Mỹ bổ sung ngân sách 1 tỷ USD để xử lý tình trạng ô nhiễm chất thải độc hại

Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ (EPA) đã công bố khoản ngân sách bổ sung trị giá 1 tỷ USD từ Luật Cơ sở hạ tầng lưỡng đảng để triển khai chương trình xử lý tình trạng ô nhiễm chất thải độc hại (Superfund) tại 22 địa điểm ở 15 tiểu bang.

Chương trình xử lý tình trạng ô nhiễm chất thải độc hại (Superfund) đã hoạt động được hơn 4 thập kỷ. (Ảnh minh hoạ)

Được biết chương trình Superfund có nguồn gốc từ năm 1980 khi Quốc hội Mỹ xây dựng Đạo luật về Trách nhiệm pháp lý, Bồi Thường và Phản ứng toàn diện về môi trường (Comprehensive Environmental Response, Compensation, and Liability Act – CERCLA). Đạo luật này được ban hành trong bối cảnh nhiều bãi chất thải độc hại như Love Canal và Thung lũng Drums được phát hiện trong những năm 1970.

Về sau, CERCLA chính thức trở thành Superfund do EPA và chính quyền các tiểu bang hợp tác quản lý. Superfund giúp EPA loại bỏ các bãi chất thải độc hại bằng việc buộc các bên chịu trách nhiệm khắc phục hậu quả môi trường hoặc bồi hoàn để cơ quan chính phủ (do EPA chủ trì) làm sạch các khu vực bị ô nhiễm.

Các khu vực Superfund được “nhận diện” khi có dấu hiệu xuất hiện của chất thải nguy hại căn cứ theo các tiêu chí đánh giá của EPA. Sự tồn tại của các chất ô nhiễm thường do cư dân địa phương, chính quyền tiểu bang, liên bang hoặc các doanh nghiệp phát hiện và báo cáo. Trong một số trường hợp, khu vực chứa chất thải nguy hại do chính EPA phát hiện trong quá trình kiểm tra hoặc điều tra khiếu nại.

Đường dây nóng của Trung tâm Ứng phó Quốc gia (NRC) hoạt động liên tục để tiếp nhận các cuộc gọi báo cáo phát hiện về chất thải nguy hại, hóa chất, chất phóng xạ, chất độc sinh học hoặc sự cố tràn dầu. Người dân có thể thông báo nguy cơ phát thải các chất độc hại tới NRC hoặc chính quyền địa phương.

Một hệ thống đánh giá được thành lập để đánh giá sự nguy hiểm của các khu vực chất thải nguy hại – Hazard Ranking System (HRS). EPA sử dụng thông tin thu thập được trong suốt quá trình đánh giá để chấm điểm cho các khu vực theo mức độ nguy hiểm đối với môi trường và sức khỏe con người.

Nếu một khu vực có điểm số đủ cao trên HRS và đáp ứng các tiêu chí khác, EPA sẽ đề nghị đưa khu vực này vào danh sách Khu vực ưu tiên thực hiện Chương trình Superfund. Kiến nghị này được công bố chính thức với chính phủ và đưa ra để công chúng bình luận. EPA sẽ đưa ra kết luận và công bố trên Cục Văn thư Liên bang.

Sau khi một khu vực được đưa vào danh sách Khu vực ưu tiên, EPA sẽ tiến hành các cuộc tham vấn cộng đồng và xây dựng Kế hoạch tham gia của cộng đồng (CIP). EPA cũng thiết lập và duy trì một kho dữ liệu, hồ sơ hành chính và công khai với công chúng những dữ liệu sẵn có về Khu vực.

Đến nay, Luật Cơ sở hạ tầng lưỡng đảng đã phân bổ 3,5 tỷ USD cho chương trình Superfund và thông báo trên của EPA là lần cấp ngân sách thứ hai, sau đợt cấp vốn đầu tiên vào tháng 12/2021.

Ngân sách được cấp lần này sẽ được EPA sử dụng để triển khai công tác xử lý tình trạng ô nhiễm chất thải độc hại ở một số địa điểm thuộc các tiểu bang Florida, Georgia, Illinois, Indiana, Kansas, Massachusetts, Missouri, North Carolina, New Jersey, Nevada, New York, Pennsylvania, Puerto Rico, Virginia và Vermont.

Theo Thượng nghị sĩ Raphael Warnock, công tác xử lý tình trạng ô nhiễm chất thải độc hại sẽ bao gồm việc điều tra mức độ ô nhiễm, đào và xử lý đất bị ô nhiễm cũng như lấp đất và khôi phục. Đây là một quá trình thường mất nhiều năm để tiến hành.

EPA kỳ vọng thông qua Luật Cơ sở hạ tầng, các địa điểm còn tồn đọng thuộc chương trình Superfund sẽ sớm được xử lý. Vào thời điểm được cấp ngân sách lần đầu tiên vào tháng 12/2021, chương trình Superfund còn 49 địa điểm thuộc 17 tiểu bang chưa có ngân sách để triển khai công tác xử lý tình trạng ô nhiễm chất thải độc hại.