Tính giá thành theo phương pháp trực tiếp

Tính giá thành theo phương pháp trực tiếp

Khái niệm

Tính giá thành theo phương pháp trực tiếp trong tiếng Anh được gọi là Direct costing hay Variable costing.

Tính giá thành theo phương pháp trực tiếp là phương pháp mà theo đó, chỉ có các chi phí sản xuất biến đổi liên quan đến sản xuất sản phẩm tại phân xưởng, nơi sản xuất được tính vào giá thành sản phẩm hoàn thành. 

Phần chi phí sản xuất chung cố định không được tính vào giá thành sản phẩm hoàn thành. Đây có thể coi là cách tính giá thành không đầy đủ để phục vụ những yêu cầu riêng trong quản trị doanh nghiệp. Cách tính này vì thế không liên quan đến thông tin tài chính công bố ra bên ngoài.

Vấn đề đặt ra là tại sao không tính đến định phí sản xuất chung trong giá thành sản phẩm trong khi các chi phí này, đặc biệt là chi phí khấu hao tài sản cố định có liên quan trực tiếp đến quá trình sản xuất.

Các nhà quản trị quan niệm rằng, định phí sản xuất chung là chi phí thời kì, nghĩa là doanh nghiệp luôn phát sinh chi phí này để duy trì và điều hành hoạt động nhà xưởng cho dù có sự tăng giảm sản lượng trong kì trong giới hạn qui mô nhà xưởng. 

Định phí sản xuất chung gần như ít thay đổi qua các năm trước khi có sự thay đổi qui mô đầu tư. Do vậy, sẽ là không hợp lí khi tính chi phí sản xuất chung cố định cho sản phẩm hoàn thành. 

Cách nhìn định phí sản xuất chung là chi phí thời kì cũng đồng nghĩa không xem chi phí này là chi phí sản phẩm (chi phí tồn kho), và khi đó, định phí này là yếu tố cần giảm trừ từ doanh thu để báo cáo thật sự về kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Các loại chi phí và cách tính

Như vậy, giá thành sản phẩm hoàn thành bao gồm ba loại: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và biến phí sản xuất chung. 

Trình tự tập hợp chi phí và tính giá thành theo phương pháp trực tiếp như sau:

+ Xác định đối tượng tập hợp chi phí và đối tượng tính giá thành

+ Chi phí sản xuất khi phát sinh cần phân lọai theo cách ứng xử ch iphí. Các chi phí sản xuất biến đổi sẽ tập hợp theo từng đối tượng tập hợp chi phí. Phần định phí sản xuất chung sẽ tập hợp riêng để phục vụ cho các yêu cầu khác trong kế toán quản trị. 

Trong trường hợp không thể phân loại ngay thành biến phí và định phí (như trường hợp của chi ph íhỗn hợp) thì chi phí sẽ theo dõi riêng và đến cuối kì kế toán phân tách thành biến phí và định phí.

+ Cuối kì, kế toán tổng hợp toàn bộ biến phí sản xuất để tính giá thành sản phẩm.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kế toán Quản trị, Trung tâm Đào tạo trực tuyến, Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội)