Dự án Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2: Sai phạm có hệ thống, lãng phí hàng nghìn tỷ,chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Chiều 31/3, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Cường đã chủ trì buổi công bố Kết luận thanh tra hai dự án xây dựng Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cơ sở 2, tại Hà Nam.

Kết quả thanh tra xác định, trong suốt quá trình triển khai, từ khâu chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư, phê duyệt chủ trương, kế hoạch lựa chọn nhà thầu, tổ chức đấu thầu, ký kết và thực hiện hợp đồng đều có dấu hiệu sai phạm nghiêm trọng, mang tính hệ thống. Các sai phạm cụ thể như, vi phạm quy định về hợp đồng xây dựng.

Cụ thể, hợp đồng giữa các bên liên quan không rõ ràng, không tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành về hợp đồng trong hoạt động xây dựng. Quy trình lựa chọn nhà thầu có dấu hiệu khuất tất, gây thất thoát, lãng phí tài sản nhà nước. Ngoài ra, các gói thầu thi công được triển khai khi chưa có thiết kế kỹ thuật, bản vẽ thiết kế thi công và dự toán chi tiết. Việc triển khai thiếu kiểm soát dẫn đến công trình kém chất lượng, chậm tiến độ, đội vốn đầu tư.

“Vừa ký hợp đồng xong, 8 ngày sau đã phải đề nghị điều chỉnh thiết kế cơ sở. Thi công khi chưa có thiết kế kỹ thuật, chưa có bản vẽ thiết kế thi công và chưa có cả dự toán”, ông Nguyễn Văn Cường, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết tại buổi công bố kết luận thanh tra.

Theo cơ quan thanh tra, hai bệnh viện được kỳ vọng giúp giảm tải cho bệnh viện tuyến Trung ương, nhưng do chậm tiến độ và sai phạm, các cơ sở này đến nay vẫn chưa thể đi vào hoạt động, gây ảnh hưởng lớn đến hệ thống y tế và công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Đoàn thanh tra kết luận, giá trị lãng phí tại 2 dự án xây dựng cơ sở 2 của BV Bạch Mai và BV Hữu nghị Việt Đức lên đến hàng nghìn tỷ đồng, cao gấp rất nhiều lần so với số tiền thiệt hại tạm tính khoảng 100 tỷ đồng ban đầu.

Theo Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, hiện tượng “lãng phí” tại 2 dự án diễn ra rất phổ biến, dưới nhiều dạng thức khác nhau gồm cả vật chất và phi vật chất. Từ đó, gây ra nhiều hệ lụy đặc biệt nghiêm trọng như suy giảm nguồn lực, tăng gánh nặng chi phí do quản lý, sử dụng tài sản công không hiệu quả, lãng phí cơ hội khám chữa bệnh của nhân dân.

Lãnh đạo Thanh tra Chính phủ thông tin, đây là cuộc thanh tra đột xuất theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Theo đó, cơ quan này đã công bố quyết định thanh tra vào ngày 08/01/2025, với thời gian thanh tra trực tiếp chỉ có 40 ngày.

Đoàn thanh tra đã phải thực hiện một khối lượng công việc rất lớn, trong đó có việc kiểm tra, đánh giá gần 3.000 đầu mục tài liệu, đối chiếu với hàng nghìn quy định cũ mới khác nhau.

Trước những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ đã quyết định chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm đến Bộ Công an để tiến hành điều tra, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức liên quan.

Đồng thời, Thanh tra Chính phủ đề xuất sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật, đồng bộ từ việc xác định hậu quả, giá trị lãng phí đến cơ chế thanh kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý tương xứng, có tính răn đe cao đối với các hành vi gây lãng phí.

Trong quá trình thanh tra, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Y tế tiếp tục nâng cao tinh thần trách nhiệm, quyết liệt thực hiện các biện pháp sớm đưa 2 bệnh viện đi vào hoạt động. Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ cũng giao các đơn vị thực hiện chức năng đôn đốc, kiểm tra, xử lý sau thanh tra chủ động thực hiện nhiệm vụ theo quy định.

Dự án Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 và Bệnh viện Việt Đức cơ sở 2 đều được Bộ Y tế phê duyệt vào tháng 12/2014 với tổng vốn đầu tư gần 10.000 tỷ đồng (nguồn vốn ngân sách Nhà nước là 4.500 tỷ đồng/bệnh viện).
Sau 4 năm xây dựng, đến tháng 10/2018, khu khám bệnh của 2 bệnh viện này được khánh thành. Tuy nhiên, chỉ có khu khám bệnh của Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 được đưa vào sử dụng từ tháng 3/2019 đến tháng 3/2020, sau đó thông báo tạm thời dừng hoạt động.
Còn Bệnh viện Việt Đức cơ sở 2 chỉ tạm dừng ở cắt băng khánh thành, chưa từng tiếp nhận bệnh nhân.
Từ đó đến nay, cả hai bệnh viện này đều bỏ hoang, cơ sở vật chất bị xuống cấp trầm trọng và là điển hình cho những công trình đầu tư bằng vốn ngân sách Nhà nước nhưng bỏ hoang không sử dụng.