĩa, gồm 4 bát 4 đĩa, nếu cỗ lớn thì 6 bát 6 đĩa hoặc 8 bát 8 đĩa. Các bát gồm móng giò hầm măng, bóng bì nấu thập cẩm, canh mọc, miến nấu lòng gà. Các đĩa thường là xôi, bánh chưng, thịt luộc, thịt đông, giò lụa, giò xào, nộm và dưa hành muối.
Mâm cỗ miền Trung thường có dưa món, giò lụa, thịt đông, gà bóp rau răm, thịt heo luộc, bát măng khô ninh, bát miến, cá chiên hay chả ram.
Mâm cỗ cúng giao thừa miền Nam đơn giản hơn. Do thời tiết miền Nam thường nắng nóng nên mâm cỗ thường ưu tiên các món nguội như canh khổ qua nhồi thịt, canh măng, thịt kho hột vịt, chả giò, củ kiệu, bánh tét...
Lưu ý, đối với gà luộc, gia chủ cần chọn gà trống mới bắt đầu tập gáy, chưa đạp mái, khỏe mạnh, mỏ vàng, mào cờ, chân gà màu vàng.
Theo quan niệm người Việt, có 12 vị hành khiển và 12 phán quan (vị thần giúp việc cho các hành khiển), mỗi năm có một vị quan hành khiển đảm đương công việc cai trị hạ giới.
Thời khắc giao thừa, các vị quan hành khiển bàn giao công việc cai trị trong năm với nhau. Lúc đó, họ đi thị sát hạ giới, rất vội nên không kịp vào tận bên trong nhà, vì thế lễ cúng giao thừa thường được đặt ở ngoài trời, gần cửa chính mỗi nhà.
Gia chủ phải thực hiện lễ cúng giao thừa ngoài trời trước nhằm "nghênh tân, tiễn cựu" tức là đón quan hành khiển mới, tiễn quan hành khiển cũ, sau đó mới làm lễ cúng giao thừa trong nhà.
Tuy nhiên, hiện nay nhiều gia đình ở chung cư, do không gian chật hẹp nên việc cúng chỉ cần tập trung ở trong nhà mà không nhất thiết phải cúng ngoài trời. Nếu các gia đình cần cúng giao thừa ngoài trời thì nên xuống dưới sân chung cư. Việc cúng ngoài trời cần khoảng không gian có trời và đất, do vậy lễ vật cần được đặt gần với mặt đất. Nếu cúng ở ban công tầng lầu chung cư thì không gian bày lễ cách quá xa mặt đất nên không phù hợp.
Văn khấn cúng đêm Giao thừa trong nhà
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Kính lạy: Đức đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.
• Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần.
• Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này
• Các Cụ Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên Linh.
Nay là phút Giao thừa năm Quý Mão với năm Giáp Thìn.
Chúng con là :………………………………..
Ngụ tại :…………………………………………..
Phút Giao thừa vừa tới, nay theo Vận luật, tống cựu nghinh tân, giờ Tý đầu Xuân, đón mừng Nguyên Đán. Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa vật phẩm, nghi lễ cung trần, dâng lên trước Án, cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm hương dốc lòng bái thỉnh .
Chúng con kính mời: Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương.
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa.
Ngài định Phúc Táo quân.
Ngài Phúc Đức chính Thần.
Các Ngài Ngũ Phương , Ngũ Thổ , Long mạch tài Thần.
Ngài Bản Gia Táo Quân.
Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin giáng lâm trước Án, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời: các cụ Tiên Linh Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Huynh Đệ, cô di Tỷ, Muội, nội ngoại Tộc chư vị Hương Linh, cúi xin giáng về Linh Sàng hâm hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời các vị Vong Linh tiền Chủ hậu Chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết Giao thừa, giáng lâm trước Án, chiêm ngưỡng Tôn Thần, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù - Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Văn khấn cúng đêm Giao thừa ngoài trời
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy)
Kính lạy:
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
Con kính lạy Đức Bồ tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài cựu niên Hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu Phán quan.
Con kính lạy ngài đương niên Hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên Phán quan.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.
Nay là phút Giao thừa năm Quý Mão với năm Giáp Thìn.
Chúng con là:……………………….
Ngụ tại:…………………………….......
Nhân phút thiêng liêng Giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân.
Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.
Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật, Thánh, dâng hiến tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cai Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Sau khi thực hiện bài cúng Giao thừa xong, gia chủ cắm hương rồi vái lạy bốn phương tám hướng cầu mong thần linh phù hộ gia đình một năm mới ấm no hạnh phúc.
Mở rộng điều tra vụ án xảy ra tại Công ty Egroup và một số đơn vị liên quan, Bộ Công an xác định thêm có 23 người có dấu hiệu đồng phạm với ông Nguyễn Ngọc Thủy (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn giáo dục Egroup - Công ty Egroup) về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Sau vụ cháy 500 xe máy dưới gầm cầu Vĩnh Tuy, Sở Xây dựng Hà Nội vừa ra văn bản triển khai Chỉ thị 06/CT-BXD của Bộ Xây dựng, yêu cầu rà soát, xử lý nghiêm các vi phạm trong quản lý hành lang an toàn đường bộ, đồng thời xóa bỏ toàn bộ bãi xe dưới gầm cầu.
Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 459/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc - Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá tại cuộc họp Ban Chỉ đạo về kết quả công tác quản lý, điều hành giá 7 tháng đầu năm 2025, định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại năm 2025.
Quang Linh Vlog, Hằng Du Mục, hoa hậu Thùy Tiên cùng 2 người khác bị đề nghị truy tố về tội “Lừa dối khách hàng”, quy định tại khoản 2 Điều 198 Bộ luật Hình sự năm 2015.
VKSND TP HCM đã ban hành cáo truy tố Phạm Văn Tam (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Asanzo) về hai tội buôn lậu và trốn thuế; Phạm Xuân Tình (Tổng Giám đốc Công ty, em trai của ông Tam) về tội trốn thuế.
Theo thông tin từ Sở Du lịch Hà Nội, trong kỳ nghỉ lễ kéo dài 4 ngày (30/8 - 2/9), Hà Nội đón khoảng 2,08 triệu lượt khách, tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm trước.
Tính đến ngày 20/8, TP HCM thu hút được 6,89 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài (FDI), tăng 58% so với cùng kỳ năm trước.
Việt Nam có 3 cảng biển gồm cảng biển TPHCM, Hải Phòng và Cái Mép được Tạp chí Lloyd's List (Vương quốc Anh) đưa vào bảng xếp hạng 100 cảng container năm 2025 có lưu lượng hàng hoá qua cảng lớn nhất thế giới.
Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính vừa ký Công điện số 155/CĐ-TTg ngày 02/9/2025 về việc kéo dài thời gian Triển lãm thành tựu Đất nước nhân dịp Kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh.
Theo Quyết định 29/2025/QĐ-TTg ngày 28/8/2025 về tín dụng đối với học sinh, sinh viên, học viên thạc sĩ, nghiên cứu sinh học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán để trang trải học phí, sinh hoạt phí và chi phí học tập khác trong thời gian theo học các ngành khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán...
Tối 2/9, thủ đô Hà Nội sẽ đồng loạt tổ chức bắn pháo hoa tầm cao tại 5 địa điểm vào lúc 21h.
Tham gia lễ diễu binh, diễu hành chào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc khánh sáng 2/9 tại Quảng trường Ba Đình, các lực lượng Quân đội nhân dân Việt Nam gồm 26 khối Quân đội cùng với các khối dân quân, du kích; 14 khối xe pháo quân sự.
Để bảo đảm trật tự an toàn giao thông phục vụ diễu binh, diễu hành sáng 2/9, Công an TP Hà Nội đã thông báo lịch cấm đường mới nhất.
Thủ tướng Chính phủ vừa có Công điện số 149/CĐ-TTg ngày 28/8/2025 về việc tặng quà người dân nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Cục Cảnh sát kinh tế yêu cầu bị can Đào Thị Hương Lan ra đầu thú để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử và được hưởng chính sách khoan hồng của pháp luật.
Theo quy định, tổng mức hưởng lương trong những ngày này có thể lên tới tối đa 490% lương ngày công.
Dự báo giá xăng RON 95 - III tăng khoảng 340 đồng/lít; xăng E5 RON 92 - II tăng khoảng 370 đồng/lít; dầu Diesel tăng khoảng 500 đồng/lít.
Từ ngày 28/8-5/9/2025, tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia, xã Đông Anh, TP Hà Nội, Triển lãm Thành tựu Đất nước chào mừng 80 năm Quốc khánh có chủ đề "80 năm hành trình Độc lập-Tự do-Hạnh phúc" sẽ chính thức mở cửa miễn phí phục vụ nhân dân và du khách.
Trong chiều 27/8, Khối báo chí Cách mạng Việt Nam tiếp tục tham gia sơ duyệt diễu binh, diễu hành chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng tám và Quốc khánh 2/9, trong bầu không khí hân hoan và sự cổ vũ nhiệt tình của người dân tại Hà Nội.
Sở Y tế Hà Nội đã có thông báo số 4456/SYT-NVD ngày 25/8/2025 về việc đình chỉ lưu hành, yêu cầu thu hồi 3 lô mỹ phẩm vi phạm trên địa bàn thành phố.
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
ACV là viết tắt của Airports Corporation of Vietnam tên giao dịch quốc tế của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP trên cơ sở hợp nhất 3 tổng công ty. ACV được giao quản lý, điều phối hoạt động và đầu tư khai thác toàn bộ hệ thống 22 cảng hàng không trên toàn lãnh thổ Việt Nam bao gồm 9 sân bay quốc tế và 13 sân bay nội địa.
Công ty CP Vietcap đứng vị trí 196 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Chứng khoán Vietcap là gì? Công ty CP Vietcap uy tín không? Có nên mở tài khoản tại chứng khoán Bản Việt không?
Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt đứng ở vị trí số 195 trong danh sách 500 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam. Công ty TNHH Thương mại và Công nghiệp Mỹ Việt kinh doanh gì? Tấm lợp Olympic có tốt không?
