Miss World Vietnam 2022:Nghệ thuật kiến trúc Bình Định tái hiện trong tà áo dài Việt
18:00 | 13/08/2022
Bộ sưu tập “Champa Fashitecture” của nhà thiết kế Vũ Lan Anh trong chung kết Miss World Vietnam 2022 là một sự giao thoa đầy ngẫu hứng giữa áo dài truyền thống và nghệ thuật kiến trúc Chăm pa cổ độc đáo tại Bình Định. Không chỉ tôn vinh vẻ đẹp hình thể của phụ nữ Việt, bộ sưu tập còn gói ghém nhiều thông điệp văn hoá ý nghĩa.
Bình Định là vùng đất nổi tiếng với hệ thống đền tháp Chăm pa cổ nghìn năm độc đáo và đặc sắc có quy mô lớn nhất Đông Nam Á. Phong cách tháp Chăm Bình Định có sự khác biệt so với phong cách tháp Chăm ở những nơi khác. Bộ sưu tập (BST) áo dài “Champa Fashitecture” của nhà thiết kế (NTK) Vũ Lan Anh trong chung kết Miss World Vietnam 2022 là sự kết hợp trên nền tảng tà áo dài Việt Nam với những nét cách điệu hiện đại, lấy cảm hứng từ các di sản công trình kiến trúc nghệ thuật đền tháp Chăm Bình Định, kho báu của nhân loại vô cùng hoành tráng độc đáo trải dài theo không gian và thời gian: cụm Tháp Đôi, tháp Bánh ít, Tháp Bình Dương, tháp Cánh Tiên, .... (Ảnh trong bài: MWVN 2022)
Chia sẻ về BST này, NTK Vũ Lan Anh cho hay: "Trước khi thực hiện BST này, tôi đã phải tìm hiểu, nghiên cứu rất kỹ lưỡng về kiến trúc Bình Định. Xuất hiện từ khoảng thế kỷ 11-13, kiến trúc tháp Chăm Bình Định tập trung chủ yếu vào mảng khối chứ không tập trung và họa tiết chi tiết như các kiến trúc tháp Chăm Hòa Lai, Đồng Dương, Mỹ Sơn…".
"Tính quy mô, tráng lệ của các tháp Chăm không chỉ thể hiện ở lối kiến trúc uy nghi, độc đáo; mà còn ở nghệ thuật điêu khắc đã đạt tới trình độ điêu luyện. Ví dụ về họa tiết hoa văn hình hoa lá có hoa cúc, hoa sen, hoa dây cách điệu; họa tiết con vật có voi, khỉ, sư tử, bò thần Nadin, rắn thần Naga …; hoa văn sóng nước hay ngọn lửa; và đặc biệt là những chi tiết độc đáo về Yoni, Linga,... và chi tiết về trang phục, trang sức, kiểu tóc trong điêu khắc người phụ nữ. Đối với tôi, tất cả những tác phẩm này đều xứng đáng là một trong những kiệt tác nghệ thuật điêu khắc Chăm, là một trong những đỉnh cao của nghệ thuật tạo hình, cũng chính là chất liệu tuyệt vời cho thời trang", NTK cho biết.
Những mảng khối tháp với tỷ lệ tạo hình đỉnh cao, với cổng vòm vút lên, những mái tháp nhỏ dần có cứng có mềm, có thẳng có cong vút tạo nên những nét cách điệu phá cách trong tạo hình thiết kế, chi tiết dáng tà áo tạo đáy tà nở, thu lại phía trên thân và eo áo dài.
Những đường vòm cong tập trung tạo hình trên phần ngực áo kết hợp với hoa văn họa tiết được cách điệu khéo léo trên ngực và cầu vai tạo điểm nhấn vào những đường cong mềm mại uyển chuyển. Với thủ pháp thể hiện những mảng miếng đặc rỗng, sáng tối, âm dương, tương phản chất liệu, … Tất cả tạo nên nét hài hòa giữa kiến trúc và thời trang, nét hoài cổ từ những kiến trúc tháp chăm được xây dựng từ thế kỷ 11-13 kết hợp với nét truyền thống của áo dài, … hòa quyện với nhau tạo nên những tà áo dài cho người phụ nữ đương đại.
Không chỉ là một NTK áo dài, sở hữu thương hiệu La Sen Vũ, NTK Vũ Lan Anh còn là một kiến trúc sư, hiện đang giảng dạy tại trường Đại học Kiến trúc Hà Nội. "Thời trang và kiến trúc có một lịch sử sáng tạo từ rất lâu đời. Các NTK và kiến trúc sư đã áp dụng mọi thứ từ hình học để tạo nên các phom dáng hay cho ra đời những cấu trúc, đường kẻ và khối hình khác nhau. Thời trang là thứ con người khoác lên thân thể, kiến trúc là không gian để ta làm điều đó. Chính vì thế, thời trang cũng đang là một bộ môn được giảng dạy tại trường Đại học kiến trúc Hà Nội hiện nay", NTK Lan Anh cho hay.
Màu sắc chủ đạo trong BST là sắc đỏ, dự chuyển màu sắc đỏ hồng đến đỏ cam tới đỏ sẫm như màu, màu gốm Chăm, màu gạch nung trong ánh hoàng hôn kỳ diệu, điểm xuyết sắc nâu nhạt, sắc tím trầm mặc nhuốm màu thời gian.
Tất cả các thiết kế trong BST được sử dụng chất liệu gấm cao cấp, lụa tơ tằm, thổ cẩm của người Bana Kriêm ở Vĩnh Thạnh dùng nhiều họa tiết hoa văn hình học được NTK đặt nghệ nhân dệt thủ công riêng cho BST.
Sự đối lập chất liệu chất gấm cứng nhẹ, tạo form dáng chắc khỏe vững chãi thể hiện sức sống, sự khỏe khoắn của những ngọn tháp cũng như con người đất võ Bình Định và bề mặt sần gai xốp của thổ cẩm kết hợp với chất tơ, lụa tơ tằm mềm mại thể hiện sự uyển chuyển trong những đường cong của công trình tới sự mềm mại của người phụ nữ. Những mảng lưới voan trong suốt đối lập với kỹ thuật chần bông tỷ mỷ bề mặt vải tạo khối nổi nên hình dáng cụm tháp sống động.
Tà áo dài truyền thống lấy cảm hứng từ kiến trúc Chăm pa cổ vẫn thành công trong việc tôn vinh trọn vẹn vóc dáng, vẻ đẹp hình thể của người phụ nữ Việt Nam.
Toàn bộ BST đính kết thủ công hạt đá, cườm, pha lê cao cấp kết hợp các chi tiết sử dụng chỉ vàng và kỹ thuật dát vàng thể hiện sự trù phú của người Chăm xưa khi dưới lòng sông và trong núi đều lớp lớp vàng và đặc biệt kỹ thuật cắt may rất linh hoạt sáng tạo, tạo hình thủ công công phu cầu kỳ tỉ mỉ để phù hợp tinh thần của kiến trúc tháp Chăm vô cùng hoành tráng và lộng lẫy.
Trong BST còn thấy cả dấu ấn từ những làng nghề truyền thống: nghề dệt thổ cẩm Hà Ri, Hà Văn của người dân tộc Ba Na, Chăm Hroi, nghề làm bún Song Thằn tiến vua của đất võ Bình Định.
Kiến trúc tháp Chăm mang đậm tính nghệ thuật, toát lên vẻ đẹp của sự thanh thoát, trang nhã, uy nghi, bề thế. Từ hệ thống vòm cửa với những dải hoa văn hình xoắn xếp lớp đối xứng nhau uyển chuyển, đến các khối đá ốp cạnh được chạm khắc tinh tế tạo thành những hoa văn kết nối. Tháp Chăm Bình Định là một trong những đỉnh cao của nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc Chămpa. Mỗi một cụm tháp là một kho báu văn hóa vô giá mà lịch sử đã để lại. Mỗi một cổ tháp là một kho sử liệu nghệ thuật, một viên ngọc của nghệ thuật Chăm. Ảnh: Trung tâm Thông tin Xúc tiến du lịch Bình Định
NTK Vũ Lan Anh cho rằng một BST áo dài không chỉ mang tính thẩm mỹ, tôn lên dáng vóc của người mặc, mà còn là một cầu nối để truyền tải rất nhiều thông điệp ý nghĩa đến xã hội. "Thông qua những tác phẩm của mình, tôi mong muốn mọi người hãy yêu, bảo vệ và quảng bá những kho báu Chăm cổ - những bảo tàng ngoài trời minh chứng cho một nền văn hóa của dân tộc Việt, thể hiện rõ nét đời sống văn hóa, tâm linh, tín ngưỡng cũng như quan niệm, tư duy tạo hình trong kiến trúc, điêu khắc của người Chăm xưa. Nếu như ở các địa phương khác, dấu ấn Chămpa chỉ còn là phế tích thì việc rất nhiều tháp Chăm ở Bình Định vẫn còn gần như nguyên vẹn. Đây không chỉ niềm tự hào của Bình Định mà còn là của cả dân tộc Việt Nam. Đừng để những kho báu này bị phiêu lãng với thời gian.", NTK nói thêm.
Thứ tư 15/01/2025 22:57
