Mức phạt khi đưa thông tin sai sự thật trên mạng chưa đủ sức răn đe đối với nghệ sĩ, KOL

Tại họp báo thường kỳ tháng 3/2024 của Bộ TT&TT được tổ chức vào chiều ngày 6/3, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử cho biết, theo quy định hiện hành, mức xử phạt hiện nay ở khung 5-10 triệu đồng/vi phạm và các cơ quan quản lý thường chọn mức phạt 7,5 triệu đồng khi xử phạt hành chính. Mức tiền phạt hành chính này đối với người dân bình thường có tác động lớn, nhưng với một số người, như người nổi tiếng, nghệ sỹ, KOLs, người kinh doanh online trên các nền tảng mạng xã hội thì mức phạt này lại nhỏ hơn nhiều và chưa đủ mức răn đe.

Ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục PTTH&TTĐT chia sẻ thông tin tại buổi họp báo.

"Không ít người sẵn sàng dùng chiêu trò câu view để bán được nhiều hàng hóa hơn…vì vậy, với mức xử phạt hiện hành không đủ sức răn đe. Thậm chí, theo nghiên cứu kinh nghệm quốc tế, đối với nhóm này, cũng không có mức phạt chung", ông Lê Quang Tự cho biết.

Đại diện Bộ TT&TT lý giải, có không ít người nổi tiếng hiện nay, có hợp đồng nhận quảng cáo hàng tỷ đồng và họ sẵn sàng chấp nhận mức phạt hành chính, hoặc cũng có những người có suy nghĩ lệch theo hướng khác, thì mức phạt hành chính không thể đủ sức răn đe…Trong một số trường hợp, chỉ có thể áp dụng bằng hình thức xử lý hình sự mới đủ sức răn đe.

Hiện, Bộ TT&TT đang triển khai 2 giải pháp khắc phục những bất cập trên. Thứ nhất, Bộ đang trình lại Chính phủ Nghị định thay thế Nghị định 72/2013/NĐ-CP bổ sung một loạt quy định đối với hoạt động trên không gian mạng, trong đó có quy định về hoạt động phát ngôn.

Dự kiến trong năm nay, Nghị định bổ sung Nghị định 72/2013/NĐ-CP được Chính phủ ban hành, Bộ sẽ tham mưu xây dựng các quy định xử phạt hành chính theo hướng tăng mức phạt tiền và bổ sung hình thức khác để tăng sức răn đe.

Một vấn đề liên quan đến việc hạn chế hình ảnh xuất hiện của người nổi tiếng, nghệ sỹ trên truyền thông, mạng xã hội, sân khấu, ông Lê Quang Tự Do cho rằng, đây là vấn đề còn quá mới và khá nhạy cảm.

Tuy nhiên, Bộ TT&TT sẽ phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các cơ quan chức năng triển khai xây dựng các quy định về hạn chế hình ảnh xuất hiện của người nổi tiếng, nghệ sỹ… trên các trên sân khấu, truyền thông, không gian mạng dựa trên các sở cứ cụ thể. Đây sẽ là hình thức xử phạt đủ bảo đảm răn đe cao hơn xử phạt hành chính.

"Bộ TT&TT không đặt ra vùng cấm trong lĩnh vực này nhưng có vấn đề khó là trên không gian mạng không thể xác định được danh tính thực của người sử dụng vì danh tính ảo rất nhiều. Để khắc phục tình trạng này, Bộ đang đề xuất bổ sung quy định xác thực người dùng mạng xã hội bằng số điện thoại di động", ông Lê Quang Tự Do nhấn mạnh.

Về hiện tượng một số diễn viên, ca sĩ, KOLs, người nổi tiếng quảng cáo game cờ bạc đổi thưởng, ông Lê Quang Tự Do cho biết, Bộ TT&TT đã ghi nhận thông qua phản ánh trên báo chí. Dựa trên cơ sở đó, Bộ tiến hành kiểm tra và có biện pháp xử lý. Tuy nhiên, đây không phải hiện tượng mới. Trước đây, có những hình thức quảng cáo trá hình như nghệ sĩ mặc áo in dòng chữ liên tưởng đến website cờ bạc, cá độ... Có những vi phạm rõ ràng có thể xử lý được, nhưng với những trường hợp cố tình “lách”, chưa chứng minh được sẽ có biện pháp xử lý khác bên cạnh nhắc nhở.

Trên Facebook, TikTok, nhiều người lợi dụng tính năng livestream để quảng cáo cờ bạc công khai hay giới thiệu dịch vụ nhạy cảm như khiêu dâm, mại dâm. Đại diện Cục Phát thanh, truyền hình và Thông tin điện tử thừa nhận đang gặp khó khăn khi phát triển công cụ giám sát hình ảnh, video theo thời gian thực. Thời gian qua, Bộ TT&TT đã làm việc với một số công ty công nghệ lớn để ra công cụ giám sát video, dù vậy, các công cụ này mới dừng ở hình thức thụ động, đó là tải về rồi rà quét thay vì giám sát thời gian thực.

Ngoài ra, Bộ cũng làm việc với các nền tảng, chủ yếu là nền tảng xuyên biên giới, yêu cầu họ phát triển công cụ giám sát livestream, có trách nhiệm chủ động rà và chặn nội dung độc hại. Cục còn đặt hàng các công ty công nghệ như Viettel, FPT để phát triển công cụ tương tự.

Gọi đây là “cuộc rượt đuổi giữa chính và tà”, Cục trưởng Lê Quang Tự Do mong muốn, trong khi chưa có đầy đủ công cụ giám sát, người dân và báo chí phát hiện nội dung độc hại có thể chụp màn hình, quay video gửi cơ quan quản lý. Từ đó, nhà chức trách có sở cứ quản lý, nhất là người nổi tiếng, có thể định danh được.

Theo báo cáo của Bộ TT&TT, trong các tháng đầu năm 2024, Bộ TT&TT đã cập nhật hơn 3.000 kênh nội dung được khuyến nghị chọn quảng cáo. Đây là lần thứ 3 danh sách này được Bộ TT&TT công bố công khai. Việc xây dựng và công bố White List và Black List là một trong những giải pháp được Bộ triển khai từ giữa năm 2022 nhằm tăng cường công tác quản lý hoạt động quảng cáo trên Internet.

Công tác xử lý vi phạm, Bộ TT&TT đã ban hành 2 quyết định xử phạt vi phạm hành chính, cụ thể: Quyết định số 14/QĐ-XPVPHC ngày 01/02/2024, xử phạt Công ty Cổ phần Omnicom Media Việt Nam số tiền 15.000.000 đồng do đặt sản phẩm quảng cáo trên Kênh mạng xã hội có nội dung vi phạm pháp luật được quy định tại khoản 1 Điều 8 Luật An ninh mạng.

Quyết định số 07/QĐ-VPHC ngày 1/2/2024, xử phạt Công ty TNHH một thành viên Thương mại TI KI số tiền 22.500.000 đồng do không thông báo với cơ quan quản lý nhà nước về xuất bản khi thay đổi địa điểm trụ sở chính; không làm thủ tục đăng ký lại hoạt động phát hành xuất bản phẩm khi thành lập chi nhánh và không thực hiện báo cáo định kỳ theo quy định.

Cũng trong tháng 2/2024, Bộ TT&TT đã xử lý 7 vụ vi phạm về sử dụng tần số. Trong đó, phạt tiền 2 vụ, cảnh cáo 5 vụ. Qua công tác kiểm soát tần số, đã kịp thời phát hiện 1 đối tượng đi xe máy chở thiết bị BTS giả phát tán tin nhắn lừa đảo tại TP HCM và đã phối hợp với Công an TP HCM bắt giữ.