Hậu Covid-19, nhiều bệnh nhân bị viêm hoại tử xương sọ - mặt, 2 ca tử vong

Ngày 11/7, TS Trần Ánh Bích - phó khoa tai mũi họng Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, 2 tháng gần đây, khoa tiếp nhận hàng loạt ca có triệu chứng gần giống nhau gồm đau đầu, nghẹt mũi, sưng mặt, từng có tiền căn nhiễm Covid-19.

Khi vào bệnh viện thì các bệnh nhân diễn tiến bệnh nặng và kết quả chụp CT-Scanner, MRI thấy có tổn thương lan rộng xoang, sọ, hàm, mặt. Đây là những ca bệnh khó, ít gặp, tiên lượng có thể tử vong. Điển hình là 3 ca (2/3 ca có đái tháo đường) mà nếu không mổ gấp thì nguy cơ vong do nhiễm trùng, nhiễm độc và suy tạng.

PGS Trần Minh Trường - nguyên phó giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy (TP HCM) cho biết, trong 2 tháng bệnh viện cũng tiếp nhận 11 ca với tình trạng viêm xoang, viêm hoại tử vùng hàm mặt và xương sọ do nấm Candida, Aspergilus và vi trùng, trong đó có 2 ca tử vong.

Có những bệnh nhân đã được điều trị trước bằng phẫu thuật và kháng sinh ở bệnh viện khác. Các bệnh nhân nhìn bình thường nhưng xương bên trong mặt hoại tử hết và tử vong nhanh.

Biểu hiện đầu tiên là các ca bệnh đau rất nhiều ở vùng đầu, mặt, răng, khẩu cái trong giai đoạn bị nhiễm Covid-19 và tiến triển kéo dài âm ỉ, không giảm; đi khám được chẩn đoán viêm xoang.

Các biểu hiện lâm sàng khi khám bệnh là sưng viêm mi mắt, sưng vùng sọ trán, hoại tử xương hàm, răng, xương khẩu cái (khó nhai), hoại tử nặng hốc mũi lan lên nền sọ. Những bệnh này cần can thiệp nhiều chuyên khoa, đặc biệt phẫu thuật thần kinh và hồi sức.

Hiện tại chưa có khuyến cáo của Bộ Y tế về phác đồ điều trị các ca bệnh này. Các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy điều trị cho bệnh nhân bằng cách phẫu thuật lấy hết xương viêm, hoại tử tối đa, sau đó sử dụng thuốc kháng sinh, thuốc kháng nấm, chụp CT-Scanner những trường hợp gợi ý.

3 nữ bệnh nhân vừa được Bệnh viện Chợ Rẫy cứu sống. Ảnh: Thanh niên

Bác sĩ Trường khuyến cáo hiện chưa có bằng chứng nào nói những ca bệnh trên nguyên nhân do Covid-19 nhưng các nhà lâm sàng nghĩ có liên quan Covid-19. Do đó, bệnh nhân hậu Covid-19 từ 6 - 8 tháng đau đầu kéo dài nên đi kiểm tra bằng chẩn đoán hình ảnh.

PGS Trần Minh Trường, cho biết, qua tìm hiểu y văn thế giới và hội chẩn chuyên sâu ghi nhận đây là tình trạng bị cốt tủy viêm xương hàm mặt, cốt tủy viêm xương nền sọ.

Bệnh này hiếm gặp, song ghi nhận trong y văn từ tháng 5/2021 có khoảng 80 bài báo cáo, chủ yếu ở Ấn Độ, Trung Quốc, nhiều nước châu Á và một số nước châu Âu, Mỹ. Đa số bệnh nhân có bệnh nền đái tháo đường, đều từng mắc Covi-19 thời điểm biến chủng Delta bùng phát. Phương pháp điều trị là phẫu thuật lấy xương hoại tử, sau đó tấn công bằng kháng sinh, kháng nấm.

Theo TS. Lê Quốc Hùng, Trưởng Khoa Bệnh Nhiệt đới, đến nay vẫn chưa thể khẳng định bệnh này có liên quan đến Covid-19 hay không. Nguyên nhân của tình trạng hủy xương thường do tắc mạch, giảm máu nuôi dẫn đến hoại tử, hoặc có thể do các yếu tố bên ngoài như vi sinh vật tấn công làm viêm nhiễm xương. Trong 11 trường hợp, có 5 bệnh nhân mắc đái tháo đường.

Trước đây, bệnh nhân đái tháo đường rất hiếm bị cốt tủy viêm xương, song sau khi Covid-19 xuất hiện và thế giới ghi nhận nhiều ca.

Bác sĩ Hùng phân tích thêm: "Có thể do cơ thể người mắc Covid bị rối loạn miễn dịch kéo dài, cộng với bệnh lý nền sẵn đó, dẫn đến nấm phát triển nhiều hơn trong cơ thể, gây viêm nhiễm".