Đi lễ chùa đầu năm như thế nào cho đúng?

Đi lễ chùa vào mùng mấy Tết, có ý nghĩa gì?

- Mùng 1: Đi lễ chùa mùng 1 là phong tục phổ biến nhất của nhiều nhà. Mùng 1 tết đi lễ chùa sẽ hứa hẹn một năm mới ngập tràn hạnh phúc, bình an và viên mãn. Ngoài ra, mọi người còn đêm 30 dâng hương lễ chùa hoặc đêm giao thừa cuối năm để cầu cho bản thân và gia đình thuận hòa, mạnh khỏe, tấn tài tấn lộc, tai qua nạn khỏi,.....

- Mùng 2, 3: Đi chùa mùng 2 và đi chùa mùng 3 tết sẽ cầu được tài lộc vượng phát, tiền tài dư giả, xúng xính cả năm. Bởi ngày mùng 2, 3 chính là ngày lễ đón Hỷ Thần mang lại may mắn cùng với sự hạnh phúc viên mãn.

- Mùng 4: Theo quan niệm xưa kia, ngày mùng 4 chính là ngày các gia đình làm cơm cúng để tiếp đón các vị thần từ thiên đình xuống hạ giới để cai quản. Nếu đi chùa ngày Tết mùng 4 thì điều ước nguyện sẽ được linh ứng và dễ thành hiện thực. Đặc biệt, mùng 4 đi chùa rất tốt để cầu duyên.

- Mùng 6: Ngày mùng 6 là một ngày bình an, tốt lành và có nhiều giờ đẹp sẽ phù hợp cho việc xuất hành đầu năm giúp mang lại tài lộc cùng may mắn cho gia chủ. Nếu đi chùa vào ngày này sẽ cầu được bình an, sức khỏe và gia đạo cực thịnh.

Lễ chùa đầu năm là phong tục từ lâu đời của người Việt. (Ảnh minh hoạ)

Sửa soạn đi lễ chùa cần chú ý những gì?

Theo cuốn sách “Văn khấn cổ truyền Việt Nam”, việc sửa soạn đi lễ chùa đều có những quy định mà người hành lễ phải tuân thủ:

- Đến dâng hương tại các chùa chỉ được sắm các lễ chay: hương, hoa tươi, quả chín, oản phẩm, xôi chè… không được sắm sửa lễ mặn chư cỗ tam sinh (trâu, dê, lợn), thịt mồi, gà, giò, chả…

- Việc sắm sửa lễ mặn chỉ có thể được chấp nhận nếu như trong khu vực Chùa có thờ tự các vị Thánh, Mẫu và chỉ dâng ở đó mà thôi. Cấm kỵ việc dâng đặt lễ mặn ở khu vực Phật điện, (chính diện), tức là nơi thờ tự chính của ngôi Chùa.

- Trên hương án của chính điện chỉ được dâng đặt lễ chay, tịnh. Lễ mặn (nhưng thường chỉ đơn giản: gà, giò, chả, rượu, trầu cau…) cũng thường được đặt tại ban thờ hay điện thờ (nếu xây riêng) của Đức Ông - Vị thần cai quản toàn bộ công việc của một ngôi chùa.

- Không nên mua tiền vàng mã hay tiền âm phủ để dâng cúng lễ Phật, Chư Bồ tát và Thánh Hiền tại chùa chiền bởi điều này sẽ không tốt. Nếu có sắm lễ này thì chỉ được đặt ở ban thờ các vị Thánh, Mẫu và Đức Ông. Ngoài ra, tiền thật không được phép đặt lên hương án của chính điện mà hãy cho vào hòm công đức đặt tại chùa.

- Tiền giấy âm phủ hay hàng mã kiêng đặt ở ban thờ Phật, Bồ Tát và cả tiền thật cũng không nên đặt lên hương án của chính điện. Mà tiền, vàng công đức nên để vào hòm công đức đặt tại Chùa.

- Hoa tươi lễ Phật là: hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn, hoa cúc, hoa ngâu… không dùng các loại hoa tạp, hoa dại, hoa nước ngoài…

- Trước ngày dâng hương lễ Phật ở Chùa cần chay tịnh trong đời sống sinh hoạt ngày thường: ăn chay, kiêng giới, làm việc thiện…

- Cách sắm lễ cầu duyên gồm trầu cau, hoa tươi, bánh kẹo, xôi trắng hoặc bánh chưng, một khoanh giò chả, rượu trắng, tiền vàng và tiền thật tùy tâm.

Đi lễ chùa nên mặc gì? Không nên mặc gì?

Chùa chiền là nơi mang nhiều yếu tố tâm linh thờ tùng, đi chùa nên mặc như thế nào để thuần phong mỹ tục là điều cần phải chú ý.

- Trang phục đi đền chùa cần phải sạch sẽ và giản dị. Nên chọn màu sắc nhã nhặn, có thể lựa chọn những bộ trang phục cùng tông màu với áo tràng, áo lam Phật tử,…

Trang phục đi chùa cần giản dị, sạch sẽ. (Ảnh minh hoạ)

- Đi chùa không nên trang điểm và đừng xịt nước hoa quá nồng.

- Mặc áo có cổ, không nên mặc áo trễ cổ. Khi chọn áo nên lựa chọn những loại áo có chất liệu cotton, thô, len….vừa dễ vận động vừa giúp thấm mồ hôi tốt.

- Không được mặc đồ "xuyên thấu" đi chùa dù không hở, cũng không được ăn mặc quần áo hở hang, phản cảm khác.

- Không mặc váy ngắn, quần short, áo hở lưng, áo quá mỏng, quần bó chẽn, áo hai dây, quần lửng,..

- Không nên phối đồ với các trang phục như quần short giả váy, đồ quá bó chẽn như quần legging, quần tất lưới hoặc tất nhiều hoa văn,… Tránh mặt những trang phục có màu sắc sặc sỡ.

- Tránh mang theo khăn, túi xách, gậy gộc, mũ áo,...vào chùa bái Phật. Nếu lỡ mang thì cần phải đặt trên chiếu rồi mới được vào tam bảo bái Phật.

Năm bước hành lễ khi đi chùa

Bước 1. Đặt lễ vật: Thắp hương và làm lễ ban thờ Đức Ông trước.

Bước 2. Sau khi đặt lễ ở ban Đức Chúa xong, đặt lễ lên hương án của chính điện, thắp đèn nhang, thỉnh 3 hồi chuông rồi làm lễ chư Phật, Bồ Tát.

Bước 3. Sau khi đặt lễ chính điện xong thì đi thắp hương ở tất cả các ban thờ khác của nhà Bái Đường. Khi thắp hương lên đều có 3 lễ hay 5 lễ. Nếu Chùa nào có điện thờ Mẫu, Tứ Phủ thì đến đó đặt lễ, dâng hương cầu theo ý nguyện.

Bước 4. Cuối cùng thì lễ ở nhà thờ Tổ (nhà Hậu)

Bước 5. Cuối buổi lễ, sau khi đã lễ tạ để hạ lễ thì nên đến nhà trai giới hay phòng tiếp khách để thăm hỏi các vị sư, tăng trụ trì và có thể tùy tâm công đức.

Những điều kiêng kỵ khi đi lễ chùa?

- Trước ngày dâng hương lễ Phật trên chùa, đền cần phải ăn chay, kiêng giới và làm việc thiện.

- Khi lễ chùa chỉ nên thắp hương cầu nguyện tại đỉnh đặt bên ngoài sân chùa, chứ không được thắp quá nhiều hương bên trong chùa sẽ gây ảnh hưởng đến pháp khí.

- Tránh tuyệt đối không cho trẻ em đùa nghịch trong Tam Bảo và sờ mó vào tượng Phật.

- Đi chùa không nên chụp ảnh và quay phim, đây là điều cần tránh khi vào chùa.

- Đối với nhà sư thì hãy xưng hô là bạch thầy hoặc A di đà Phật và xưng mình là con, để mở lời chào đến các vị nhà sư trong chùa.

- Không được đặt lễ mặn và sắm lễ tiền vàng mã, tiền âm phủ tại Phật điện (Chính điện).

- Không được tự tiện sử dụng hoặc mang về bất cứ đồ đạc gì của nhà chùa làm của riêng mình.

- Khi vào Phật đường, Tam Bảo...trong chùa không được đi giày dép, vứt rác bừa bãi, hút thuốc và gây ồn ào.

- Không được dẫm lên bậc cửa chùa và khi qua cổng Tam quan để vào chùa cần chú ý thí chủ không được đi cửa Trung gian ở giữa bởi cửa này chỉ dành cho Thiên tử, bậc khoa bảng và các bậc cao tăng ra vào chùa.

- Không được ngắm tượng Phật trực diện, điều này thiếu sự cung kính nghiêm trang.

- Không ngồi hoặc nằm trong Phật đường hoặc chạy qua lại nói chuyện to, khạc nhổ…(phải đi nhẹ nói khẽ cười duyên).

Không phải ai cũng biết đi lễ chùa đúng cách, không chạm vào kiêng kị. (Ảnh minh hoạ)

- Tránh tình trạng đi vòng quanh tượng Phật trong Phật đường, khu Tam Bảo. Nên đi từ phải sang trái rồi niệm “A di đà phật”.

- Cấm kỵ việc sử dụng đồ ăn thức uống của nhà chùa, nếu trụ trì cho thì nhận.

- Không được đứng hoặc quỳ chính giữa Phật đường lễ Phật, nên đứng chếch sang bên.

Đi lễ chùa cầu gì? Không nên cầu gì?

Theo quan niệm xưa nay, đi đền chùa miếu phủ là một trong những phong tục tín ngưỡng dân gian của dân tộc ta. Chính vì vậy, có những bài khấn khi đi đền chùa đầu năm theo truyền thống tương ứng hoặc có thể thành tâm bằng ý hiểu của mình, nhưng cần phải lễ khấn ở ban Tam bảo, ban Đức Ông, ban Đức Thánh Hiền và Quan Thế Âm Bồ tát.

Hầu hết mọi người đều đi chùa cầu nguyện bình an, đi lễ chùa cầu xin con (con trai, con gái), đi chùa cầu may, đi chùa giải hạn, cầu thi cử, cầu lộc, cầu duyên...Nhưng mọi người lại không biết rằng chùa chiền là chốn linh thiêng, sẽ tách biệt với thế tục nhân gian.

Cửa Phật có lòng từ bi giúp con người ta sám hối, cầu xin cơ hội sửa chữa và làm việc tiện chứ không có vật chất, tiền bạc để cho ai.

Chính vì vậy, tốt nhất mọi người nếu đi lễ chùa sau khi khấn nôm (danh xưng, ngày tháng, địa chỉ...), tiếp đến phần cầu nguyện (lời lẽ rõ ràng đúng mực và thành tâm) thì nên cầu Phật phù hộ cho quốc thái dân an, gia đạo bình an khỏe mạnh, tâm hồn luôn sáng và thiện lành, con cái thông minh học giỏi, gia đình hưng vượng an lạc, công việc hanh thông và thiện duyên…tùy vào sở nguyện của mỗi thí chủ nhưng đừng cầu quá tham mà không được.

Sau đó nguyện hồi hướng công đức cho người đã khuất và các chúng sinh ở thế giới bên kia được siêu thoát.

Ngoài ra, những câu cầu nguyện khi đi lễ chùa chiền không nên cầu: Không nguyện cúng dường chư Phật; Không nguyện thời gian bao lâu sẽ mang gạo tiền vàng cúng chùa; Không nguyện cúng dường 3 cảnh là cảnh giới tiên, cảnh giới trần và cảnh giới âm.

Mặt khác, đi chùa tuyệt đối không nên xin tiền bạc, của cải và vật chất (bởi điều này sẽ làm mất đi nét đẹp văn hóa tâm linh. Cửa Phật không ban tiền bạc, vật chất cho bất kỳ ai bởi con người không tự lực thì trợ độ của tâm linh cũng không giúp được.