OpenAI và Meta đàm phán với Reliance để mở rộng hợp tác AI tại Ấn Độ: Cơ hội định hình thị trường AI khu vực châu Á

Theo báo cáo từ trang công nghệ The Information, mục tiêu của các cuộc thảo luận là mở rộng khả năng triển khai các ứng dụng AI tại thị trường Ấn Độ, nơi đang nổi lên như một trung tâm dữ liệu và tiêu dùng kỹ thuật số lớn nhất khu vực.

Một khả năng đáng chú ý được đề cập là việc Reliance Jio – công ty con chuyên về viễn thông của Reliance – có thể hợp tác với OpenAI để phân phối ChatGPT tại Ấn Độ.

Đây là một bước đi có thể giúp hàng trăm triệu người dùng Ấn Độ tiếp cận công nghệ AI tạo sinh như ChatGPT một cách dễ dàng và tiết kiệm hơn, đặc biệt trong bối cảnh OpenAI được cho là đang cân nhắc giảm giá gói thuê bao ChatGPT từ 20 USD xuống chỉ còn vài USD mỗi tháng. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa rõ liệu OpenAI đã chính thức đưa đề xuất này vào đàm phán với Reliance hay chưa.

Bên cạnh mảng tiêu dùng cá nhân, Reliance cũng được cho là đang xem xét phân phối các mô hình AI của OpenAI cho khách hàng doanh nghiệp thông qua giao diện lập trình ứng dụng (API).

Theo nguồn tin từ The Information, tập đoàn do tỷ phú Mukesh Ambani lãnh đạo cũng đang bàn bạc khả năng lưu trữ và vận hành các mô hình AI của OpenAI ngay tại Ấn Độ, với mục tiêu đảm bảo dữ liệu người dùng trong nước không bị chuyển ra ngoài lãnh thổ – điều rất quan trọng trong bối cảnh các quy định về chủ quyền dữ liệu ngày càng được siết chặt.

Đáng chú ý, Reliance đang lên kế hoạch xây dựng một trung tâm dữ liệu có công suất ba gigawatt – được cho là lớn nhất thế giới – tại thành phố Jamnagar, bang Gujarat. Đây có thể sẽ là nơi lý tưởng để vận hành các mô hình AI quy mô lớn từ cả Meta và OpenAI, mở ra cơ hội tạo ra một hệ sinh thái AI mang dấu ấn Ấn Độ nhưng kết nối chặt chẽ với công nghệ hàng đầu thế giới.

Ấn Độ – “Điểm tựa” mới cho cuộc đua AI toàn cầu?

Cuộc đàm phán giữa các ông lớn công nghệ Mỹ và Reliance không đơn thuần là một thỏa thuận thương mại. Nó phản ánh một thực tế rõ ràng: Ấn Độ đang nổi lên như một “cường quốc AI” tiềm năng tại châu Á, nhờ hội tụ ba yếu tố:

Thị trường người dùng khổng lồ: Với hơn 1,4 tỷ dân, trong đó hàng trăm triệu người sử dụng điện thoại thông minh, Ấn Độ là một mảnh đất màu mỡ cho các sản phẩm AI tiêu dùng.

Hạ tầng dữ liệu đang được đầu tư mạnh: Những dự án trung tâm dữ liệu khổng lồ như của Reliance không chỉ nhằm lưu trữ mà còn để đào tạo và vận hành các mô hình AI lớn.

Chính sách thúc đẩy chuyển đổi số: Chính phủ Ấn Độ đang thúc đẩy các sáng kiến như “Digital India”, khuyến khích cả tư nhân và quốc tế đầu tư vào hạ tầng và giải pháp công nghệ mới.

Tại sao OpenAI và Meta cần Ấn Độ?

Với OpenAI, việc phổ cập ChatGPT ở Ấn Độ có thể giúp họ đạt được quy mô người dùng toàn cầu vượt trội, tương tự như cách TikTok bùng nổ nhờ thị trường mới nổi. Việc giảm giá thuê bao xuống chỉ còn vài USD giúp họ tiếp cận tầng lớp trung lưu Ấn Độ – vốn rất nhạy cảm với giá cả.

Với Meta, ngoài mục tiêu thương mại, việc triển khai AI tại Ấn Độ còn giúp nâng cao trải nghiệm người dùng trên Facebook, WhatsApp và Instagram, đồng thời phục vụ cho các ứng dụng nội địa hóa như chatbot tiếng Hindi, dịch vụ quản lý doanh nghiệp nhỏ, và các công cụ quảng cáo tự động.

Tác động tiềm năng đến thị trường AI châu Á và bài học cho Việt Nam

Nếu thỏa thuận thành công, Ấn Độ sẽ trở thành một trong những trung tâm triển khai AI lớn nhất khu vực, cạnh tranh trực tiếp với Trung Quốc – nơi chính phủ đã đẩy mạnh đầu tư vào AI nội địa. Điều này cũng có thể tạo ra làn sóng đầu tư mới từ các doanh nghiệp Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore và cả Việt Nam, khi các quốc gia trong khu vực buộc phải tăng tốc để không bị tụt lại phía sau.

Trong khi FPT đang triển khai chiến lược đào tạo 50.000 kỹ sư AI và xây dựng các trung tâm dữ liệu, Việt Nam hoàn toàn có thể học hỏi từ mô hình liên kết của Reliance – hợp tác sâu với các công ty công nghệ toàn cầu để: Tăng tốc tiếp cận công nghệ lõi (mô hình AI, hạ tầng GPU, API mở); Làm chủ về lưu trữ dữ liệu trong nước; Xây dựng AI phù hợp với văn hóa và ngôn ngữ bản địa.

Việc OpenAI và Meta tìm đến đối tác bản địa như Reliance cho thấy: trong thời đại AI, không chỉ “mạnh vì gạo”, mà còn phải “vững vì địa”. Khả năng am hiểu thị trường nội địa, sở hữu hạ tầng và kết nối với chính phủ là yếu tố quyết định.

Đây cũng là một lời nhắc nhở rõ ràng cho các công ty công nghệ Việt Nam: cơ hội đã mở ra, nhưng cần hành động nhanh và chiến lược thông minh để nắm bắt.