Đề xuất đầu tư công tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành trị giá 3,5 tỷ USD

Tại công văn số 2731, UBND TP HCM đề nghị Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, UBND TP HCM báo cáo Chính phủ xem xét chấp thuận bổ sung tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành vào danh mục dự án kèm theo Nghị quyết số 188/2025/QH15 ngày 19/2/2025 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, TP HCM.

Bộ Xây dựng cũng được đề nghị sớm xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; phối hợp với UBND TP HCM, UBND tỉnh Đồng Nai rà soát, điều chỉnh các quy hoạch liên quan trên địa bàn TP HCM và tỉnh Đồng Nai.

Đặc biệt, UBND TP HCM đề nghị Bộ Xây dựng cáo cáo Thủ tướng xem xét chỉ đạo về các nội dung: hình thức đầu tư, nguồn vốn đầu tư dự án (theo hướng đầu tư công, sử dụng nguồn vốn ngân sách Trung ương); giao UBND TP HCM, UBND tỉnh Đồng Nai thực hiện các thủ tục theo quy định của Luật Đầu tư công, báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định giao UBND TP.HCM là cơ quan chủ quản thực hiện dự án.

Trước đó, vào tháng 3/2025, Bộ Xây dựng đã có công văn đề nghị Thủ tướng thống nhất chủ trương giao UBND TP HCM là cơ quan chủ quản đầu tư Dự án tuyến đường sắt đô thị Thủ Thiêm - Long Thành và giao UBND TP.HCM làm việc, thống nhất với UBND tỉnh Đồng Nai về việc giao UBND TP HCM là cơ quan chủ quản Dự án để báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định theo quy định tại Điều 30 Luật Đầu tư công.

Trong trường hợp được giao làm cơ quan có thẩm quyền, UBND TP HCM tiếp nhận toàn bộ kết quả nghiên cứu hiện có của Dự án tuyến đường sắt đô thị Thủ Thiêm - Long Thành (hiện do Ban quản lý dự án đường sắt, Bộ Xây dựng thực hiện) để tiếp tục triển khai công tác chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư.

Bộ Xây dựng kiến nghị người đứng đầu Chính phủ cho phép UBND TP HCM nghiên cứu bổ sung tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành vào trong quy hoạch đường sắt đô thị TP HCM và đề xuất Chính phủ xem xét, chấp thuận bổ sung tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành vào danh mục dự án kèm theo Nghị quyết số 188/2025/QH15 ngày 19/2/2025 của Quốc hội về việc thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội, TP HCM.

Theo Bộ Xây dựng, phương án này sẽ giúp sớm triển khai tuyến đường sắt kết nối giữa Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất với Cảng hàng không quốc tế Long Thành, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ công tác xây dựng, vận hành và khai thác tối đa các quỹ đất xung qua khu vực dự án; tăng tính chủ động của địa phương trong việc triển khai công trình.

Ước tính nếu tuyến kết nối được áp dụng cơ chế chính sách đặc thù, đặc biệt nêu trên thì công tác chuẩn bị đầu tư Dự án tuyến đường sắt đô thị Thủ Thiêm - Long Thành khoảng 1 năm.

Bộ Xây dựng đang chủ trì chuẩn bị đầu tự tuyến Thủ Thiêm - Long Thành là đường sắt đô thị, chiều dài khoảng 42 km, thiết kế đường đôi, khổ đường 1435 mm, tốc độ thiết kế 120 km/h, 20 ga, vận chuyển hành khách nội ngoại ô từ TP.HCM, tỉnh Đồng Nai đến Cảng hàng không quốc tế Long Thành; tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 3,5 tỷ USD.

Hiện nay, Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đã lấy ý kiến của các địa phương, Bộ Xây dựng đang hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiển khả thi để dự kiến trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư trong tháng 10/2025.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cũng đang phối hợp với UBND TP HCM nghiên cứu tuyến đường sắt kết nối giữa hai Cảng hàng không quốc tế trong hồ sơ điều chỉnh quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 với 2 tuyến đường sắt đô thị.

Tuyến đường sắt đô thị số 6 kết nối với Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất với tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành (nút giao Phú Hữu); sau đó dùng chung hạ tầng tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành kết nối tới Cảng hàng không quốc tế Long Thành; lộ trình đầu tư trước năm 2030.

Tuyến đường sắt đô thị số 2 kết nối Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đến ga Thủ Thiêm sau đó theo tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành để kết nối với Cảng hàng không quốc tế Long Thành; lộ trình đầu tư trước năm 2030.