Mỹ tăng thuế thép và nhôm, Anh là quốc gia duy nhất được miễn trừ

Thuế nhập khẩu của Mỹ đối với hầu hết thép và nhôm sẽ tăng gấp đôi

Mức thuế nhập khẩu của Mỹ đối với hầu hết thép và nhôm sẽ tăng gấp đôi kể từ 4/6, khi Tổng thống Donald Trump đẩy mạnh cuộc chiến thương mại toàn cầu. Động thái này trùng với thời điểm ông yêu cầu các đối tác thương mại đưa ra “đề xuất tốt nhất” nhằm tránh mức thuế trừng phạt áp dụng lên các mặt hàng khác dự kiến có hiệu lực vào đầu tháng 7.

Tối ngày 3/6, Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp, chính thức nâng mức thuế đối với thép và nhôm nhập khẩu từ 25% lên 50% kể từ 12:01 sáng thứ Tư (giờ địa phương). Đây là bước đi tiếp theo sau thông báo bất ngờ của ông vào tuần trước, dù các mức thuế này đã được áp dụng từ tháng Ba.

Anh là quốc gia duy nhất được miễn trừ, do đã đạt được một thỏa thuận thương mại sơ bộ với Mỹ trong thời gian tạm dừng 90 ngày áp dụng hàng loạt loại thuế khác của chính quyền Trump. Theo đó, thuế với thép và nhôm nhập khẩu từ Anh – vốn không phải là nước xuất khẩu lớn hai mặt hàng này sang Mỹ – vẫn giữ ở mức 25% ít nhất đến ngày 9/7.

Các đối tác thương mại lớn khác, đặc biệt là Canada và Mexico, sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề. Dữ liệu của Cục Thống kê Dân số Mỹ cho thấy khoảng 25% lượng thép sử dụng trong nước đến từ nguồn nhập khẩu. Trong đó, Canada và Mexico lần lượt đứng thứ nhất và thứ ba về khối lượng thép xuất khẩu sang Mỹ.

Canada còn chịu thiệt hại lớn hơn ở mặt hàng nhôm, do nước này là nhà cung cấp hàng đầu cho Mỹ – với khối lượng gấp đôi tổng lượng xuất khẩu của 10 nước đứng sau cộng lại. Trên thực tế, Mỹ nhập khẩu khoảng một nửa lượng nhôm sử dụng trong nước, nên mức tăng thuế đột ngột đã khiến thị trường hai kim loại này biến động mạnh trong tuần qua.

Đặc biệt, giá nhôm đã tăng vọt, với mức chênh lệch giá (premium) đã hơn gấp đôi tính từ đầu năm 2025 đến nay. Do công suất sản xuất trong nước còn hạn chế, nên khối lượng nhập khẩu nhiều khả năng sẽ không giảm – trừ khi giá tăng quá cao dẫn đến nhu cầu tiêu thụ bị kéo xuống.

Chúng tôi bắt đầu với mức 25%, và sau khi phân tích dữ liệu kỹ hơn, nhận thấy đó là sự hỗ trợ đáng kể, nhưng vẫn chưa đủ. Vì thế, mức 50% sẽ bắt đầu từ ngày mai (tức 4/6).

Chính quyền Trump cũng kêu gọi các đối tác thương mại nhanh chóng nộp đề xuất nhằm tránh rơi vào làn sóng thuế mới được gọi là “thuế Ngày Giải phóng” – dự kiến có hiệu lực vào đầu tháng 7 nếu không đạt được các thỏa thuận thương mại song phương.

Hạn chót nộp “đề xuất tốt nhất”

Ngày 4/6 cũng là thời hạn mà Nhà Trắng mong muốn các đối tác thương mại gửi bản đề xuất của mình – những thỏa thuận tiềm năng có thể giúp họ tránh bị áp dụng mức thuế nhập khẩu khổng lồ được gọi là “thuế Ngày Giải phóng” mà Tổng thống Trump dự kiến triển khai trong vòng 5 tuần tới.

Kể từ khi ông Trump tuyên bố tạm hoãn áp dụng các loại thuế này vào ngày 9/4, chính quyền Mỹ đã tích cực đàm phán với nhiều quốc gia. Tuy nhiên, cho đến nay, chỉ có Anh đạt được một thỏa thuận, và thỏa thuận này – dù là cơ sở để nước Anh được miễn trừ thuế thép và nhôm – cũng mới chỉ là một khuôn khổ sơ bộ cho các cuộc đàm phán sâu hơn.

Với thời gian chỉ còn tính bằng tuần, đội ngũ của Tổng thống Trump đang gấp rút thúc đẩy quá trình đàm phán để đạt được thêm nhiều thỏa thuận.

Reuters hôm thứ Hai đưa tin rằng Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) đã yêu cầu các quốc gia liệt kê những đề xuất tốt nhất của mình trong một số lĩnh vực then chốt, bao gồm các cam kết về thuế và hạn ngạch nhập khẩu đối với hàng công nghiệp và nông sản của Mỹ. Kế hoạch gỡ bỏ các rào cản phi thuế quan đang tồn tại.

Đáp lại, bức thư từ phía Mỹ hứa sẽ có phản hồi “trong vòng vài ngày”, kèm theo định hướng về một “vùng đàm phán khả thi” – trong đó có thông tin về mức thuế mà mỗi quốc gia có thể phải chịu sau khi thời hạn tạm hoãn 90 ngày kết thúc vào ngày 8/7.

Vấn đề được hầu hết các đối tác thương mại quan tâm là: sau ngày 8/7, liệu họ có được giữ mức thuế cơ bản hiện tại là 10% đối với phần lớn hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ, hay sẽ phải đối mặt với mức thuế cao hơn đáng kể.

Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt xác nhận thông tin trên vào thứ Ba, cho biết: “Văn phòng USTR đã gửi thư này tới tất cả các đối tác thương mại như một lời nhắc nhở thân thiện rằng thời hạn đang đến gần.”

Ngoài ra, theo nội dung bức thư, chính quyền Trump còn yêu cầu các cam kết liên quan đến thương mại kỹ thuật số, an ninh kinh tế và những cam kết cụ thể theo từng quốc gia.