Chuẩn bị đầu tư cao tốc Cà Mau - Đất Mũi

Theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 12/QĐ-TTg ngày 3/1/2025, tuyến đường bộ cao tốc Cà Mau - Đất Mũi được quy hoạch có chiều dài khoảng 90km với quy mô 4 làn xe và tiến trình đầu tư trước năm 2030.

Thực hiện kết luận của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Thông báo số 563/TB-VPCP ngày 19/12/2024 của Văn phòng Chính phủ, UBND tỉnh Cà Mau đã tiến hành nghiên cứu sơ bộ về phương án đầu tư xây dựng đường cao tốc Cà Mau - Đất Mũi và trao đổi với Bộ Xây dựng về công tác chuẩn bị đầu tư dự án.

Chuẩn bị đầu tư cao tốc Cà Mau - Đất Mũi

Tại buổi làm việc giữa Bộ trưởng Bộ Xây dựng với lãnh đạo tỉnh Cà Mau ngày 14/2/2025, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cơ bản thống nhất với kiến nghị của tỉnh về chủ trương sớm triển khai công tác chuẩn bị đầu tư, hướng tuyến..., đồng thời có ý kiến đối với kiến nghị của Tỉnh về cơ quan chủ quản dự án "trường hợp Bộ Xây dựng thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư, đề nghị UBND tỉnh Cà Mau báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho ý kiến chỉ đạo".

Về phương án xây dựng: theo nghiên cứu sơ bộ của UBND tỉnh Cà Mau và kết quả buổi làm việc, tuyến cao tốc có điểm đầu tại thành phố Cà Mau (nối tiếp đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, dự án thành phần đoạn Hậu Giang - Cà Mau, hiện đang triển khai thi công) và điểm cuối thuộc địa phận huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau (giao với đường Hồ Chí Minh đoạn Năm Căn - Đất Mũi), quy mô đầu tư 4 làn xe cao tốc (bề rộng nền đường Bnền = 24,75 m) theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đường bộ cao tốc QCVN 117:2024/BGTVT. Để phù hợp với đặc thù địa chất khu vực phức tạp, chủ yếu là nền đất yếu sâu, khó khăn về khả năng cung cấp vật liệu, tuyến đi qua khu vực nuôi trồng thủy - hải sản, rừng phòng hộ... nên dự kiến sẽ nghiên cứu nền đường đắp kết hợp sử dụng cầu cạn.

Về nguồn lực đầu tư, Bộ Xây dựng đánh giá, tuyến đường có ý nghĩa chính trị quan trọng, được lãnh đạo Đảng, Chính phủ quan tâm; khi hoàn thành đầu tư sẽ kết nối cực Nam của Tổ quốc - Mũi Cà Mau với thành phố Cà Mau và với cả nước; khu vực dự án chưa có nhiều khu công nghiệp, khu đô thị và điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn nên nghiên cứu đầu tư theo hình thức đầu tư công là phù hợp.

Tại Thông báo số 563/TB-VPCP ngày 19/12/2024, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo "tỉnh Cà Mau bố trí ngân sách địa phương để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng". Tuy nhiên, UBND tỉnh Cà Mau báo cáo Tỉnh còn rất khó khăn, chưa tự cân đối được ngân sách trong khi đang phải tập trung triển khai nhiều nhiệm vụ trọng tâm..., trường hợp bố trí toàn bộ từ ngân sách địa phương cho công tác giải phóng mặt bằng sẽ tạo áp lực lớn cho ngân sách tỉnh, dẫn đến khó khăn cho địa phương trong cân đối nguồn lực thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội nên Tỉnh đã kiến nghị hỗ trợ tối đa ngân sách trung ương cho công tác giải phóng mặt bằng.

Về nội dung này, Bộ Xây dựng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét giao Bộ Tài chính chủ trì cân đối, bố trí vốn từ nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2024 kết hợp nguồn vốn nguồn vốn hợp pháp khác, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Sử dụng nguồn vốn đầu tư công

Về tiến trình đầu tư: theo quy hoạch được duyệt, tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi có tiến trình đầu tư trước năm 2030; tại Thông báo số 563/TB-VPCP ngày 19/12/2024, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo "phấn đấu khởi công trong năm 2025". Đồng thời, trong chuyến thăm và làm việc với Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Cà Mau, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm kết luận chỉ đạo "các cơ quan liên quan giải quyết theo thẩm quyền, bảo đảm đúng quy định của pháp luật, trên tinh thần tạo thuận lợi nhất cho Cà Mau phát triển" đối với kiến nghị, đề xuất của tỉnh Cà Mau về triển khai đầu tư tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi trong giai đoạn 2026 - 2030.

Về cơ quan chủ quản dự án: Khoản 2 Điều 4 Nghị định số 165/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ đã quy định "Đường cao tốc do Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) quản lý; Các trường hợp khác do Thủ tướng Chính phủ quyết định". Đối với dự án này, tại Thông báo số 563/TB-VPCP ngày 19/12/2024 Thủ tướng Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo "giao UBND tỉnh Cà Mau quản lý đầu tư dự án theo quy định pháp luật".

Đến nay, tại văn bản số 1325/UBND-XD ngày 25/2/2025 UBND tỉnh Cà Mau có kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, giao Bộ Xây dựng thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư và nghiên cứu phương án xây dựng phù hợp với điều kiện đặc thù của dự án.

Theo quy hoạch, tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi sẽ chạy song song với tuyến Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh đến thị trấn Rạch Gốc, rồi về Đất Mũi (huyện Ngọc Hiển). Hướng quy hoạch này nhằm tận dụng lợi thế cho hình thành và phát huy hiệu quả Cảng biển tổng hợp Hòn Khoai sau này.

Cùng với các tuyến đường trục ngang Đông - Tây, tuyến cao tốc Cà Mau - Đất Mũi sẽ là trụ cột cho phát triển kinh tế biển, khai thác tiềm năng và thế mạnh của địa đầu cực Nam Tổ quốc, đảm bảo vững chắc về quốc phòng - an ninh….