Sáng kiến Đại dương Sạch 2.0 vừa “nâng cấp” quy mô hành động, hướng mũi nhọn vào tận gốc rác thải nhựa, từ bao bì, vật liệu đóng gói đến các nguồn thượng nguồn khác. Sự nhập cuộc của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) mở đường cho hàng loạt định chế tài chính quốc tế đang nối gót đàm phán.
Một nhóm các ngân hàng phát triển cam kết sẽ rót ít nhất 3 tỷ euro (3,4 tỷ USD) từ nay đến cuối thập kỷ này nhằm giải quyết vấn nạn rác thải nhựa đại dương, qua đó tăng cường quy mô lẫn sức mạnh tài chính cho sáng kiến lớn nhất thế giới hiện nay trong lĩnh vực này.
Liên Hiệp Quốc ước tính, nếu tình trạng ô nhiễm hiện tại tiếp diễn, lượng rác nhựa đổ xuống đại dương mỗi năm có thể tăng gấp ba, lên tới 37 triệu tấn vào năm 2040, so với khoảng 11 triệu tấn năm 2021.
Sự bùng nổ của hạt vi nhựa đặc biệt đáng lo ngại. Vi nhựa đã xâm nhập toàn bộ các đại dương lớn, thấm vào đất, không khí, cơ thể động thực vật, thậm chí ảnh hưởng tới cả sức khỏe con người
Phát biểu tại lễ khởi động Clean Oceans Initiative (COI) 2.0 trong khuôn khổ hội nghị Liên Hiệp Quốc khai mạc ở Nice (Pháp), bà Stefanie Lindenberg, Trưởng dự án của Ngân hàng Đầu tư Châu Âu (EIB), cho biết con số 3 tỷ euro có thể còn tăng thêm khi các đối tác mới tham gia.
Bên cạnh EIB, sáng kiến còn có sự góp mặt của các ngân hàng phát triển Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Ý và Ngân hàng Tái thiết & Phát triển Châu Âu (EBRD).
Theo Phó Chủ tịch EIB Ambroise Fayolle, giai đoạn đầu (2018 – 5/2025) đã giải ngân 4 tỷ euro, hoàn thành mục tiêu trước thời hạn.
Những dự án tiêu biểu bao gồm: Nâng cấp xử lý nước thải tại Sri Lanka; Quản lý rác rắn tại Togo; và Bảo vệ chống ngập lụt ở Benin.
Trong giai đoạn mới, COI sẽ tiếp tục tập trung vào quản lý rác thải rắn, nước thải và nước mưa, đồng thời mở rộng sang nguồn gây ô nhiễm "thượng nguồn" – chẳng hạn hỗ trợ phát triển vật liệu bao bì mới, tăng cường tái chế, giảm phụ thuộc vào nhựa nguyên sinh.
Bà Lindenberg nói: "Chúng tôi thấy vai trò của mình trong việc giảm nhu cầu nhựa nguyên sinh hoặc giữ chúng trong vòng tuần hoàn lâu hơn."
EIB có thể giảm rủi ro cho công nghệ mới bằng các khoản vay ưu đãi, tài trợ không hoàn lại hoặc góp vốn vào các quỹ độc lập.
Chương trình cũng đặt mục tiêu hợp tác chặt chẽ với các ngân hàng phát triển ở châu Á và châu Mỹ Latinh – hai khu vực thải rác nhựa ra biển nhiều nhất. ADB đã trở thành thành viên COI 2.0, cùng với sức ảnh hưởng lớn ở khu vực châu Á. EIB đang đàm phán với Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Phát triển Liên Mỹ (IDB).
Tháng 8 tới, các quốc gia sẽ họp nhằm đạt thỏa thuận toàn cầu về kiểm soát ô nhiễm nhựa, sau khi vòng đàm phán tháng 12 năm ngoái tại Busan (Hàn Quốc) chưa đi đến kết quả cuối cùng.
© thitruongbiz.vn