Hoạt động mua bán sáp nhập (M&A) trên toàn cầu trong nửa đầu năm nay không đạt kỳ vọng của các ngân hàng đầu tư, nhưng loạt thương vụ lớn ở châu Á và bầu không khí lạc quan trở lại tại thị trường Mỹ đang mở ra triển vọng cho những siêu thương vụ sắp tới.
Theo các nhà giao dịch, bất ổn thị trường xuất phát từ cuộc chiến thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump, lãi suất cao và căng thẳng địa chính trị đã gây cản trở – song không hoàn toàn làm chệch hướng – những kỳ vọng rằng năm 2025 sẽ là một năm bùng nổ M&A toàn cầu.
Chính sách thuế quan của ông Trump, bắt đầu từ ngày ông tự gọi là “Ngày Giải phóng” (Liberation Day) vào 2/4, đã tạo không khí lạnh trên thị trường, khiến một số thương vụ và đợt IPO phải lùi sang các quý sau.
Chúng tôi kỳ vọng là được chứng kiến nhiều hoạt động giao dịch trong nửa đầu 2025, nhưng thực tế thì không được như vậy.
Theo dữ liệu sơ bộ từ Dealogic (từ 1/1 đến 27/6), UBS đứng thứ 9 về doanh thu thị trường vốn cổ phần.
Tuy vậy, trong hơn một chục cuộc phỏng vấn với các lãnh đạo ngân hàng đầu tư cấp cao, nhiều người tỏ ra lạc quan rằng giai đoạn sóng gió nhất của thị trường đã qua. Việc chỉ số S&P 500 và Nasdaq liên tục lập đỉnh lịch sử gần đây đã tiếp thêm hy vọng rằng hoạt động M&A trong nửa cuối năm sẽ sôi động hơn.
“Nhiều thương vụ đã bị hoãn trước đây sẽ quay trở lại,” ông Ivan Farman, đồng lãnh đạo toàn cầu mảng M&A tại Bank of America cho biết. BofA đứng thứ 3 về tổng doanh thu ngân hàng đầu tư và thứ 5 về mảng M&A trong bảng xếp hạng từ Dealogic. “Tôi lạc quan về nửa cuối năm nay.”
Theo các chuyên gia, có nhiều lý do để lạc quan, khi thị trường phục hồi và các chính sách chống độc quyền của ông Trump được nới lỏng, tạo điều kiện thuận lợi cho những thương vụ lớn hơn.
Khả năng xuất hiện các giao dịch rất lớn, thậm chí trên 50 tỷ USD, hiện cao hơn nhiều so với một năm trước.
Hiện tại, Morgan Stanley đứng thứ 4 về tổng phí ngân hàng đầu tư và thứ 3 về doanh thu từ M&A.
Tính từ 1/1 đến 27/6, tổng giá trị các thương vụ M&A toàn cầu đạt 2,14 nghìn tỷ USD, tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, châu Á góp phần đáng kể với hoạt động M&A tăng hơn gấp đôi, đạt 583,9 tỷ USD.
Tại Bắc Mỹ, hoạt động M&A đạt 1,04 nghìn tỷ USD, tăng 17% so với nửa đầu năm ngoái, theo dữ liệu sơ bộ của Dealogic.
Chỉ số biến động thị trường (VIX) đã giảm về mức cho thấy nhà đầu tư cảm thấy an toàn hơn để tham gia thị trường.
Rõ ràng đà giao dịch đang tiếp tục tăng, mở đường cho những thương vụ lớn hơn. Mọi người đang lạc quan hơn so với cách đây một tháng và bắt đầu thực hiện các quyết định của mình.
Khi thị trường dần ổn định, các nhà đầu tư tổ chức bắt đầu quay lại với thị trường cổ phiếu, và nhiều công ty đang xúc tiến kế hoạch IPO vốn từng bị hoãn trước đó.
“Sự kết hợp của tất cả yếu tố này đã tạo ra một bối cảnh phát hành mới vô cùng mạnh mẽ trong 3-4 tuần qua, và chúng tôi chứng kiến hoạt động tăng mạnh trở lại,“ ông Rueger nói thêm.
Ông Saadi Soudavar, lãnh đạo mảng thị trường vốn cổ phần khu vực châu Âu, Trung Đông và châu Phi tại Deutsche Bank, cũng nhận định: “Thị trường cổ phiếu đã thể hiện khả năng vượt qua những biến động do thuế quan và căng thẳng địa chính trị một cách đáng kinh ngạc.”
Một số thương vụ lớn đã góp phần vực dậy tinh thần thị trường giữa lúc hỗn loạn vì thuế quan. Có thể kể tới:
Tháng 4, Global Payments chi 24,25 tỷ USD mua lại một công ty xử lý thẻ và dịch vụ tài khoản.
Tháng 5, Charter Communications đồng ý mua đối thủ tư nhân Cox Communications với giá 21,9 tỷ USD.
Hai nhà sản xuất thiết bị của Mỹ là Chart Industries và Flowserve Corp đồng ý sáp nhập, đưa giá trị công ty hợp nhất lên khoảng 19 tỷ USD.
Tuy số lượng thương vụ giảm còn 17.528 giao dịch trong nửa đầu năm nay (so với 20.583 cùng kỳ năm ngoái), nhưng quy mô thương vụ lại lớn hơn, đẩy tổng giá trị M&A lên cao. Theo dữ liệu, số lượng thương vụ từ 10 tỷ USD trở lên đã tăng 62% so với cùng kỳ năm trước.
Châu Á trở thành điểm sáng trong bức tranh M&A toàn cầu. Tổng giá trị M&A tại khu vực này đạt 583,9 tỷ USD trong sáu tháng đầu năm, tăng mạnh so với 269,9 tỷ USD của cùng kỳ năm ngoái.
Dẫn đầu là Nhật Bản và Trung Quốc, giúp châu Á chiếm 27,3% hoạt động M&A toàn cầu, tăng hơn 11 điểm phần trăm so với năm trước.
Một số thương vụ lớn nhất khu vực cũng diễn ra ngay trong phạm vi châu Á - Thái Bình Dương.
Ví dụ, ngày 3/6, Toyota Motor công bố kế hoạch mua lại một nhà cung cấp của mình với giá 33 tỷ USD để đưa công ty này thành doanh nghiệp tư nhân.
Ngày 16/6, một liên danh do Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Abu Dhabi (ADNOC) dẫn đầu đã đề nghị mua lại Santos – nhà sản xuất dầu lớn thứ hai của Úc – với giá 18,7 tỷ USD, hoàn toàn bằng tiền mặt.
Châu Á cũng giúp thúc đẩy hoạt động phát hành cổ phiếu toàn cầu, bất chấp biến động thị trường, với tổng giá trị phát hành tăng gần 8%, đạt 350 tỷ USD so với cùng kỳ năm ngoái.
Chúng ta sẽ chứng kiến nhiều thương vụ giữa các công ty châu Á với nhau. Nhật Bản là động lực lớn nhất trong tất cả các thương vụ ở châu Á, và chúng tôi tin rằng xu hướng đó sẽ còn tiếp diễn.
Goldman Sachs hiện đứng thứ 2 về tổng phí ngân hàng đầu tư và đứng đầu về doanh thu M&A toàn cầu.
Tóm lại, dù nửa đầu năm chưa đạt kỳ vọng, nhưng tín hiệu phục hồi mạnh của thị trường và chính sách mềm mỏng hơn của chính quyền Mỹ đang mở ra triển vọng cho những siêu thương vụ M&A trong nửa cuối 2025.
© thitruongbiz.vn