Rủi ro từ những nhà đầu tư bất hợp lí

Hình minh họa (Nguồn: avatrade)

Rủi ro từ những nhà đầu tư bất hợp lí (Noise Trader Risk)

Khái niệm

Rủi ro từ những nhà đầu tư bất hợp lí trong tiếng Anh là Noise Trader Risk.

Rủi ro từ những nhà đầu tư bất hợp lí được giới thiệu bởi De Long, Shleifer, Summers và Waldmann (1990) và được nghiên cứu sâu hơn bởi Shleifer và Vishny (1997), là một rủi ro mà việc định giá sai được phát hiện bởi các nhà kinh doanh, trong đó chênh lệch giá bị làm xấu đi trong ngắn hạn.

Nội dung về rủi ro từ những nhà đầu tư bất hợp lí

Giả sử thị trường chỉ có 02 nhóm người tham gia:

– Nhóm thứ nhất là những người kinh doanh chênh lệch giá, với sự hiểu biết tốt và hành động khôn ngoan.

– Nhóm thứ hai là những người hành động không theo qui luật nào, tạm gọi là nhà đầu tư bất thường.

Chính sự tồn tại nhóm người thứ hai này, có lẽ do họ thiếu năng lực chuyên môn, nên họ phản ứng dựa trên suy tính cá nhân trước các biến động của giá cả và có khuynh hướng đầu tư dựa trên tỉ suất sinh lời mong đợi trước mắt trong ngắn hạn, hay xu hướng đầu tư theo "thông tin nội bộ", thông tin gây nhiễu thị trường hơn là đầu tư theo giá trị thực, giá trị nội tại của tài sản.

Theo De Long và các cộng sự của ông cho rằng sự xuất hiện những nhà đầu tư bất hợp lí này làm cản trở những nhà kinh doanh chênh lệch giá, bởi họ làm cho giá cả biến động một cách khó đoán và không liên quan đến dòng thông tin hay một qui luật nào. 

Những giao dịch mang tính ngẫu nhiên theo cảm tính này của nhà đầu tư bất hợp lí (noise traders) đẩy giá trị tài sản ra xa giá trị cơ bản của nó, làm cho việc kinh doanh chênh lệch giá của các nhà đầu tư khôn ngoan không thể thực hiện được và sự điều chỉnh giá không còn tác dụng nữa, giá cả sai lệch càng lớn ra thay vì co hẹp lại.

Đôi lúc các nhà đầu tư khôn ngoan họ còn lợi dụng hành vi của các nhà đầu tư này nhằm tìm kiếm lợi nhuận thay vì mục đích của họ là điều chỉnh giá về giá cơ bản ban đầu.

Trong thực tế, việc kinh doanh chênh lệch giá không phải lúc nào cũng diễn ra dễ dàng. Bởi tài chính hành vi cho rằng tồn tại ba rủi ro chính làm giới hạn khả năng kinh doanh chênh lệch giá. Do đó, khi ra quyết định, các nhà đầu tư cần lưu ý lựa chọn chiến lược phù hợp với từng thời điểm của thị trường và tâm lí của các nhà đầu tư khác.

(Tài liệu tham khảo: Tài chính tiền tệ lí thuyết tài chính hành vi, Đại học kinh tế TP Hồ Chí Minh)